حل معضل آب گوگرد «دهلران» در سال جاری

بوی تخم مرغ گندیده‌ای که تمام تجهیزات شهر را نابود می‌کند

سپهرغرب، گروه خبر: چشمه‌های آب گرم دهلران یکی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان به‌شمار می‌آیند، این درحالی است که مدت‌ها گوگرد آن کام مردم منطقه را تلخ کرده و موجب ضرر و زیان آن‌ها شده است.

آب گوگردی در دهلران یکی از مشکلات قدیمی و مطالبات جدی مردم دهلران است؛ دهلران شهری در جنوب استان ایلام بوده که این شهر در استان ازنظر جمعیت رتبه‌ دوم و ازنظر مساحت نخستین شهرستان استان بوده و نسبت به دیگر شهرستان‌های استان ایلام، مرز مشترک بیشتری با کشور عراق دارد.

چشمه‌های آب گرم با خواص درمانی و گوگردی در فاصله سه کیلومتری از شهر دهلران، در دامنه سیاه‌کوه و نزدیک به غار خفاش قرار دارند که با دمای حدود 50 درجه سانتی گراد، دارای چشمه‌های بهداشتی آب گرم و استخرهای لجن‌درمانی بوده و از اهمیت درمانی خاصی برخوردار هستند.

هم‌اکنون شهرداری تأسیساتی در آنجا احداث کرده است که به‌خصوص در ایام بهار و زمستان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تغییر رنگ روزانه آب گرم به‌صورت یک ضرب‌المثل محلی درآمده که می‌گویند افرادی که دارای ماهیت نیستند، مانند آب گرم دهلران هستند که روزانه به چند رنگ تغییر می‌کنند؛ هنوز بررسی علمی و فراگیری درباره آن انجام نشده و هم‌اکنون حمامی از سوی شهرداری دهلران احداث شده، اما با توجه به اینکه با روش‌های علمی انجام نشده، درحال فرسوده شدن به‌علت گوگرد زیاد است.

چشمه‌های آب گرم در پایین دشت، سرد شده و به نام «سرگرو» یا «سرگراب» برای مصارف کشاورزی و گوسفندان استفاده می‌شود و بیشتر اوقات به‌ویژه در هوای معتدل بوی گوگردی این چشمه‌ها که شبیه به بوی تخم مرغ پخته است، فضای شهر را دربرمی‌گیرد؛ جریان این آب در جنوب غربی دهلران منطقه شوره‌زاری را به‌وجود آورده که پوشیده از گیاهان گز است.

این چشمه‌ها دارای آبی با خواص گوگردی هستند که از دل زمین می‌جوشند و در مسیر رودخانه نیز آب معدنی جریان دارد.

    نظر کارشناسان درخصوص چشمه‌های آب گرم

یکی از کارشناسان در این رابطه می‌گوید: چشمه‌‎های آب گرم دهلران از انواع فسیلی است؛ یعنی در اثر ‏فعل و انفعالات منابع نفت و گاز منطقه به‌وجود آمده‌‎ و از دو رشته اصلی سرچشمه می‌‎گیرند؛ آن‌ها پس از تلاقی با یکدیگر، رودخانه‌ه‎ایی از ‏آب گرم به همراه مواد معدنی را تشکیل می‌دهند و جاری می‎‌شوند.

برخی از کارشناسان اما ‏منشأ آن را بارندگی می‌دانند که در سازند‌های زمین‌شناسی و در لایه‌های آهکی این منطقه نفوذ می‌کنند و پس از چرخش‌های عمقی‌ای که در زمین انجام می‌دهند، براساس شیب زمین گرمایی به دمای آن‌ها اضافه می‌شود.

یکی از نکات جالب در مورد چشمه‌های آب گرم دهلران آن است که آب این چشمه در طول روز با توجه به انعکاس نور خورشید به‌صورت هفت‌رنگ خود را نشان می‌دهد؛ این آب برای بهبود رماتیسم، حساسیت، دمل، زخم‌ها و همچنین شکستگی استخوان و کوفتگی بسیار مؤثر است؛ اما کسانی که دچار ناراحتی‌های قلبی هستند، به‌علت گوگرد زیاد در منطقه باید از چشمه استفاده نکنند.

اما همه‌ این‌ها قسمت زیبای ماجرا است؛ بوی تلخی گوگرد از آنجا احساس می‌شود که این آب هفت‌رنگ مشکلاتی را نیز برای مردم به‌وجود می‌آورد.

    مشکلات ناشی از انتشار گازهای گوگردی

(آرمین-ح) از شهروندان دهلرانی می‌گوید: به‌خاطر گازهای گوگردی این چشمه‌ها همه‌ وسایل برقی و فلزی، حتی خودرو‌ها خراب می‌شوند و از بین می‌روند.

وی ادامه می‌دهد: هر 6 ماه یک‌بار باید هزینه‌ سنگین تعمیر کولر و تمام لوازم الکترونیکی را متحمل شویم؛ مسئولانی که می‌گویند لوله‌کشی آب برایشان هزینه دارد، به فکر هزینه کردن هرساله‌ مردم نیستند؟!

به سراغ یکی از تعمیراتی‌های شهر دهلران هم رفتیم؛ هر چقدر که نان مردم از عبور آب گوگردی آجر می‌شود، نان او و هم‌صنفی‌هایش در روغن افتاده است. هرچند که به گفته‌ خودش این نان و روغن به مذاقش خوش نمی‌آید و با مردم همدردی می‌کند.

    گاز گوگرد وسایل برقی را از کار می‌اندازد

این تعمیرکار می‌گوید: هزینه تعمیر یخچال بیشتر اوقات چندین میلیون تومان است؛ چون که گاز گوگرد، موتور آن را از کار می‌اندازد و باید تعویض شود؛ علاوه‌بر این وسایلی مثل اتو، ماشین لباسشویی، تلویزیون و غیره هر کدام هزینه‌ زیادی دارند.

اما این تمام ماجرا نیست؛ این گوگرد کام بیماران دهلرانی را نیز تلخ کرده است.

    خسارت به تجهیزات پزشکی و درمانی

تأثیر مخرب و زیان‌بار ناشی از تصاعد گاز گوگرد آب گرم دهلران تجهیزات پزشکی و درمانی بیمارستان شهدای این شهرستان را از کار انداخته و علاوه‌بر بلاتکلیفی بیماران، خسارت زیادی را به بیمارستان و بیت‌المال وارد کرده است.

ازجمله‌ خسارات می‌توان به غیر فعال شدن سی‌تی‌اسکن (سولفاته کردن برد‌های الکترونیکی و غیره)، خسارت به سیستم برق بیمارستان شامل (سولفاته شدن سیم‌ها، تابلو‌ها و غیره)، خسارت به سیستم‌های تأسیساتی بیمارستان ازجمله سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی، خسارت به سایر تجهیزات پزشکی ازجمله رادیولوژی دیجیتال، اکو، سونوگرافی و تجهیزات آزمایشگاهی مانند سل کانتر و اتو آنالایزر و غیره اشاره کرد که مسئولین بیمارستان شهدای دهلران طی سال‌های گذشته با رسانه‌ها در میان گذاشته‌اند.

    گوگرد برای رشد گیاهان لازم است

کارشناسان آب و خاک می‌گویند، آب این جاذبه طبیعی و گردشگری برای زمین‌های کشاورزی حکم ویتامین دارد و مقدار کمی گوگرد برای رشد گیاهان لازم است.

در کنار نظریه‌ علمی کارشناسان، کشاورزان هم بر این باورند که در فصل زمستان و سرمای زمین این آب‌های گرم به دل خاک می‌رود و آن را گرم می‌کند، گرمایی که باعث جان گرفتن زمین می‌شود و آن را برای کاشت و رشد و نمو بذر آماده می‌کند؛ اما جدا از همه‌ این مزایای علمی و تجربی، رسیدن آب از بیراهه، این‌روز‌ها به بزرگ‌ترین مشکل کشاورزان تبدیل شده است.

    تهدید سلامتی مردم

(حسن-ش) دیگر شهروند دهلرانی می‌گوید: عبور آب گرم از داخل کانال‌های شهر دهلران باعث سرازیر شدن زباله‌ها و ترکیب آن با آب فاضلاب شهری می‌شود؛ بنابراین آبیاری زمین‌های کشاورزی با این آب ناسالم نه‌تنها سودی برای آن‌ها ندارد، بلکه باعث تهدید سلامت مردم نیز می‌شود.

در سال‌های گذشته برای حل این مشکل طرح سامان‌دهی چشمه‌های آب گرم و اجرای سیستم انتقال آب به اراضی کشاورزی جنوب دهلران شکل گرفت.

  اعتبار پیش‌بینی‌شده به طرح اختصاص داده نشد

علی پوراحمد، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای ایلام درخصوص این پروژه و زمان تقریبی تکمیل آن گفت: در سال گذشته اعتبار پیش‌بینی‌شده به طرح اختصاص داده نشد و درحال حاضر برای ارائه آمار دقیق بودجه مورد نیاز این طرح، نیازمند کارشناسی و بررسی دقیق‌تر هستیم.

    مشکل آب گوگردی یکی از مشکلات قدیمی این شهرستان است

به گفته‌ مجید عسگری، فرماندار دهلران مشکل آب گوگردی دهلران که یکی از مشکلات قدیمی دهلران است، پس از دوره بازسازی و بازگشت آوارگان جنگ تحمیلی به شهر خود و استفاده آن‌ها از لوازم و تجهیزات جدید این مشکل خود را بیش‌ازپیش نمایان کرد.

عسگری گفت: گوگرد موجود در این آب موجب سولفاته شدن لوله‌های مسی و قطعات موجود در لوازم مورد استفاده مردم می‌شود.

فرماندار دهلران ادامه داد: طرح سامان‌دهی چشمه‌های آب گرم و اجرای سیستم انتقال آب به اراضی کشاورزی جنوب دهلران در فاز نخست خود یعنی انتقال آب به پایین‌دست، در سال گذشته به پیمانکار واگذار شد و تاکنون بیش از 50 درصد پیشرفت فیزیکی داشته، اما برای تکمیل این خط لوله 6/4 کیلومتری به حدود 10 میلیاد تومان بودجه نیازمند هستیم.

عسگری ادامه داد: با همکاری نماینده مجلس، امور آب و استانداری درحال تلاش برای حل این مشکل هستیم و امیدواریم بتوانیم با تأمین بودجه لازم برای این طرح شاهد پایان فاز نخست در سال 1400 باشیم.

برای پیگیری‌های بیشتر تلاش کردیم تا با نماینده حوزه جنوب ایلام در مجلس هم گفت‌وگویی داشته باشیم، اما متأسفانه پس از تلاش‌های فراوان موفق به صحبت و دریافت پاسخ نشدیم!

حال باید منتظر بود و دید که آیا مسئولین موضوع را پیگیری می‌کنند و یا مردم باید کماکان بوی تخم مرغ پخته را در فضای شهر تحمل کنند؟