در راستای مدیریت منابع آبی صورت گرفت
اجرای عملیات آبخیزداری در مراتع شهرستان قروه
سپهرغرب، گروه خبر: طرحهای آبخیزداری منابع طبیعی در مراتع شهرستان قروه با هدف مدیریت بهتر منابع آب، حفظ منابع طبیعی و جلوگیری از بیابانزایی با کاهش ریزگردها آغاز شده و در دست اجراست.
از ابتدای پاییز سال جاری در راستای مدیریت بهتر منابع آبی، حفظ منابع طبیعی و کاهش هزینهها، طرحهای آبخیز و آبخوانداری در دو بخش مکانیکی و بیولوژیکی با اعتباراتی از صندوق توسعه ملی در مراتع شهرستان قروه در دست اجرا قرار گرفته است.
در همین زمینه رئیس منابع طبیعی قروه اظهار کرد: عملیات مذکور در زیر حوضه آبخیز چمقلو روستای پیرباباعلی اجرا شده و این مهم بر وضعیت منابع طبیعی، آبی، کشاورزی و مراتع تأثیرگذار است.
به گفته بهزاد شریفیپور عملیات مکانیکی این طرح شامل سازه سنگی- ملاتی در سطح 424 مترمکعب و سازه گابیونی رسوبگیر در سطح یکهزار و 887 مترمکعب است.
عملیات مکانیکی مذکور شامل 14 سازه رسوبگیر گابیونی برای حمل رسوبات و چهار سازه سنگی- ملاتی (که علاوه بر رسوبگیری نوعی تغذیه مصنوعی به حساب میآید) بوده و برای اجرای آن اعتباری بالغبر 580 میلیون تومان درنظر گرفته شده است.
مطابق اظهارات شریفیپور فعلاً طرحهای مربوط در حوضه روستای پیرباباعلی شناسایی و اجرا میشود؛ اما درصورت تخصیص اعتبارات، در آینده میتوان همه حوضهها را پوشش داده و به سراغ آبراهههای اصلی رفت تا با ایجاد بندهای بزرگ، بتوان چاههای اطرافواکناف حوضه را منتفع کرد. همچنین با این کار بالغبر 50 هزار تا صدهزار مترمکعب آب به آبخوان تزریق میشود و بهنوعی مدیریت آب بهتر صورت میگیرد.
وی میزان فرسایش در حوضه آبخیز شهرستان را چهار میلیون و 699 هزار و 28 تن با رسوب یکمیلیون و 602 هزار و 66 تن در سال عنوان کرد و نسبت رسوبی که از حوضه خارج میشود را 48 درصد دانست؛ همچنین این رسوبات شامل 40 درصد دانهدرشت و 60 درصد ریزدانه است.
بخش بیولوژیکی
شهرستان قروه ازنظر پوشش گیاهی، مرتعی بوده و فاقد پوشش گیاهی جنگلی است؛ مراتع شهرستان با 167 هزار هکتار، درواقع 54 درصد مساحت کل شهرستان را شامل میشود. رئیس منابع طبیعی قروه ضمن بیان این مطلب، ارزش اقتصادی مراتع شهرستان را با تولید 46 هزار و 760 تن علوفه، 96 میلیارد ریال در سال عنوان کرد و این میزان را در بخش زیستمحیطی بیش از 581 میلیارد ریال دانست و همچنین از ارزش 290 میلیارد ریالی غیر علوفهای مراتع در سال گفت.
بهزاد شریفیپور به تعداد خانوار بهرهبردار مرتعی در شهرستان با هشت هزار و 397 خانوار به جمعیت 67 هزار و 176 نفر اشاره کرد و میزان وابستگی بهرهبرداران به منابع طبیعی در شهرستان را 87 درصد اعلام کرد.
وی همچنین به اکوسیستمهای شهرستان اشاره کرد؛ دشتی که غالب آن زراعت دیم و آبی است، اکوسیستمهای تپهماهوری که تلفیقی از زراعت دیم و مراتع نیمهتراکم و کمتراکم بوده و درنهایت اکوسیستمهای کوهستانی که از مراتع تراکم و نیمهتراکم تشکیل شدهاند.
در همین راستا عملیات بیولوژیکی شامل کپه کاری مراتع در سطح صد هکتار از مراتع حوضه آبخیز چمقلو روستای پیرباباعلی شهرستان قروه آغاز و اجرا شده است؛ این بخش از عملیات به گفته شریفیپور به نسبت بخش مکانیکی آن از اهمیت بالاتری برخوردار بوده و اگر به مشارکت و همکاری و حمایت مردم برسد، دوچندان خواهد شد.
عملیات پروژه کپه کاری و کشت مستقیم مراتع درواقع برای شیبهای موجود است که علاوه بر اینکه در بحث فرسایش خاک و کنترل روانابهای سطحی نقش ایفا میکند، در بحث کاهش رسوبات ناشی از روانابها هم کارکرد دارد؛ جهت شیب شهرستان جنوب به شمال و میانگین آن 10 درصد است.
در این عرصهها گونههای مرتعی و دامی کشت میشود که خاصیت علوفهای برای بهرهبرداری دامها داشته و باعث تثبیت و احیای تجدید حیات گونههای گیاهی خواهد شد؛ برای طرح بیولوژیکی اعتبار 228 میلیون ریال از صندوق توسعه ملی درنظر گرفته شده است.
تأثیری ارزشمند
شهرستان قروه ازنظر سیلخیزی وضعیت بحرانی ندارد و ضلع شرقی قروه نسبت به سایر مناطق از لحاظ سیلخیزی نیمهبحرانی است.
مطابق گفتههای شریفیپور عوامل سیلخیزی شامل حساس بودن خاک بعضی از زیر حوضهها به فرسایش، رگبارهای تند، تجاوز به حریم آبراههها و تبدیل حریمها به زمینهای زراعی، پوشش ضعیف گیاهی و شیبهای تند و پائین بودن زمان تمرکز در فیزیوگرافی حوضههاست.
پیشبینی میشود در اجرای عملیات آبخیز و آبخوانداری حوضههای برخوردار علاوه بر کنترل رسوبات قابل حمل حاصل از روانابهای سطحی و فرسایش خاک، به تغذیه سفرههای زیرزمینی هم کمک شایانی شود؛ این مسئله همچنین به کاهش ریزگردها و جلوگیری از بیابانزایی هم میپردازد.
شناسه خبر 2806