مرز باریک امر به معروف با عیب‌جویی

سپهرغرب، گروه فرهنگی: حجت‌الاسلام علی‌پناه گفت: بسیاری از اوقات به این دلیل که ما خود را در جایگاه آمر به معروف و ناهی از منکر می‌بینیم، به خود اجازه می‌دهیم که به حریم شخصی افراد وارد شویم و اگر خطای علنی از افراد دیدیم، آبروی او را ببریم. دین خدا همچنین اجازه‌ای به ما نداده است.

این سخنران مذهبی در فصل پنجم برنامه هلال با موضوع «امر به معروف و نهی از منکر» اظهار کرد: یک مرز از مو باریک‌تر میان عیب‌جویی کردن، تمسخر و دست انداختن دیگران با امر به معروف و نهی از منکر وجود دارد. بسیاری از اوقات به این دلیل که ما خود را در جایگاه آمر به معروف و ناهی از منکر می‌بینیم، به خود اجازه می‌دهیم که به حریم شخصی افراد وارد شویم و اگر خطای علنی از افراد دیدیم، آبروی او را ببریم و هرجور که دوست داریم با او رفتار کنیم و خطایش را در هر محفلی بیان کنیم.

وی افزود: دین خدا در این موارد دست ما را باز نگذاشته است. در روایت از امام صادق (ع) داریم: «مَن عَیَّرَ مُؤمِنا بِذَنبٍ لَم یَمُت حَتّى یَرکَبَهُ؛ هرکس مؤمنى را به گناهى سرزنش کند، نمیرد تا خودش آن گناه را مرتکب شود.» این تهدیدی از سوی امام است که اگر فردی به واسطه خطایی آبروی مؤمنی را ببرد، نخواهد مُرد تا اینکه خودش به همان اشتباه مبتلا شود. اسلامی که امروز در قالب امر به معروف و نهی از منکر به جامعه ارائه می‌کنیم، خشن است.

علی‌پناه گفت: یک فردی آخر ایرادش این است که مویش را بیرون می‌گذارد که در جریان تشییع حاج قاسم سلیمانی دیدیم، بسیاری از این افراد بی‌حجاب حضور پیدا کردند. در محافل حسینی و در دهه عاشورا جوانانی با تیپ فشن حضور پیدا می‌کنند و سینه‌ می‌زدند. فسق این افراد بیرون بودن مو است، البته بسیار بد است یا شلوار پاره می‌پوشند، این فسق بزرگتر است یا حرام‌خوری یا تضییع حقوق مردم توسط مسئولین یا اینکه فردی نابلد در یک جایگاه قرار گیرد و به میلیون‌ها نفر آسیب بزند؟ در روایت داریم: «اَلنّاسُ بِاُمَرائِهِمْ اَشْبَهُ مِنْهُمْ بِآبائِهِمْ؛ مردم، به دولتمردان خود شبیه ترند تا به پدرانشان».

این سخنران مذهبی ادامه داد: در بررسی مراتب امر به معروف و نهی از منکر، شاید آخرین مرحله تذکر به شلوار پاره یک پسر یا موی بیرون یک دختر است. در مراحل اول نصیحت کردن مسئولین است، زمانی که مسئولی بد عمل می‌کند باید فریادها بلند شود. خطای یک مسئولی به دلیل روایتی که نقل شد در تمام بدنه جامعه پمپاژ می‌شود.

وی گفت: از امیرکبیر سؤال شد چگونه در برابر فساد مقابله کردی؟ او گفت: خودم که دزدی نکردم به زیر دستم هم اجازه دزدی ندادم، او هم به زیر دست خود اجازه نداد. این چرخه موجب اصلاح شد. اگر بنا داریم یکدیگر را اصلاح کنیم، با سرزنش، با زبان تند و با عیب‌جویی نباشد. اگر فردی در جایی روسری‌اش افتاد، نباید کاری کنیم که کارش به قرص اعصاب خوردن بیفتد! کسی جایی حرف بدی زد نباید حیثیت او را ببریم و در تمام سایت‌ها درج کنیم و آبروی 50 ساله مؤمنی را ببریم.

علی‌پناه در پایان خاطرنشان کرد: میان امر به معروف و نهی از منکر و عیب‌جویی فرق است. پیامبر به امیرالمؤمنین فرمودند: اگر روزی دیدی مردم خیلی به کار هم کار دارند، عیب‌جویی می‌کنند و در امور شخصی هم تجسس می‌کنند، تو این‌گونه نباش. در صدد رفع عیوب شخصی خودت باش که اگر من اصلاح شوم، دیگران هم اصلاح می‌شوند.