سپهرغرب، گروه خبر: گذرگاه‌های کرمانشاه به برکت انقلاب اسلامی یکی از مهم‌ترین گلوگاه‌های اقتصادی و شاهراه‌های صادراتی کشور شده است و بار حدود 50 درصد صادرات ایران به عراق را بر دوش می‌کشد.

مرزها شاید زمانی یک تهدید برای کشورها بودند و به همین دلیل سرمایه‌گذاری چندانی در این مناطق صورت نمی‌گرفت، اما امروزه این رویکرد تغییر کرده و همین مرزها به فرصت‌هایی طلایی برای توسعه و رونق اقتصادی تبدیل شده‌اند.

مرزهای غربی کشور به‌ویژه استان کرمانشاه در زمان‌های نه‌چندان دور که به آن‌ها رسیدگی نشده بود، هیچ سهمی در توسعه استان و کشور نداشتند؛ اما در سال‌های پس از انقلاب این مرزها برای رونق تجارت مورد توجه قرار گرفتند، طبیعتاً تبادلات تجاری و ترانزیت کالاها از مرزها نیازمند ایجاد بسترهای مناسب برای انجام امورات مربوطه بود که به‌مرور این امکانات در مرزهای غربی ایجاد شد.

وجود حدود 370 کیلومتر مرز مشترک با کشور همسایه عراق و هم‌جواری با دو اقلیم کردنشین و عرب‌نشین این کشور، فرصت مغتنمی برای توسعه روابط تجاری در اختیار استان کرمانشاه قرار داده که از این راه حتی می‌تواند به بازار کشورهای دیگر و دریای مدیترانه چشم داشته باشد.

فرصتی که سال‌های سال مغفول ماند و کرمانشاه به‌عنوان یک گذرگاه مرزی برای سفر به عتبات عالیات شناخته می‌شد و از این نعمت بزرگ مرزنشینی محروم و بی‌نصیب بود.

پیش از انقلاب اسلامی بیشتر صادرات ما در حوزه نفت بود و اغلب نیازهای کشور نیز با واردات آن از کشورهای غربی و اروپایی تأمین می‌شد، اما یکی از دستاوردهای انقلاب اسلامی افزایش صادرات کالاهای غیر نفتی است که خوشبختانه در چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی ایران به بیش از 40 میلیارد دلار رسیده و کشور ما در این زمینه رشد بسیار خوب و قابل توجهی داشته است.

طبق آمار بانک توسعه صادرات، میزان صادرات کالاهای غیر نفتی کشور در بازه زمانی 58 الی 96 به بیش از 30 برابر ازنظر حجم و بیش از 70 برابر ازنظر ارزش رسیده است.

همچنین بیشترین صادرات کالاهای غیر نفتی در سال‌های 50 تا 57 مربوط به کالاهای سنتی و کشاورزی با میانگین 71.7 درصد بوده و کالاهای صنعتی سهمی حدود 23.9 درصد که سهم پایینی بوده، داشته‌اند.

حدود نیم‌قرن قبل از انقلاب تنها کالاهایی چون پسته، خشکبار، فرش، خاویار، پوست و روده صادر می‌شدند و سهم مصنوعات کارخانه‌ای در آن بسیار اندک بود، اما به لطف انقلاب اسلامی سهم صادرات کالاهای صنعتی از 30.3 درصد در سال 57 به 80.6 درصد در سال 96 رسیده که نشان از افزایش روزافزون صنایع و تولیدات صنعتی طی سال‌های پس از انقلاب دارد؛ به‌طوری که اکنون تنها 14.2 درصد از کالاهای صادراتی مربوط به کالاهای سنتی و کشاورزی است.

     پیش از انقلاب هیچ صادراتی از استان کرمانشاه صورت نمی‌گرفت

استان کرمانشاه نیز یکی از استان‌های مرزی کشور بوده و در سال‌های پس از انقلاب رشد قابل توجهی در حوزه صادرات داشته است. به گفته مسئولان پیش از انقلاب هیچ صادراتی از مرزهای کرمانشاه صورت نمی‌گرفت و هم‌اکنون سالانه شاهد صادرات بیش از دو میلیارد دلار کالای غیر نفتی از مرزهای این استان هستیم.

مدیرکل گمرکات استان کرمانشاه در این خصوص گفت: هم‌اکنون حدود 16 رویه گمرکات در کشور وجود دارد و این درحالی است که پیش از انقلاب تنها سه رویه مسافر، صادرات و واردات وجود داشت.

خلیل حیدری افزود: پیش از انقلاب ما تنها صادرات نفت را در کشور داشتیم و به‌ندرت و انگشت‌شمار صادرات کالاهای غیر نفتی چون فرش دستباف، پسته، زعفران، پوست و روده انجام می‌شد.

این مقام مسئول تصریح کرد: صادرات فوق نیز در حوزه کالاهای غیر نفتی به‌صورت کلان و صنعتی نبود، بلکه به‌صورت جزئی صورت می‌گرفت؛ اما هم‌اکنون سالانه بیش از 40 میلیارد دلار در حوزه کالاهای غیر نفتی صادرات داریم.

     خسروی تنها گذرگاه مسافری قبل از انقلاب

وی گفت: پیش از انقلاب گمرکات زیادی در کشور نداشتیم و در کرمانشاه نیز تنها یک مرز خسروی وجود داشت که فقط مخصوص تردد مسافر و زائران بود و هیچ صادراتی نیز از این استان و مرزهای آن انجام نمی‌شد.

حیدری افزود: تنها کالایی که ممکن بود از استان کرمانشاه به خارج از مرز و عراق منتقل شود، سوغاتی‌هایی بود که از طریق مسافران جابه‌جا می‌شد و هیچ صادرات رسمی از این مرز صورت نمی‌گرفت.

وی تأکید کرد: وضعیت تجارت کشور در دوران پیش از انقلاب اصلاً قابل مقایسه با شرایط کنونی نیست؛ در سال‌های پس از انقلاب پیشرفت‌های بسیار خوبی در حوزه تجارت و صادرات صورت گرفته و در دنیا حرف برای گفتن داریم.

این مقام مسئول ادامه داد: اکنون ما در حوزه تولید و صادرات نقش مؤثری در بازارهای جهانی داریم و اگر به هر فروشگاه در کشورهای همسایه چون عراق، سوریه و غیره مراجعه کنید، حداقل 10 کالای ایرانی به چشم می‌خورد که بخشی از آن‌ها توسط مرزهای استان کرمانشاه صادر شده است.

حیدری تأکید کرد: بحث صادرات از طریق گمرکات و مرزهای استان علاوه بر اینکه به اقتصاد کشور کمک می‌کند، به اقتصاد خانواده‌ها نیز کمک خواهد کرد.

وی گفت: برای مثال زمانی که روزانه دو هزار کامیون از مرزهای استان کرمانشاه صادرات داشته باشیم، حداقل دو هزار راننده و دو هزار شاگرد راننده از این مرزها عبور می‌کنند که نیاز به خدمات دارند؛ بنابراین مشاغلی برای ما در مرزهای استان ایجاد می‌شود.

به گفته این مقام مسئول، صادرات از مرزهای استان علاوه بر اینکه باعث فعالیت تجار می‌شود، مشاغل پایین‌دستی نیز ایجاد خواهد کرد که از آن جمله می‌توان به نیرو‌های ترخیص کالا، کارگران، رانندگان و نیروهای خدمات‌دهنده اشاره کرد.

     مرزهای کرمانشاه بعد از انقلاب؛ دو مرز رسمی و 4 بازارچه مرزی

وی گفت: همچنین دولت مکلف است کارکنانی را در این راستا در گمرکات به‌کارگیری و استخدام کند. بنابراین ظرفیت اشتغال خوبی در این حوزه وجود خواهد داشت.

حیدری میزان کل صادرات از مرزهای استان کرمانشاه طی سال 96 را دو میلیارد و 23 میلیون دلار با وزن چهار میلیون و 433 هزار و 170 تن اعلام کرد و گفت: این میزان صادرات مربوط به کالاهایی است که هم در استان کرمانشاه و هم در سایر گمرکات کشور اظهار و از مرزهای استان خارج شده‌اند.

وی از رشد صادرات خروجی گمرکات و بازارچه‌های مرزی استان طی 10 ماهه امسال خبر داد و گفت: طی 10 ماهه امسال دو میلیارد و 191 میلیون و 19 هزار و 461 دلار کالا به وزن چهار میلیون و 563 هزار و 909 تن از طریق مرزهای استان کرمانشاه به خارج از کشور صادر شده است که ازنظر ارزشی نسبت به 10 ماهه سال گذشته رشد 54 درصدی و ازنظر وزنی رشد 38 درصدی را نشان می‌دهد.

این مقام مسئول عمده کالاهای خروجی از مرزهای استان را طی 10 ماه سپری‌شده سال لوازم خانه‌داری و پاکیزگی، مواد غذایی چون سیب‌زمینی محفوظ‌شده به‌جزء در سرکه، گوجه‌فرنگی تازه یا سردکرده، انواع کاشی دیواری، سایر سیب‌زمینی‌های تازه یا سردکرده، کیسه نایلونی، رول نایلون به‌صورت یک لایه چاپ‌شده، گرانول پلی‌اتیلن، مصنوعات پلاستیکی شامل انواع ورقه و پالت و کولرهای آبی خانگی با هوادهی حداکثر 800 فوت دانست.

     رشد قابل توجه صادرات از مرزهای کرمانشاه

به گفته وی درمجموع 941 قلم کالا طی 10 ماهه سپری‌شده سال از گمرکات مرزهای استان کرمانشاه خارج شده که 756 قلم آن در استان کرمانشاه اظهار شده و مابقی در سایر گمرکات اظهار و از طریق مرزهای کرمانشاه صادر شده است.

حیدری عمده کالاهایی که در استان کرمانشاه اظهار و سپس صادر شده‌اند را شامل لوازم خانه‌داری و پاکیزگی (کالاهایی از جنس پلاستیکی)، نایلون پلاستیکی رولی، گوجه‌فرنگی تازه، سایر سیب‌زمینی‌های تازه یا سردکرده، پیاز و موسیر، خیار و خیار‌ترشی تازه یا سردکرده، گرانول پلی‌اتیلن، هندوانه تازه و انواع کاشی دیواری عنوان کرد.

به گفته وی هم‌اکنون اغلب رویه‌های گمرکی چون صادرات، واردات، ترانزیت و امانات پستی در مرزها و گمرکات استان کرمانشاه انجام می‌شود.

این مقام مسئول افزود: بیشترین صادرات سال 96 از مرزهای خسروی، سومار، پرویزخان، شوشمی و شیخ‌صله صورت گرفته و بیشتر صادرات 10 ماهه امسال نیز از مرز پرویزخان و سومار بوده است.

وی بار دیگر به پیشرفت‌های کشور در حوزه صادرات طی دوران پس از انقلاب اشاره کرد و گفت: درحالی‌ که پیش از انقلاب هیچ صادراتی از استان کرمانشاه صورت نمی‌گرفت، میزان صادرات ما در سال 71، 147 تن کالا به ارزش 55 هزار و 745 دلار بوده که خوشبختانه این رقم در سال 96 به دو میلیارد و 23 میلیون دلار برای چهار میلیون و 433 هزار و 170 تن کالا رسیده که درصد رشد قابل توجهی است.

حیدری درصد رشد صادرات صورت‌گرفته در استان طی سال 96 نسبت به سال 71 را ازنظر وزنی سه میلیون و15 هزار و 662 درصد و ازنظر ارزشی سه میلیون و 630 هزار و 485 درصد عنوان کرد.

وی از ایجاد زیرساخت‌ها و تجهیزات مناسب در مرزها و گمرکات استان کرمانشاه پس از انقلاب خبر داد و گفت: هم‌اکنون گمرک پرویزخان در استان کرمانشاه مجهز به دستگاه ایکس ری کامیونی است.

حیدری با بیان اینکه پیش از انقلاب هیچ محصول کشاورزی از کرمانشاه به خارج از کشور صادر نمی‌شد، از صادرات 340 میلیون دلاری محصولات کشاورزی استان به خارج از کشور طی سال 95 خبر داد.

این مقام مسئول افزود: همچنین در حوزه محصولات لبنی سال 95 بیش از 650 میلیون دلار صادرات از استان کرمانشاه صورت گرفته و این درحالی است که پیش از انقلاب هیچ صادراتی از استان کرمانشاه صورت نمی‌گرفت.

نگاهی به اظهارات فوق نشان می‌دهد که وضعیت صادرات کشور و به‌تبع آن کرمانشاه در دوران انقلاب، رشد قابل توجهی داشته و هم‌اکنون در 40 سالگی به شکوفایی رسیده است و مبادی مرزی استان سالانه مقدار قابل توجهی کالای غیر نفتی به کشورهای همسایه صادر می‌کنند که این موضوع نقش مهم و اثرگذاری در رونق اقتصادی دارد.