تحلیل تجربی هزینه‌های غیرمالی تحمیلی به شهرداری آجین ناشی از عدم تخصیص اعتبارات عمرانی

سید مهدی حسینیان* دکتری عمران، مدیریت ساخت، گروه عمران، دانشکده‌ی فنی و مهندسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران حمید اسدی * کارشناسی ارشد، مدیریت ساخت، شهرداری آجین، همدان، ایران

4-2-آمار تحلیلی یا استنباطی

جهت پاسخ به پرسش‌ پژوهش از آزمون پارامتریک t تک‌نمونه‌ای استفاده شد. این آزمون هنگامی معتبر است که متغیرها (جواب پرسشنامه‌ها) دارای مقیاس کمی بوده و از توزیع نرمال تبعیت کنند. در این آزمون معمولاً میانگین نمونه‌ی موردمطالعه با یک مقدار از پیش تعیین‌شده (در این تحقیق حد استاندارد = 3 «گزینه متوسط») مقایسه می‌شود.

همان‌طور که از جدول 3 پیداست، عوامل «اثرات نامناسب زیست‌محیطی»، «تحمیل هزینه‌هایی به شهروندان»، «عدم همکاری همسایگان در مجاورت محل انجام پروژه»، «تأخیر در تهیه نقشه‌های طرح تفصیلی و جامع شهر»، «افزایش مشکلات ایمنی شهری» و «عدم رفع به‌موقع معارضین (ملکی، تأسیسات و ترافیکی)» دارای سطوح معنی‌داری بیش‌تر از 05/0 بوده و بنابراین تفاوت معنی‌داری بین میانگین آن‌ها با مقدار ارزشی یا عدد 3 (گزینه متوسط) وجود ندارد و این عوامل نمی‌توانند مشکلات مربوط به عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌موقع پروژه‌های شهرداری در شهر آجین به‌حساب آیند.

درصورتی‌که سطوح معنی‌داری عوامل «نارضایتی شهروندان از آبادانی، زیبایی و توسعه‌ی شهر»، «افزایش مشکلات اجتماعی و سیاسی در شهر (مهاجرت شهروندان به شهرهای بزرگ‌تر)»، «بالا رفتن مشکلات زیرساختی در شهر»، «عدم نیاز به برنامه‌ریزی مناسب در پروژه‌های عمرانی»، «عدم همکاری سازمان‌های خدمات رسان نظیر آب، برق، گاز و مخابرات با شهرداری» و «کاهش شور و نشاط، استقبال مردم و مشارکت عمومی در اجرای پروژه‌های بعدی»، «عدم رضایت از عملکرد مدیران شهرداری»، «عدم رضایت از عملکرد شورای شهر»، «کاهش در جذب گردشگر» و «کاهش اشتغال در پروژه‌های عمرانی شهری» کم‌تر از 05/0 بوده‌اند. چون میانگین آن‌ها بزرگ‌تر از مقدار ارزشی یا عدد 3 (گزینه متوسط) است؛ بنابراین این موارد مشکلاتی هستند که به‌طور معنادار و با سطح اطمینان 95درصد به دلیل عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌موقع در پروژه‌های شهرداری شهر آجین به وجود آمده‌اند. همچنین با توجه به مقدار آماره‌ی t سؤال 8 با مقدار 333/3، بیش‌ترین مشکل به وجود آمده برای شهرداری مربوط به ایجاد نارضایتی شهروندان از عملکرد مدیران شهری است.

5- اولویت‌بندی مشکلات ناشی از عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب

جدول 4 با استفاده از آزمون فریدمن به اولویت‌بندی مشکلات ناشی از عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب

و به‌موقع به پروژه‌های شهرداری آجین می‌پردازد. جدول 4 نشان می‌دهد که مشکل «عدم رضایت از عملکرد مدیران شهرداری» با سهم حدود 19/7 درصد بیش‌ترین میانگین رتبه را به دست می‌آورد. این موضوع در آزمون پارامتریک t تک‌نمونه‌ای نیز پیشتر اثبات شد. درصورتی‌که کم‌ترین مشکل به مورد «عدم همکاری همسایگان در مجاورت محل انجام پروژه» با سهم 02/5 درصد تعلق می‌گیرد. از طرفی سطح معناداری به‌دست‌آمده از آماره کای اسکئور از آزمون فریدمن، گویای این مطلب است که درصد خطای تأیید اثر معناداری آزمون فوق با سطح اطمینان 95درصد معنادار است و لذا اولویت‌بندی مشکلات ناشی از عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌ موقع به پروژه‌های شهرداری آجین در سال 1396 مورد تائید قرار می‌گیرد.

6-مقایسه‌ی نظرات بر اساس حوزه‌ی فعالیت

جهت بررسی فرضیه‌ی پژوهش از آزمون پارامتریک تحلیل واریانس یک‌طرفه بین آزمودنی استفاده شد. علت استفاده از آزمون فوق آن است که متغیر عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌موقع پروژه‌های شهرداری آجین، به‌عنوان متغیر وابسته‌، مقیاسی کمی با توزیع نرمال و متغیر مستقل (حوزه‌ی فعالیت)، مقیاس ترتیبی و چندوجهی دارد. جدول 5 گویای این مطلب است که سطح معناداری از آزمون آنووا کوچک‌تر از 05/0 هست؛ بنابراین با سطح اطمینان 95درصد نظرات سه گروه شرکت‌کننده در خصوص عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌موقع پروژه‌های شهرداری آجین دارای تفاوت معنی‌داری است. پس فرضیه‌ی

پژوهش تأیید و فرضیه‌ی صفر رد می‌گردد. برای بررسی برابری واریانس‌ها از آزمون لون استفاده شد. جدول 5 نشان می‌دهد که سطح معنی‌داری آزمون لون، بزرگ‌تر از 05/0 بوده؛ بنابراین برای مقایسه دوبه‌دویی حوزه‌ی فعالیت در خصوص عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌موقع پروژه‌های شهرداری آجین می‌توان از آزمون توکی به‌عنوان آزمون تعقیبی خنثی به حجم نمونه در حوزه‌های فعالیت استفاده کرد. جدول 6 با استفاده از آزمون تعقیبی توکی، حوزه‌های فعالیت را از لحاظ عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌موقع پروژه‌های شهرداری آجین گروه‌بندی می‌نماید. جدول 6 نشان می‌دهد که شهروندان میانگین بیش‌تری در خصوص مشکلات عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌موقع پروژه‌های شهرداری آجین در نظر گرفته‌اند و کم‌ترین میانگین مربوط به کارکنان استانداری بوده است. بنابراین شهروندان هزینه‌های غیرمالی تحمیلی ناشی از عدم تخصیص به‌موقع و مناسب بودجه عمرانی را بیشتر از کارشناسان شهرداری در نظر می‌گیرند. ازنظر کارشناسان استانداری این هزینه‌های تحمیل کمتر ازنظر دو گروه دیگر است. چنین نتیجه‌ای مورد انتظار است. هرچند توجه بیشتر استانداری به‌عنوان نماینده دولت به تخصیص بودجه‌های عمرانی شهرهای کوچک، در کاهش مشکلات ذکرشده کمکی مهم است.

7- نتیجه‌گیری

در این مقاله مشکلات ناشی از عدم تأمین بودجه مورد نیاز شهرداری آجین در سال 1396 تحلیل و بررسی شد. در این تحقیق 50 مصاحبه انجام شد تا مشکلات تأخیر در تکمیل پروژه‌ها در شهرداری آجین در قالب 16 سؤال بررسی شوند. این مشکلات از بین 36 سؤال بر اساس تعیین روایی محتوایی سؤالات و حذف سؤالات کم‌اهمیت انجام شد. مشارکت‌کننده افراد مرتبط با شهرداری آجین (جامعه‌ی آماری موجود شامل کارکنان استانداری، شهرداری و معتمدین شهر) بودند. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های t تک‌نمونه‌ای، فریدمن و تحلیل واریانس یک‌طرفه بین آزمودنی استفاده شد.

نتایج نشان می‌دهند که در بین 16 مشکل «اثرات نامناسب زیست‌محیطی»، «تحمیل هزینه‌هایی به شهروندان»، «عدم همکاری همسایگان در مجاورت محل انجام پروژه»، «تأخیر در تهیه نقشه‌های طرح تفصیلی و جامع شهر»، «افزایش مشکلات ایمنی شهری» و «عدم رفع به‌موقع معارضین (ملکی، تأسیسات و ترافیکی)» دارای سطوح معنی‌داری بیش‌تر از 05/0 بوده و این عوامل نمی‌توانند مشکلات مربوط به عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌موقع پروژه‌های شهرداری در سال 1396 در شهر آجین به‌حساب آیند. اما مشکلات «نارضایتی شهروندان از آبادانی، زیبایی و توسعه‌ی شهر»، «افزایش مشکلات اجتماعی و سیاسی در شهر (مهاجرت شهروندان به شهرهای بزرگ‌تر)»، «بالا رفتن مشکلات زیرساختی در شهری»، «عدم نیاز به برنامه‌ریزی مناسب در پروژه‌های عمرانی»، «عدم همکاری سازمان‌های خدمات رسان نظیر آب، برق، گاز و مخابرات با شهرداری» و «کاهش شورونشاط، استقبال مردم و مشارکت عمومی در اجرای پروژه‌های بعدی»، «عدم رضایت از عملکرد مدیران شهرداری»، «عدم رضایت از عملکرد شورای شهر»، «کاهش در جذب گردشگر» و «کاهش اشتغال در پروژه‌های عمرانی شهری» به‌طور معنادار و با سطح اطمینان 95 درصد به دلیل عدم تخصیص بودجه و اعتبار مناسب و به‌موقع در پروژه‌های شهرداری شهر آجین در سال 1396 به وجود آمده‌اند. همچنین «عدم رضایت از عملکرد مدیران شهرداری» با مقدار 33/3، بیش‌ترین مشکل به وجود آمده در این زمینه بود. تفاوت معنی‌داری بین نظرات معتمدین شهر با نظرات کارکنان استانداری و شهرداری وجود داشت. شهروندان هزینه‌های غیرمالی تحمیلی ناشی عدم تخصیص به‌موقع و مناسب بودجه‌ی عمرانی را بیشتر از کارشناسان شهرداری و استانداری در نظر گرفتند.

تحقیقات پیشین با توجه به عدم تحلیل موردی به نظر شرایط موجود و خاص در شهرهای کوچک را در نظر نگرفته‌اند. این تحقیق مشکلات تأخیر در تأمین بودجه پروژه‌های شهری در یک شهر کوچک را تحلیل کرد. نتایج این تحقیق برای شهرداران مناطق مشابه و مسئولین وزارت کشور مفید خواهد بود. عدم تأمین منابع پایدار مالی پروژه‌های شهری در شهرهای کوچک سبب مشکلاتی برای شهروندان و مدیریت شهری می‌شود. اگرچه تأمین پایداری مالی برای شهرداری‌ها حیاتی است، اما فراهم نمودن چنین امکانی در شهرهای کوچک بسیار مشکل است. شاید هنوز نیاز به کمک‌های دولتی در شهرهای کوچک امری اجتناب‌ناپذیر باشد. توجه بیشتر استانداری به‌عنوان نماینده دولت به تخصیص بودجه‌های عمرانی شهرهای کوچک، در کاهش مشکلات ذکرشده کمکی مهم است.