عجیب‌ترین کتابخانه‌های جهان/ از کتابخانه شتری تا کتابخوانی داخل بشقاب پرنده

مردم نقاط مختلف جهان به کتاب و کتابخوانی و کتابخانه یک جور نگاه نمی‌کنند. اگر در کنیا، کتاب‌ها را روی کوهان کاروانی از شتران می‌گذارند، در کتابخانه ساحلی بلغارستان، می‌شود حین آفتاب گرفتن، کتاب هم خواند! این‌ها عجیب نیست؟

بسیاری از ما علاقه داریم کتاب بخوانیم، اما فرصت و حوصله کافی برای کتاب خواندن نداریم. احساس می‌کنیم سرعت خواندن ما بسیار کند است و پیشرفت خوبی نداریم. کتاب‌ها را دست می‌گیریم، اما تمامشان نمی‌کنیم. چون حین مطالعه، تمرکز نداریم. کتابخوانی برای ما خسته‌کننده است و حوصله متن‌های طولانی را نداریم.

خواندن کتاب به تنهایی، حوصله بسیار می‌خواهد که از حد توان اغلب ما خارج است. در لحظاتی که تصمیم به مطالعه و کتابخوانی می‌گیریم، کتاب مناسبی در اختیار ما یا در ذهن ما وجود ندارد.

در این شرایط، کتابخانه، جایی مناسب برای بهینه سازی مطالعاتمان محسوب می‌شود؛ چرا که هم منابع متنوع و متعدد در درسترس داریم هم در کنار دیگران می‌خوانیم و هم می‌توانیم از کتابداران و دیگر کتابخوان‌ها کمک و مشورت بگیریم و در این بین گپی هم زده باشیم. 

برخی از کتابخانه‌ها از معماری منحصر به فرد برای تشویق بازدیدکنندگان و کتابخوان‌ها بهره می‌برند تا این فرهنگ خوب همچنان تداوم یابد. این کتابخانه‌ها از نوآوری‌هایی جالب بهره می‌برند تا ارتباط با یار مهربان همواره حفظ شود. مهم نیست که چگونه به آن دست می‌یابند، مهم این است که این کتابخانه‌های جدید جادوی خواندن را زنده نگه می‌دارند.

من برای شما فهرستی از ۹ کتابخانه عجیب و متفاوت در جای جای جهان که هر کدام دارای ویژگی‌هایی منحصر به فرد و جغرافیای خاص خود هستند پیش روی شما قرار داده‌ام.

۱. کتابخانه شهر کانزاس ـ کانزاس سیتی، میسوری

در امتداد دیوار جنوبی نمای بیرونی این گاراژ پارکینگ، بازدیدکنندگان با قفسه‌ای عظیم از کتاب پذیرایی می‌شوند. این ساختمان در گذشته یک بانک بوده است. حالا این کتابخانه خود را داخل خزانه بانکی متعلق به سال ۱۹۲۵ میلادی به علاقه‌مندانش نمایش می‌دهد.

۲. کتابخانه «بیبلیوتکا واسکانسلوس» ـ شهر مکزیکوسیتی در مکزیک

فضای داخلی این کتابخانه که به عنوان کتابخانه بزرگ شناخته می‌شود، بیش‌تر از یک کتابخانه به یک انبار کارخانه یا تاسیسات عظیم شباهت دارد. فضای داخلی باز دارای کف مرتفع مشبک‌های باز است که جلوه‌ای هزارتو ایجاد می‌کند و «ماتریکس موبایل» توسط «گابریل اوروزکو»، مجسمه‌ای را که از اسکلت یک نهنگ خاکستری تغییر شکل داده، احاطه کرده است. محوطه بیرونی آن در ۶ هکتار باغ سرسبز واقع شده و به گیاهان بومی مکزیک اختصاص یافته است.

۳. کتابخانه شهر اشتوتگارت ـ اشتوتگارت، آلمان

این کتابخانه عمومی ۹ طبقه که در سال ۲۰۱۱ افتتاح شده، با رنگ آمیزی خیره کننده سفید روی سفید (در شب با نور آبی روشن می‌شود)، شکل مکعب برجسته و فضای داخلی غاری مشخص می‌شود. این مرکز فرهنگی برای شهر، طراحی شده برای احساس باز بودن و پر بودن از نور و از هر چهار طرف آن قابل ورود است و علاقه‌مندان و دوست داران کتاب می‌توانند آثار هنری و همچنین کتاب را به صورت امانت دریافت کنند.

۴. کتابخانه «بیبلیوتکا ساندرو پنا» ـ پروجا، ایتالیا

در کشوری که به معماری کلاسیک و بناهای تاریخی مشهور است، کتابخانه «بیبلیوتکا ساندرو پنا» (Biblioteca Sandro Penna) به دلیل زیبایی مدرن خود برجسته است. این کتابخانه شامل تعداد قابل توجهی کتاب‌های فیزیکی و چندرسانه ای در سال ۲۰۰۴ ساخته و به نام یک شاعر محلی نامگذاری شد. «بیبلیوتکا ساندرو پنا» با صفحه شیشه‌ای صورتی دایره‌ای شکل خود که یادآور بشقاب پرنده است  به راحتی قابل شناسایی است.

۵. کتابخانه ساحل ـ آلبنا، بلغارستان

خواندن کتاب در ساحل لذت خاص خود را دارد. در بلغارستان، یک کتابخانه گردشگران را به انجام این کار تشویق می‌کند. قفسه‌های سفید و مقاوم در برابر آب و هوا که در فاصله کمی از موج سواری قرار گرفته‌اند، ۶۰۰۰ عنوان کتاب به ۱۵ زبان رایج دنیا را در خود جای داده‌اند. بنابراین هر بازدیدکننده‌ای می‌تواند ساحل مناسب خواندن را پیدا کند تا بعد از یک شنای فرح‌بخش، ضمن آفتاب گرفتن از لذت کتابخوانی بهره مند شود.

۶. کتابخانه شتری ـ استان شمال شرقی، کنیا

برای مقابله با نرخ پایین سواد و کتابخوانی در صحرای کنیا، دولت یک کتابخانه سیّار ترتیب داده که متشکل از ۹ شتر است. این شترها در سفری چهارروزه در هفته کتاب‌ها را بر کوهان خود گذاشته و به روستاهای دوردست  و به مردم عشایر منطقه می‌رسانند. در حال حاضر این خدمات روی کودکان متمرکز است، اما آنها با بودجه بیش‌تر قصد دارند که هم خدمات راه دور و هم تعداد عناوین کتاب را برای دسترسی بیش‌تر مردم این نقاط محروم دوردست، ارتقاء بخشند. 

۷. کتابخانه بیشان ـ سنگاپور

این کتابخانه که در سال ۲۰۰۶ ساخته شده، دارای چراغ‌های سقفی و مشبک است و به منظور تداعی یک خانه درختی شیشه‌ای مدرن ساخته شده است. غلاف‌های شیشه‌ای با رنگ‌های مختلف به طور رندوم از ساختمان خارج می‌شوند و گوشه‌هایی دنج را برای کتابخوانی در سراسر ساختمان ایجاد می‌کنند. در عین حال، یک اتاق کودک با نقشه بازتر در طبقه همکف طراحی شده که ضمن فیلتر و عایق صوتی برای جلوگیری از خروج سر و صدای کودکان به طبقات بالا و ایجاد مزاحمت برای کسانی که در تخت‌های بلند بالا قرار دارند، همه گروه‌های سنی را به کتابخوانی دعوت می‌کند.

۸. کتابخانه دانشگاه سِئیکی ـ توکیو ژاپن

کتابخانه‌ها معمولاً به فضای آرام خود شناخته می‌شوند، اما این یکی کتابخوان‌ها را به مکالمه تشویق می‌کند. شیگرو بان، برنده جایزه پریتزکر، کتابخانه را با غلاف‌های عایق صدا و کاملاً آزاد طراحی کرد تا به کسانی که به مطالعه بی‌وقفه احتیاج دارند، احترام بگذارد. مادامی که برای سایر روش‌های یادگیری و کتابخوانی نیز مناسب است. آنها به عنوان نقاط مناسبی برای گروه‌های مطالعه و بحثهای زنده به کار می‌روند.

۹. کتابخانه دانشگاه مک کواری ـ سیدنی، استرالیا

این سازه، با ترکیبی خیره‌کننده پیشرفته و پایدار از مواد بازیافتی ساخته شده است و با یک سقف سبز به منظور تقلید از ظاهر یک درخت اُکالیپتوس طراحی شده است. همچنین از جرثقیل‌های رباتی برای آوردن کتاب‌های درخواستی به میز جلو استفاده می‌شود. این کتابخانه ترکیبی از فناوری  پیشرفته و هنر است.