فرهنگ مهم‌ترین، اقتصاد فوری‌ترین

حسین صادقیان

فرهنگ مبنایی‌ترین نیاز هر جامعه برای وصول به همه اهداف است، شما ملاحظه بفرمایید حتی اگر ما بخواهیم به استقلال اقتصادی رسیده و تولید و اشتغالمان به‌درستی شکل بگیرد، تا فرهنگ «ما می‌توانیم» را نداشته و وجدان و دلسوزی منبعث از آموزه‌های دینی- فرهنگی در اذهان ما جای نگرفته باشد، اگر هم به نسبتی پیش برویم، گذشته از اینکه به استقلال کیفی و ارزشمند در این بُعد نمی‌رسیم، بلکه سرمایه‌داری و بیداد‌های سوزان بی‌عدالتی آن، کشور را به نقطه‌ای می‌کشاند که انسانیت ذبح می‌شود که عینیت همین ادعا را در کشورهای به‌اصطلاح پیشرفته اقتصادی و کاپیتالیسم شاهدیم که انسان پیشرفته فقط یک تعریف دارد و آن اینکه دارای ثروت و ثروت باشد و مابقی افراد این جوامع در عمل برده‌ای بیش نیستند؛ این همان استثماری بوده که درنتیجه بی‌فرهنگی، برای بشریت دوران برده‌داری نوین را به ارمغان آورده شده است.

اگر به اکثر معضلات و آسیب‌های اجتماعی به‌طور عمیق و نه سطحی و احساسی مانند ازدواج و حتی فرزندآوری بنگریم، تحقیقاً درخواهیم یافت که عده زیادی با وجود ظاهری متجددمآبانه و درعین‌حال با طمطراق، از بدفرهنگی یا بحران هویت چنین شده‌اند و درصد چشمگیری از این افراد حتی با داشتن وسایل لازم ازدواج و فرزندآوری، بار پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی را به دوش نمی‌گیرند.

باید اذعان کرد که حداقل در دو دهه اخیر پرداختن به مسئله بسیار مهم فرهنگی توسط نهادهای اجتماعی روزبه‌روز تقلیل پیدا کرده و هر کسی با فرافکنی دیگران را مقصر جلوه داده است و اگر نبودند برخی پدران و مادران آگاه و عده‌ای از معلمین دلسوز، سازمان‌های مردم‌نهاد، مساجد و پایگاه‌های فرهنگی و جلسات قرآنی، اوضاع ضعیف‌تر از این بود. از کسانی که انتظار می‌رفت در این زمینه (مسائل فرهنگی) خوب کار کنند، آنچنان که باید عمل نکردند و وظیفه خود را انجام ندادند که بی‌تعارف جوانان زیادی لطمه خوردند و کشور باید سالیان زیادی انواع هزینه این کم‌کاری‌ها را پرداخت کند. این واقعیتی است که کم‌کاری یا اختلاس در امور اقتصادی و مالی خود را زود نشان می‌دهد و عده زیادی به‌درستی دراین‌باره حساس هستند، اما ترک فعل‌ها و کم‌کاری در حوزه فرهنگ معمولاً نامحسوس، دیربازده و آنچنان قابل تعقیب و مراقبت نیست و این نکته‌ای است که باید مورد توجه واقع شده و مجلس دوازدهم باید درباره فرهنگ هنجار در ایران اسلامی و تقویت آن برنامه داشته باشد، إن‌شاءالله.