لنز هوشمندی که علائم حیاتی بدن را اندازه می‌گیرد!

سپهرغرب، گروه کاردانش: هنگامی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کنیم انتظار داریم بینایی ما بهبود یابد اما شاید بتوان با این لنزها علائم حیاتی بدن را نیز بررسی کرد.

براساس مقاله‌ جدیدی که در مجله‌ی «Biomedical Engineering» منتشر شده است، لنز تماسی نرم و شفاف جدیدی که با موفقیت بر روی چندین داوطلب آزمایش شده است می‌تواند فشار داخل چشم (IOP) را به‌وسیله تلفن همراه در زمان واقعی اندازه‌گیری کند.

از همه‌ مهم‌تر اینکه این دستگاه توانست به‌طور بی‌سیم تمامی عملکردهای مورد نیاز را انجام دهد و 10 داوطلبی که آن را آزمایش کردند هیچ التهابی نشان ندادند. این دستگاه می‌تواند فواید مهمی برای افرادی که از گلوکوم (آب سیاه) رنج می‌برند داشته باشد.

  لنز تماسی هوشمند علائم اصلی گلوکوم را تشخیص می‌دهد

در این لنزهای تماسی از یک آنتن بی‌سیم، یک حسگر سنجش فشار، باتری و یک فلز انعطاف‌پذیر برای ایجاد اتصال بی‌سیم استفاده می‌شود.

هنگامی که این دستگاه بر روی خرگوش‌ها آزمایش شد نتایج بدست آمده قابل مقایسه با دستگاه‌های تجاری فشارسنجی چشم بود و هنگامی که بر روی 10 داوطلب آزمایش شد کاملاً ایمن بود و هیچ التهابی ایجاد نکرد. این دستگاه می‌تواند علائم حیاتی مانند ضربان قلب، دمای بدن، فعالیت الکتریکی قلب و همچنین غلظت گلوکز، الکل و اسید لاکتیک را در مایعات بدن مثل عرق، اشک و بزاق اندازه‌گیری کند. اندازه‌گیری مداوم این موارد در تشخیص طیف وسیعی از بیماری‌ها اهمیت دارد.

از نظر پزشکی چشم‌ها گزینه‌ مناسبی برای اندازه‌گیری این علائم حیاتی هستند زیرا می‌توانند حسگرها را در معرض مایعات بدن مانند اشک قرار دهند. این فناوری می‌تواند به تشخیص چندین بیماری کمک کند اما مطالعات کنونی بر روی تشخیص گلوکوم متمرکز است.

گلوکوم یا آب سیاه نوعی اختلال بینایی است که می‌تواند منجر به از دست رفتن همیشگی بینایی شود و دانشمندان معتقدند که فشار چشم تنها عامل خطری است که می‌توان آن را کنترل کرد و این بدان معناست که تنها راه درمان کلوگوم کاهش فشار چشم است.

به طور معمول اندازه‌گیری فشار چشم به روش‌های گوناگونی انجام می‌گیرد اما در این روش‌ها شرایط بالینی فرد مورد بررسی قرار نمی‌گیرد این شرایط برای نظارت بهتر اهمیت دارند. برای حل این مشکل این لنزهای تماسی می‌توانند مفید باشند.

  طراحی لنزهای تماسی جدید با چالش‌های زیادی روبه‌روست

اگرچه این لنزها می‌توانند به نظارت بر روی بیماری گلوکوم کمک کنند اما ساخت آن‌ها با چالش‌هایی روبه‌روست. به طور مثال حسگرهایی که درون‌ آن‌ها از فلزات و یا مواد نیمه‌هادی استفاده می‌شود قابلیت تشخیص تغییرشکل بسیار کم لنز را که در اثر نوسانات فشار چشم رخ می‌دهد، ندارند.

علاوه‌ بر آن مدارهای پیچیده برای تقویت حسگرهای زیستی مورد نیاز است و مواد الکترونیکی سفت و سخت می‌توانند دید انسان را مسدود کنند و حتی باعث آسیب به قرنیه و پلک چشم شوند و در نهایت اندازه‌گیری سیگنال‌های زیستی به دست آمده از لنز نیازمند تجهیزات بزرگی است که می‌تواند دامنه حرکتی فرد را محدود به خانه و مرکز درمانی کند.

اگرچه هنوز زود است که این لنزهای هوشمند تبدیل به ابزار مناسبی برای تشخیص گلوکوم شوند اما این تحقیق هنوز قابل ستایش است و می‌تواند روشی جدید و بدون عارضه برای تشخیص، نظارت و درمان بیماری‌هایی مثل گلوکوم باشد.