سایه خشک‌سالی بر شهر گیلاس کردستان

همراه با مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سروآباد به روستای گواز در بخش مرکزی شهرستان برای تهیه گزارشی از برداشت گیلاس رفتیم، روستایی دور افتاده و آخرین روستای شهرستان سروآباد در منطقه ژاورود، روستایی که مسیر منتهی به آن خاکی و صعب‌العبور است اما این روستا به تولید محصولات باغی شهره است.

روستای گواز در سطح شهرستان و استان کردستان به روستای گیلاس مشهور است هر ساله بیش از 300 تن گیلاس تک‌دانه در این روستا تولید و روانه بازار مصرف می‌شود شاید کمتر کسی باشد که گیلاس‌های روستای گواز را ندیده باشد و از آن نخورده باشد، گیلاس میوه‌ای خوشمزه که طرفداران زیادی دارد و در بازار بسیار خوب به فروش می‌رسد.

ابتدا به باغ کاک احمد احمدی رفتیم، باغی زیبا از درختان گیلاس، کاک احمد و پسرش به گرمی از ما استقبال و بعدازآن از شروع به درد دل در مورد مشکلات خود کردند.

کاک احمد با غمی در دل رو به درختان گیلاس خود گفت: بیش از 20 سال است که صاحب این باغ گیلاس هستم و هرساله از برداشت گیلاس درآمد خوبی به‌دست می‌آوریم و در واقع منبع درآمد خانواده‌ام از راه فروش محصولات باغی به دست می‌آید اما امسال دیگر مثل گذشته نبود.

وی ادامه داد: امسال باغ گیلاس من وضعیت خوبی ندارد تمام درختان از بالاتنه خشک شده‌اند، ثمر خوبی همچون سال‌های قبل نداده‌اند و دچار یک نوع بیماری شده‌اند که دلیلش را هم نمی‌دانیم.

این باغدار نمونه روستای گواز اضافه کرد: برای خودم و خانواده‌ام بسیار دردناک و سخت است که درختان گیلاس ما این‌گونه به بیماری مبتلا شده‌اند و کم‌کم خشک می‌شوند و از مسئولان جهاد کشاورزی درخواست داریم نسبت به بررسی این موضوع اقدام کنند و نگذارند که باغ چندین‌ساله ما این‌گونه از بین برود.

به سراغ باغ دیگری رفتیم، دهیار روستای گواز مشغول چیدن گیلاس بود وقتی ما را دید به‌خوبی از ما استقبال کرد و از وضعیت گیلاس در روستای گواز پرسیدیم که او نیز سفره دل خود را پیش ما باز کرد.

اخلاق محمدیان افزود: امسال باغات گیلاس روستای گواز گرفتار نوعی آفات شده‌اند و مثل سال‌های قبل ثمر خوبی نداده‌اند که علتش هم کم‌آبی و شاید خشک‌سالی باشد که بسیار نگران‌کننده است.

وی گفت: به‌عنوان دهیار روستای گواز از مسئولان جهاد کشاورزی سروآباد تقاضامندم نسبت به بررسی این موضوع اقدام کرده و کارشناسان آن برای بررسی وضعیت موجود به روستای گواز بیایند و از نابودی درختان باارزش این روستا جلوگیری کنند.

این باغدار نمونه شهرستان سروآباد یادآور شد: شغل اصلی مردم روستای گواز باغداری است و علیرغم دوری از شهر و صعب‌العبور بودن این روستا مردم به ماندگاری در این روستا دل‌خوش هستند و با توجه به درآمدی که باغداری و کشاورزی برای آن‌ها دارد از مهاجرت و رفتن به حاشیه شهرها خودداری کرده‌اند.

محمدیان تأکید کرد: از بین رفتن ثمره میوه‌ها و نابودی باغات این روستا منجر به مهاجرت مردم از روستا می‌شود و روستا خلوت می‌شود بنابراین از مسئولان و کارشناسان درخواست داریم به مشکلات باغداران و کشاورزان این روستا توجه کنند و اجازه ندهند باغات این روستا که نتیجه چندین سال زحمت مردم است از بین بروند.

وی یکی دیگر از مشکلات باغداران را نبود سردخانه و صنایع تبدیلی عنوان کرد و گفت: عدم وجود یک سردخانه در این شهرستان باعث شده که باغداران و کشاورزان محصولات خود را به هر قیمتی به دلالان و واسطه‌ها بفروشند تا محصول آن‌ها خراب نشود و ضرر نکنند درصورتی‌که اگر سردخانه‌ای در این شهرستان وجود داشت می‌توانستیم محصولات خود را در آن ذخیره کرده و با قیمت‌های خوب در بازار به فروش برسانیم.

  تولید 700 تن گیلاس در شهرستان سروآباد

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سروآباد اظهار کرد: 110 هکتار باغات گیلاس در شهرستان سروآباد وجود دارد که رتبه نخست تولید گیلاس در سطح استان کردستان را به خود اختصاص داده است.

اسماعیل منوچهری افزود: متوسط برداشت گیلاس در هر هکتار هشت تن است و سالانه بیش از 700 تن گیلاس درجه‌یک و مرغوب در این شهرستان تولید روانه بازار مصرف می‌شود.

وی یادآور شد: بیشترین میزان برداشت گیلاس در سطح شهرستان و استان مربوط به یکی از باغداران نمونه این شهرستان است که 26 تن در یک هکتار برداشت کرده است.

وی اضافه کرد: عمده باغات گیلاس شهرستان سروآباد در روستای بخش مرکزی نظیر گواز، پایگلان و بیساران و روستاهای اطراف است که وضعیت سردسیری دارند و مکان خوبی برای برداشت گیلاس هستند.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سروآباد افزود: کار برداشت و تولید گیلاس در شهرستان سروآباد برای 500 خانوار به‌صورت مستقیم ایجاد اشتغال‌زایی کرده است و با توجه به قیمت بسیار خوب این محصول در بازار و فروش خوب آن منبع درآمد بسیار خوبی برای باغداران است.

به گفته منوچهری، روستای گواز با تولید 300 تن گیلاس در هر سال قطب تولید این محصول در سطح استان کردستان به شمار می‌رود که گیلاس تولید شده در این روستا از نوع تک‌دانه و بسیار مرغوب بوده و مشتریان بسیار خوبی دارد.

  خشک‌سالی و کمبود آب باعث کاهش تولید شده است

وی درباره نگرانی باغداران روستای گواز گفت: در سال زراعی جاری باتوجه به کمبود بارش‌ها و خشک‌سالی به وجود آمده تولید محصولات باغی و زراعی در این شهرستان کاهش یافته است.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سروآباد منوچهری افزود: کمبود آب و خشک‌سالی باعث بروز نوعی آفات شده و درختان را بیمار کرده و همین امر باعث کاهش تولید شده است که در این راستا کارشناسان جهاد کشاورزی برای بررسی دقیق این موضوع از باغات گیلاس بازدید کرده و تلاش خواهیم کرد برای جلوگیری از خسارات بیشتر راه‌حلی مناسب برای رهایی از این وضعیت پیدا کنیم.

با توجه به نام‌گذاری امسال به نام حمایت از تولید، پشتیبانی و مانع زدایی‌ها بدون تردید حمایت از باغداران و کشاورزان و رفع مشکلات آن‌ها می‌توانیم شاهد ایجاد اشتغال‌زایی و رونق تولید در سطح شهرستان و استان و تمام کشور باشیم.

شهرستان مرزی سروآباد با دو بخش مرکزی و اورامان و جمعیتی افزون بر 52 هزار نفر در فاصله 90 کیلومتری از غرب سنندج مرکز استان کردستان واقع شده و 24 کیلومتر مرز با کشور عراق دارد.

این شهرستان در تولید محصولات باغی و زراعی نظیر گیلاس، انگور، گردو، انار و گندم جزو شهرستان‌های برتر استان کردستان به شمار می‌رود که سالانه چندین هزار تن محصول در این شهرستان تولید و روانه بازارهای مصرف داخلی و خارجی می‌شود.

فصل کار امسال باغداری گذشت اما باغداران سروآبادی حالا دست به دعا هستند که این خشک‌سالی به سال آینده نکشد و شاهد روزهای پر آب باشند چراکه تحمل کاهش تولید در دو سال مستمر برای آن‌ها کمرشکن است.