چرا وزارت نفت ال.‌پی.‌جی را می‌سوزاند اما آن را به فرآورده تبدیل نمی‌کند؟

سپهرغرب، گروه اقتصادی : برخی کارشناسان معتقدند این گاز به‌جای آنکه در فلرها بسوزد، بهتر است در باک خودرو بسوزد تا درآمد ایجاد کند اما عده‌ای هم معتقدند این گاز باید تبدیل به محصول با ارزش پتروشیمی شود.

اخیراً مدیر هماهنگی و نظارت بر توزیع مجتمع گاز پارس جنوبی طی خبری اعلام کرد؛ روزانه 16 هزار تن ال.‌پی.‌جی در این مجتمع گازی تولید می‌شود؛ که اگر این میزان تولید ال.‌پی.‌جی را با میزان ال.‌پی.‌جی که در پالایشگاه‌ها و مجتمع‌های پتروشیمی تولید می‌شود جمع کنیم می‌توان گفت سالانه چیزی حدود 14 میلیون تن گاز ال.‌پی.‌جی در کشور تولید می‌شود.

به‌دلیل آنکه فروش گاز ال.‌پی.‌جی مستقیماً بر عهده وزارت نفت است و درآمد آن نیز مستقیماً به جیب وزارت نفت می‌رود از این‌جهت پیش از تحریم‌ها وزارت نفت بیشتر گاز ال.‌پی.‌جی تولیدشده را به کشورهای همسایه صادر می‌کرد و از این طریق برای خود کسب درآمد داشت.

با آغاز تحریم‌ها از سال 97 به بعد عملاً صادرات گاز ال.‌پی.‌جی کاهش یافت و وزارت نفت به‌جای آنکه به‌دنبال راه‌حلی باشد تا از این گاز برای کسب درآمد استفاده کند آن را به شبکه گاز سراسری تزریق می‌کند و عملاً این گاز بدون ارزش افزوده اضافی می‌سوزد.

پیگیری‌های صورت گرفته از مسئولان وزارت نفت حاکی از آن است که وزارت نفت علی‌رغم صحبت‌های کارشناسان که گفته‌اند می‌توان از این گاز در بخش حمل‌ونقل استفاده کرد و در این شرایط درآمد کسب کرد اما آن‌ها معتقدند اولاً هیچ برنامه‌ای در سبد سوخت کشور برای گاز ال.‌پی.‌جی دیده نشده است و در ثانی اگر این اتفاق هم رخ دهد بعدازآنکه تحریم‌ها برداشته شد وزارت نفت تمایل دارد تا این گاز صادر شود زیرا درآمد صادرات گاز ال.‌پی.‌جی مستقیم به جیب وزارت نفت خواهد رفت اما مسئله سوخت حمل‌ونقل متفاوت است و درآمد آن به حساب خزانه واریز خواهد شد.

برخی از کارشناسان معتقدند گاز ال.‌پی.‌جی باید در سبد سوخت کشور دیده شود و موضوع استفاده از این گاز را در برخی از کشورها همانند ترکیه، کره جنوبی مطرح می‌کنند درصورتی‌که در حال حاضر سی.ان.جی در ایران به‌عنوان سوخت جایگزین بنزین مطرح است و وزارت نفت سعی دارد تا در سال‌های آتی این گاز را حتی جایگزین بنزین قرار دهد و بنزین تولیدی پالایشگاه‌ها را صادر کند.

اخیراً موضوع کمبود گاز ال.‌پی.‌جی در برخی از استان‌های جنوبی و شرقی کشور مطرح شده است که در رسانه‌ها عنوان شده گاز ال.‌پی.‌جی به‌اندازه نیاز به این استان‌ها نمی‌رسد و یا اینکه با قیمت بالا خریدوفروش می‌شود. مسئولان شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی می‌گویند کمبود گاز ال.‌پی.‌جی در کشور وجود ندارد اما مسئله اینجا است که دلالان اجازه نمی‌دهند این گاز که مربوط به بخش خانگی است مورداستفاده قرار گیرد و به‌محض آنکه گاز ال.‌پی.‌جی به این استان‌ها می‌رسد دلالان کپسول‌ها را خریداری کرده و در اختیار صاحبان خودرو قرار می‌دهند و به همین دلیل کمبود گاز ال.‌پی.‌جی به چشم می‌آید.

آن‌ها می‌گویند بر اساس پیگیری‌های صورت گرفته میزان گاز ال.‌پی.‌جی که به این استان‌ها منتقل می‌شود همانند سال‌های گذشته است اما عملاً صاحبان خودروهای ال.پی.جی‌سوز اجازه نمی‌دهند این گاز به‌طور کامل در اختیار بخش خانگی قرار گیرد.

به گفته مسئولان شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی، سامانه سدف (سامانه درخواست فرآورده‌های نفتی) ثبت‌نام کنند تا از این طریق میزان تقاضا برای دریافت ال.‌پی.‌جی مشخص شود.

اما مسئله ال.‌پی.‌جی تنها به اینجا ختم نمی‌شود بلکه می‌توان از این گاز حتی در شرایط تحریم نیز درآمدزایی داشت.

کارشناس حوزه انرژی در خصوص استفاده از گاز مایع به‌عنوان خوراک پتروشیمی گفت: در مورد ال.‌پی.‌جی دو دیدگاه وجود دارد که یک دیدگاه استفاده از این گاز به‌عنوان سوخت خودرو است و دیدگاه دیگر استفاده از این گاز به‌عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی و تولید ارزش‌افزوده است.

به گفته رضا رحیمی، شرکت ملی گاز ایران که متولی صادرات گاز ال.‌پی.‌جی پیش از تحریم‌ها بود از طریق کشتی‌های ال.‌پی.‌جی بر این گاز را به کشورهایی چون اندونزی و هند صادر می‌کرد اما عمده مشتریان این گاز افغانستان، عراق و پاکستان بودند که با اعمال این تحریم‌ها عملاً صادرات این گاز به‌شدت کاهش یافته است.

وی ادامه داد: موضوع مهمی که متأسفانه این روزها از آن غفلت شده است ساخت واحدهای پی.دی.اچ است که می‌تواند گاز ال.‌پی.‌جی را به ارزش‌افزوده بالاتری تبدیل کند. به‌طوری‌که اگر گاز ال.‌پی.‌جی که به فرض هر تن 120 دلار قیمت دارد به ارزش 760 دلار در هر تن می‌رساند و اگر همین گاز تبدیل به پروپیلن شود ارزشش به یک هزار و 200 خواهد رسید.

این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: متأسفانه عده‌ای دنبال این هستند تا گاز ال.‌پی.‌جی را با قیمت هزار تا دو‌هزار تومان در داخل بسوزانند درصورتی‌که اگر همین پروپیلن به چرخه صنعت ورود پیدا کند می‌تواند کالاهای با ارزش اقتصادی تولید و در اختیار مصرف‌کنندگان قرار داد.

رحیمی در پاسخ به این سؤال که چرا تاکنون اقدام به ساخت واحدهای پی.دی.اچ نشده است گفت: متأسفانه در سال‌های گذشته مسئولان وزارت نفت به‌دنبال راحت‌ترین راه برای کسب درآمد بودند به همین دلیل ال.‌پی.‌جی را به‌صورت خام صادر می‌کردند و پولش نیز در بخش‌های دیگر هزینه می‌شد اما اکنون که نیاز به این واحدها داریم نه خبری از واحدها است و نه اینکه ظاهراً وزارت نفت تمایل به ساخت این واحدها دارد زیرا به‌محض رفع تحریم‌ها دوباره ال.‌پی.‌جی به‌صورت خام صادر می‌شود.

وی ادامه داد: بهترین کار این است که اکنون نمایندگان مجلس طرحی را آماده کنند که دولت مکلف شود تا این واحدها به‌منظور ایجاد ارزش‌افزوده برای گاز ال.‌پی.‌جی ساخته شود و بحث بین وزارت نفت و برخی از کارشناسان در خصوص ورود این گاز به چرخه سبد سوخت نیز خاتمه پیدا کند.

به گزارش اقتصاد مشرق، ظاهراً نمایندگان مجلس بحث‌هایی در مورد گاز ال.‌پی.‌جی و استفاده از این گاز در سبد سوخت کشور یا استفاده به‌عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی داشته‌اند و قرار است طرحی در این رابطه که این گاز باید به‌عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی مورد استفاده قرار گیرد در حال آماده شدن است که اگر این طرح مورد بررسی و تأیید نمایندگان مجلس قرار گیرد وزارت نفت مکلف خواهد بود گاز تولیدی ال.‌پی.‌جی را به‌جای آنکه صادر کند در واحدهای پی.دی.اچ مورد استفاده قرار دهد و از آن به‌منظور تولید پروپیلن استفاده کند