استفاده هوشمندانه از فضاهای سبز

شیوه‌های هوشمندانه استفاده از فضاهای سبز نظیر پارک‌ها، معابر و زمین‌های خالی برای بازسازی شهری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که کرتارو؛ شهری در مکزیک توانسته در این زمینه موفق عمل کند.

آوردهای فضاهای سبز شهری می‌تواند به‌طور چشمگیری در پیوند انسان با طبیعت مؤثر واقع شود و به حفظ محیط‌زیست بینجامد. فواید بام‌باغ‌های نیویورک، شیکاگو، آمستردام و سنگاپور برای تمام مردم جهان شناخته شده است و مقامات رسمی میلان ایتالیا در تلاشند تا مرکز مالی شهر را به این طریق احیا کنند و به سرمایه‌گذاری‌های کلان در فضاهای سبز شهری بپردازند. اما تنها جوامع توسعه‌یافته از این رویکرد جدید توسعه فضاهای شهری بهره نگرفته‌اند، بلکه برنامه‌ریزان شهرهای مکزیکی نیز توانایی خود در توسعه فضاهای سبز شهری را به‌خوبی نشان داده‌اند که می‌توانند به‌عنوان الگوهایی برای کشورهای در حال توسعه عمل کنند.

کرتارو، یکی از مهم‌ترین مراکز شهری نوظهور مکزیک است که در 200 کیلومتری شمال یکی از بزرگ‌ترین مناطق شهری در جهان قرار دارد و بخشی از یک قطب مهم صنعتی آمریکای لاتین به‌شمار می‌رود. این شهر در شهرک‌های صنعتی متعدد و یک منطقه فضایی در حال احداث که مستقیم به فرودگاه محلی متصل می‌شود، محاصره شده است. گسترش فضاهای شهری به اندازه‌ای است که پیش‌بینی می‌شود به‌زودی چهار شهر اطراف در کنار هم یک کلان‌شهر را به‌وجود آورد.

اگرچه پارک‌های عمومی و مناطق تفریحی تمام پیرامون شهر کرتارو را در بر گرفته است، با این حال شهر به سمت کمربندهای سبز اطراف امتداد یافته و فضایی برای توسعه بیشتر بر جای نگذاشته است. توسعه‌های جدید شهری از هر سو به سمت فضاهای خارج شهر گسترش یافته و همه‌جا را مملو از سازه‌های بتنی کرده است. این رویداد تنها از زیبایی ظاهری کرتارو نکاسته، بلکه پروژه‌های شهرداری زمین‌های روستایی را برای ساخت خانه و مراکز تجاری به زمین شهری تبدیل کرده، اما در اغلب موارد بهروه‌وری باران را در مناطق شهری موردتوجه قرار نداده است. در چنین وضعیتی، امکان توسعه مراکز کوچکی به‌عنوان مزارع شهری برای تولید محصولات موردنیاز مردم محل وجود ندارد و ساکنان، باید مواد مصرفی خود را از سایر نقاط کشور تهیه کنند.

با وجود تمام اتفاقات نامطلوبی که تاکنون در کرتارو به وقوع پیوسته، اما در چندسال اخیر بسیاری از برنامه‌ریزان شهری در تلاش بوده‌اند تا نوآوری‌های مثبتی را به‌کار گیرند و در راستای توسعه فضاهای سبز اقداماتی انجام دهند. به‌عنوان مثال در سراسر شهر باغ‌هایی ایجاد شده که کارکنان آن محصولات کشاورزی و میوه پرورش داده و مواد تولیدی خود را در اختیار فروشنده‌های محلی قرار می‌دهند تا ساکنان شهر را از مواد غذایی سالم و تازه برخوردار کنند. مزارع سبز شهر کرتارو، در کنار تمام فواید خود برای شهر و شهروندان، باعث ایجاد شغل‌هایی دائمی برای افراد بیکار شده و به رونق اقتصادی شهر نیز کمک زیادی کرده است.

توسعه مزارع شهری از پتانسیل بالایی برخوردار است و به همین دلیل باید با برنامه‌ریزی دقیق صورت گیرد تا کارآمدتر عمل کند. به‌عنوان مثال کشاورزان محلی باید موردآموزش و حمایت مقامات ارشد قرار گیرند تا بتوانند از تکنولوژی برای تولید محصولات سالم‌تر و توزیع بهتر مواد غذایی خود استفاده کنند. جلوگیری از فعالیت دلالانی که بخش زیادی از منفعت حاصل از فروش محصولات کشاورزی را برای خود برمی‌دارند نیز برای افزایش رشد چرخه اقتصاد در شهرهای در حال توسعه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. خوشبختانه ایجاد مزارع شهری در کرتارو، تاکنون فواید بسیاری برای آن داشته، چراکه کشاورزان قبل از آغاز کار خود، به‌خوبی تحت‌آموزش قرار گرفته و توانسته‌اند در زمینه تولید محصولات سالم و عرضه آن‌ها به بازار، بسیار موفق عمل کنند.