تخریب تپه باستانی در شهرستان سلسله؛

از ادعا تا واقعیت

در روزهای گذشته خبر تخریب تپه باستانی در شهرستان سلسله حواشی زیادی ایجاد کرد. این موضوع را بررسی می‌کند.

چند روز پیش خبری مبنی بر تخریب تپه‌ای باستانی از سوی منابع طبیعی در منطقه قلایی فضای مجازی شهرستان سلسله را تحت تاثیر قرار داد و افکار عمومی را وادار به کنکاش در مورد صحت و سقم این خبر کرد.

به گفته مسئولان منابع طبیعی طرح مطالعاتی پروژه آبخیزداری سیف آباد در زمینی به مساحت 4800 هکتار در سال 93 آغاز شده و عملیات اجرایی این طرح در شهریور ماه امسال با اعتباری بالغ بر یک میلیارد تومان شروع شده که برای اجرای این طرح نیاز به دو ناظر مقیم و عالی بوده که ناظر عالی طرح ازکارکنان اداره کل منابع طبیعی انتخاب و برای ناظر عالی نیز یکی از کارمندان رسمی آبخیزداری معرفی می‌شود.

برای اجرای این طرح یک گروه غیر بومی پیمانکاری که متخصص در اجرای پروژه‌های حوزه آبخیزداری هستند در منطقه ربیع آباد قلایی( حد فاصل روستای ربیع آباد مابین زنگیوند و سیف آباد) به منظور مهار و کنترل آب‌های سطحی به احداث بندهای گابیونی و ملاتی پروژه مشغول می‌شوند.

حفر کانال برای دسترسی به تپه ربیع آباد

در اطراف این منطقه تپه‌ای باستانی وجود دارد که گرچه میراث فرهنگی هیچگونه علائم و تابلویی دال بر باستانی بودن این تپه نزده اما افراد محلی اعتقاد به باستانی بودن این تپه داشته و معتقدند که ممکن است در دل این تپه آثاری باستانی نهفته که می‌تواند بیانگر دوره‌ای تاریخی و حوادث روی داده در آن دوره باشد.

آنطور که افراد آگاه محلی می‌گویند گروه پیمانکار برای ایجاد آب بند در دهانه شیاری که در کنار این تپه است برای ایجاد جاده دسترسی اقدام به حفر کانالی تقریبا به عمق یک متر نموده و کل کانال حفر شده را که حدودا دارای 50 متر طول و 4 متر عرض است با سنگهای بزرگی پر کرده که همین امر سبب تشدید شکها و شبهه‌های پیش روی این ماجرا و روی آوردن افراد به شایعات مختلف شده است.

میراث فرهنگی بدون متولی

متاسفانه چندین ماه است که اداره میراث فرهنگی که مسئول حفاظت و نگهداری از آثار باستانی و هویت تاریخی هر دیار را دارد بدون متولی و سرپرست رها شده و به رغم تذکرات چندین باره مقامات عالی شهرستان سلسله همچنان فاقد متولی است.

جابه جایی مشکوک کارشناس آبخیزداری طرح

یکی از مسائلی که سبب افزایش شک‌ها و شبهه‌های بیشتر شده این است که در کانال‌های خبری شهرستان سلسله  مطرح شده که طی یک جابه جایی غیر طبیعی کارشناس مقیم طرح مذکور جای خود را به یک خانم کارمند اداره منابع طبیعی با تخصصی کاملا غیرمرتبط با این رشته داده است که رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری سلسله با تکذیب این خبر ادعا دارد که این خانم کارمند رسمی با تخصص آبخیزداری بوده که از ابتدای شروع عملیات اجرایی طرح مربوطه در سمت کارشناس مقیم طرح مشغول فعالیت و سرکشی مداوم و رفع نواقص فنی و ایرادات طرح مربوطه بوده در حالی که کارمند مدنظر آنها شرکتی بوده و نمی‌توانسته به عنوان کارشناس آبخیزداری طرح انتخاب شود.

امیرمحمد نظرپوری رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری سلسله با رد خبر تخریب این تپه باستانی، اظهار داشت: برخلاف ادعاهای موجود هیچ اثری از تابلو یا نصب علائمی مبنی بر باستانی بودن این تپه در منطقه مورد نظر وجود نداشته و ادعای تخریب آن کاملا کذب محض است.

وی با بیان اینکه سنگ‌های موجود در عکس، سنگ‌های ناشی از حفاری‌های عملیات آبخیزداری است، افزود: آنچه در عکس‌‍های گرفته شده از منطقه موجود است صرفا بخش‌هایی از عملیات آبخیزداری بوده و انجام هرگونه تخریب و حفاری در تپه را رد می‌کنیم.

جمع آوری سفال‌های به دست آمده از سوی پیمانکار طرح

یک منبع آگاه محلی نیز که نخواست نامش فاش شود اظهار داشت: در حالی که اجرای عملیات آبخیزداری در عمق دره انجام می‌شود پیمانکاران طرح در اقدامی عجیب اقدام به حفاری در تپه کرده‌اند که این امر خود دلیلی بر صحت این رخداد است.

وی با اشاره به وجود تکه سفال‌هایی در تپه ربیع آباد که نشان از حفاری منطقه را داشته، افزود: متاسفانه در اقدامی عجیب‌تر پیمانکار طرح اقدام به جمع آوری این سفال‌ها می کند که به گفته کارشناسان میراث فرهنگی مربوط به دوره اشکانی بوده است.

باخبر نکردن میراث فرهنگی و پاسگاه انتظامی

این منبع آگاه محلی با بیان اینکه معمولا در حفاری آثاری که شک باستانی بودن هست، باید اداره میراث فرهنگی و پاسگاه انتظامی منطقه را خبر کرد، عنوان کرد: چرا پیمانکار طرح با مشاهده سفال‌های تاریخی اقدام به باخبر کردن میراث فرهنگی و پاسگاه انتظامی فیروزآباد نکرده است

اینکه آیا اداره کل میراث فرهنگی لرستان اعتقاد به باستانی بودن تپه ربیع آباد دارد یا نه و آیا این گفته اهالی مبنی بر پیدا شدن اشیایی از دوره اشکانی را در این تپه تایید می‌کند یا نه، حکایتی است که همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده و ورود مسئولان مربوطه را برای تنویر افکار عمومی واجب می‌کند و از آنجا که میراث فرهنگی سلسله فاقد متولی است ورود مسئولان میراث فرهنگی لرستان به این قضیه مبهم امری ضروری است.

با توجه به مسائل و مشکلات مطرح شده و وجود شائبه‌های بسیار برای افکار عمومی می‌طلبد که مسئولان ذی‌ربط  به ویژه منابع طبیعی و میراث فرهنگی با ورود به موضوع و بررسی دقیق‌تر، مهر سکوت خود را شکسته و تمامی زویای این امر را نزد افکار عمومی و دوست داران تاریخ و فرهنگ روشن کنند.