|
هزاران مترمربع از فضاهای شهری در سراسر جهان بدون استفاده باقیمانده و این در حالی است که چنین فضاهایی می‌تواند مشکل سلامت آب و هوا و تنوع زیستی را به خوبی حل کند.
اگر به نقشه ماهواره‌ای شهرهای خود نگاه کنیم، شهری مملو از ساختمان‌ها و پارکینگ‌هایی با بام‌های بتنی و خیابان‌هایی با پوشش آسفالتی خواهیم دید. پیش از احداث هر یک از این سازه‌ها و زیرساخت‌ها، پوششی از درختان، چمن‌زارها و تالاب‌ها فضای آن‌ها را فراگرفته بود. با این حال از بین بردن طبیعت و جایگزین کردن سازه‌هایی که از کارایی کافی برخوردار نیست منجر به از دست دادن زیستگاه، وقوع سیل‌های خطرناک، آلودگی آب دریاچه‌ها و رودخانه‌ها و اثرات جزایر گرمایی شده است. هر کدام از این رویدادها یک پاندمی به حساب می‌آید چرا که جان بشر در سراسر جهان را با تهدید جدی مواجه کرده است. اما خبر خوب اینکه، بسیاری از مردم آمریکا در سال جاری از اهمیت فضای سبز در محل زندگی خود با خبر شده و تلاش کرده‌اند از هر نقطه از منازل خود برای ایجاد پوشش گیاهی بهره برند.
محققان چنین پیش‌بینی کرده‌اند که ایالت مینه‌سوتا در آمریکا، در پی تغییرات اقلیمی، آب و هوایی مرطوب‌تر از همیشه را تجربه کند. در طبیعت و زیرساخت‌های طبیعی، آب باران مستقیم در زمین نفوذ می‌کند و حرکت خود را به سمت بدنه‌های آب در رو یا زیر زمین پیش می‌برد. در شهرها، اغلب سطوح به وسیله مواد غیر قابل نفوذی نظیر بتن یا آسفالت پوشیده شده است که همین امر زمینه را برای وقوع سیل یا فشار بر سیستم‌های مدیریت آب شهری فراهم می‌آورد. آبی که روی سطوح نفوذناپذیر جریان پیدا می‌کند، تمام زباله‌ها و مواد آلاینده را در طول مسیر با خود می‌برد و آن‌ها را به فاضلاب‌ها، دریاچه‌ها و رودخانه‌ها وارد می‌کند.
بدیهی است زمانی که زمین به وسیله آسفالت یا سازه‌های بتنی پوشیده می‌شود، جایی برای پرورش گیاهان باقی نمی‌ماند و در نتیجه یافتن حیوانات و غذا نیز با مشکل مواجه می‌شود. حیات انسان به طور چشمگیری تحت تأثیر این تغییرات قرار می‌گیرد چرا که دسترسی به غذا و سبزیجات تازه به سختی صورت می‌گیرد. به عنوان مثال در منطقه مسکونی سینت پل_مینیاپولیس واقع در مینه سوتا، زمین‌های بسیار حاصلخیز جای خود را به زیرساخت‌هایی بتونی داده است که تنها سوخت فسیلی در هوا منتشر می‌کند. در واقع بشر با مواد شیمیایی، رشد طبیعت و پوشش سبز را متوقف کرده و در عوض، آلودگی هوا را برای محیط اطراف خود به ارمغان آورده است.
بشر امروز از یک سو خاک حاصلخیز را بدون استفاده به حال خود رها می‌کند و از سوی دیگر برج‌هایی برای سکونت می‌سازد که همین امر افزایش بی‌رویه رشد جمعیت را در پی دارد. پشت بام‌ها نور خورشید و گرما را به خود جذب می‌کنند اما برای موارد مفید نظیر تولید انرژی یا زندگی گیاهی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد. این در حالی است که در بسیاری از مناطق روستایی جهان از سیستم‌های انرژی خورشیدی برای اهداف دیگری بهره گرفته می‌شود.
تنها با ایجاد چند تغییر کوچک می‌توان بیشترین کمک را به حل مشکلات فوق کرد. از جمله مهم‌ترین اقداماتی که در این زمینه مؤثر واقع می‌شود می‌توان به ایجاد بام‌باغ‌های سبز، سنگفرش‌های گیاهی، باغ‌های بارانی، باغ‌های میوه و سبزیجات و سقف‌های خورشیدی اشاره کرد. اکنون زمان آن رسیده که پشت بام‌های بتنی قرن بیستم را با باغ‌ها و چمن‌زارهای سبز قرن بیست و یکم جایگزین کنیم.
از پوشش‌های سبز می‌توان در پشت‌بام‌های مسطح یا شیب‌دار استفاده کرد درست مانند کلبه‌های نروژی که در بامی شیب‌دار و سبز پوشیده شده است. از فضای این بام‌ها می‌توان برای افزایش تنوع زیستی یا پرورش سبزیجات و میوه‌های خوراکی بهره برد که البته مزایای دیگری نظیر خنک‌سازی و پاکسازی هوا نیز دارد. در واقع گیاهان با جذب گرمای خورشید در فصول سرد، به گرمی هوا و در روزهای گرم، به خنک‌سازی هوا کمک می‌کنند. علاوه بر این گیاهان با جذب دی اکسید کربن و تولید اکسیژن به پاکسازی هوا از هر گونه آلودگی کمک می‌کنند.
|
