شناسه خبر:4793
1397/10/23 09:26:07

سپهرغرب، گروه خبر - طاهره ترابی‌مهوش: پرورش ماهی در استخرهای دومنظوره روستای گنج تپه از توابع شهرستان بهار می‌تواند با توجه به بهره‌وری از آب، یک ظرفیت بکر اقتصادی باشد.

افزایش جمعیت و نیاز روزافزون کشورها به پروتئین و توجه به کیفیت مناسب پروتئین آبزیان در مقایسه با سایر پروتئین‌ها و همچنین هجوم صیادان به منابع آبی طبیعی و ذخایر دریایی که موجب تنزل صید سالیانه این نوع آبزیان در منابع طبیعی کشور شده و نیز کمک به اشتغال کشور، به‌ویژه در جوامع روستایی و ارزآوری این محصول، باعث شده تا به صنعت آبزی‌پروری بیش از هر زمان دیگر توجه شود؛ بنابراین توسعه آبزی‌پروری سردآبی از شتاب و روند رو به رشدی در کشور برخوردار بوده و تقاضا برای احداث مزارع پرورش ماهیان سردآبی در نقاط مختلف کشور همچنان رو به افزایش است.

از طرفی منابع آب برای تولید ماهیان سردآبی محدود بوده و با توجه به روند رو به تزاید تقاضای پرورش، منابع آب موجود کفایت نمی‌کند، بنابراین استخر دومنظوره پرورش ماهی و کشاورزی یکی از روش‌های بهینه از منابع آبی پرورش ماهی در کنار کار کشاورزی است که علاوه بر کمک اقتصادی به کشاورزی جهت افزایش محصول زراعی، باعث ایجاد اشتغال نیز می‌شود. در استخرهای دومنظوره کشاورزی و پرورش ماهی آبی که برای آبیاری از چاه و غیره خارج می‌شود، قبل از وارد شدن به زمین کشاورزی، به استخر وارد می‌شود و بعدازآن خارج شده و به مصرف آبیاری می‌رسد که با شروع کشاورزی و آبیاری محصولات در نیمه اول بهار، ماهی در استخر رها شده و دوره پرورش ماهی شش تا هشت ماه خواهد بود؛ البته ذکر این نکته ضروری است که متخصصان آبزی‌پروری بر این عقیده‌اند کـه صنعت مذکور به لحاظ اشتغال‌زایی و بهبود درآمد و سطح زندگی به‌خصوص در مناطق روستایی و پویایی اقتصادی منطقه، بسیار حائز اهمیت است. اما آگاهی از وضعیت، میزان بازدهی اقتصـادی و بهره‌وری آن‌ها می‌تواند بر تصمیم‌گیری درخصوص سرمایه‌گذاری در این بخش و نیز برنامه‌ریزی‌های اقتصادی مؤثر واقع شود.

از سوی دیگر توسعه آبزی‌پروری در روستاها علاوه بر تأمین امنیت غذایی، در حفظ اکوسیستم‌های دریایی بسیار مؤثر است. همچنین از دیگر مزایای اجرای این طرح تأثیر آن بر ارتقای شاخص‌های توسعه‌یافتگی جوامع روستایی بوده، چراکه فعالیت روستاییان در این بخش باعث ورود ماهی (غذایی سالم) در سبد غذایی آن‌ها شده است؛ زیرا مصرف سرانه آبزیان در کشورها بیانگر جایگاه توسعه‌یافتگی آن‌ها بوده، بنابراین طی سال‌های اخیر این مهم مورد توجه روستائیان در شهرستان‌های مختلف استان همدان قرار گرفت که یکی از این روستاهای فعال، روستا گنج‌تپه از توابع شهرستان بهار است؛ بنابراین با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا با دو تن از فعالان عرصه تولید ماهی قزل‌آلا، مصطفی جعفری و مهدی شیری گفتگویی را ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

این کشاورز گنج‌تپه‌ای با اشاره به سابقه سه ساله خود در عرصه آبزی‌پروری، گفت: با توجه به محدودیت منابع آبی و درعین‌حال وجود آب با کیفیت برای پرورش ماهی قزل‌آلا در روستای گنج‌تپه وارد این کار شدم؛ در حال حاضر خوشبختانه به‌طور میانگین سالانه بیش از 10 تن قزل‌آلا پرورش و روانه بازار می‌کنم.

مصطفی جعفری با اشاره به اینکه در روش مذکور آب مورد نیاز کشاورزی قبل از رهاسازی در مزارع به استخر پرورش ماهی ریخته می‌شود، تصریح کرد: طی این فرآیند با مصرف بهینه آب در حوزه پرورش ماهی، آب خروجی از استخر نیز به‌صورت غنی‌شده به مصارف کشاورزی می‌رسد که درنهایت بهره‌وری بیشتر را در سطح زیر کشت در بر خواهد داشت.

وی با بیان اینکه برای اجرای طرح مذکور هیچ‌گونه تسهیلات و یا مساعدت مالی دریافت نکرده‌ام، اظهار کرد: میزان سرمایه‌گذاری که برای اجرای این طرح انجام شده، حدود 100 میلیون تومان است.

این پرورش‌دهنده ماهی با اشاره به اینکه ازلحاظ مکانی آمادگی لازم برای افزایش تولید را داریم، گفت: متأسفانه نمی‌دانم به چه دلیل اعطای مجوز برای فعالیت در این بخش طی یک ‌سال گذشته از سوی جهاد کشاورزی بالأخص در شهرستان‌ها سخت شده است.

جعفری با گلایه‌مندی از بروکراسی موجود در تمدید و اعطای مجوز این فعالیت در جهاد کشاورزی شهرستان بهار، گفت: امسال با توجه به اتمام موعد مجوز فعالیتم، برای تمدید به اداره جهاد کشاورزی شهرستان مراجعه کردم، اما متأسفانه همکاری لازم را با بنده نکردند؛ به‌گونه‌ای که حتی برخی از کارمندان مرتبط خبر عدم تمدید مجدد پروانه‌ام را می‌دادند و این روند و رفت‌وآمد من به اداره آن‌قدر طولانی شد که دیگر بنده به‌عنوان کارمند آنجا اشتباه گرفته می‌شدم.

وی ادامه داد: با وجود تلاش‌های فراوان کارم پیش نرفت، بنابراین به توصیه یکی از کارمندان غیر مرتبط مبنی بر اینکه به مرکز استان برای تمدید مجوز بروید، به اداره کل آمدم و طی یک روز مجوزم تمدید شد.

جعفری با تأکید بر اینکه خوشبختانه ورود به این عرصه درآمدزایی مناسبی را در پی دارد، تصریح کرد: با اجرای این طرح در مزرعه‌ام برای سه نفر به‌صورت مستقیم و برای بیش از پنج نفر به‌صورت غیر مستقیم اشتغال‌زایی کرده‌ام.

مهدی شیری دیگر پرورش‌دهنده ماهی قزل‌آلا در این روستا نیز با اشاره به اینکه دو سال است مزارع خود را به‌صورت دومنظوره مدیریت می‌کند، خاطرنشان کرد: شغل اصلی من کشاورزی است، اما از آنجایی که استفاده بهینه از آب امروز به یک ضرورت تبدیل شده و با توجه به اینکه کشت مزارع بنده آبی است، پس بر آن شدیم تا در راستای بهره‌وری بیشتر از آب مورد استفاده برای کشاورزی، قبل از ورود به مزارع از آن آب برای پرورش ماهی استفاده کنیم.

وی با بیان اینکه اجرای این طرح با هزینه شخصی‌ام صورت پذیرفته است، گفت: البته با توجه به شرایط آب و هوایی درواقع فعالیت در این عرصه فصلی محسوب می‌شود، اما بااین‌حال به‌صورت دائمی برای دو نفر و به‌صورت غیر مستقیم برای بیش از پنج نفر اشتغال‌زایی کرده‌ایم.

شیری با تأکید بر اینکه روستای گنج‌تپه با توجه به کیفیت آب آن می‌تواند به قطب تولید ماهی قزل‌آلا در مزارع کشاورزی تبدیل شود، گفت: محصول تولیدشده در مزرعه به‌صورت مستقیم در استان توزیع می‌شود و هنوز صادرات به دیگر استان‌ها را نداریم.

وی با اشاره به اینکه جهاد کشاورزی در حوزه‌های ترویجی از هیچ مساعدتی دریغ نمی‌کند، تشریح کرد: کارشناسان ترویجی جهاد کشاورزی در فواصل زمانی خاص برای کنترل فضای کاری به لحاظ بهداشتی در محل حاضر شده و نکات مورد نیاز را گوشزد می‌کنند.

مع‌الوصف؛ هماهنگونه که گفته شد، پرورش آبزیان موجب افزایش درآمد و بهبود وضعیت اقتصادی روستاها می‌شود و درعین‌حال می‌تواند به‌عنوان فعالیت مکمل کشاورزی در مناطقی که دارای آب هستند، در امر کاهش فقر و بهبود درآمد افراد و روستاییان و درنتیجه جلوگیری از مهاجرت روستائیان مثمر ثمر واقع شود؛ بنابراین با توجه به آنچه گفته شد، به نظرمی‌رسد روستای گنج‌تپه در فاصله تقریباً 17 کیلومتری با شهرستان همدان و با جمعیت دوهزارنفری، ظرفیتی بکر برای ترویج فضای پرورش ماهی دومنظوره باشد.

شناسه خبر 4793