شــر شـــــک را چگونه از زندگی مشــــترک کم کنیــــم؟

از قدیم می‌گفتند که شک و بدگمانی آفت زندگی انسان است در واقع یک باتلاق یا یک صحرایی که فرد هر چه درآن می‌رود به جایی نمی‌رسد، درست هم گفته‌اند، زمانی که اعتماد در زندگی از بین برود، شک و تردید جایگزین آن می‌شود اما گاهی هم این احساس شک و تردید از عدم ناامنی درونی افراد سرچشمه می‌گیرد و به از بین بردن زندگی عاطفی می‌انجامد و یا اینکه آن را بشدت مورد جراحت و آسیب می‌رساند.

افرادی که به اطرافیان یا شریک زندگی‌شان شک می‌کنند در واقع همیشه در ترس و وحشتی هستند که مدام احساس رهاشدگی یا تحقیر و شکست در وجودشان پرورش پیدا می‌کند از خیلی افراد هم می‌شنویم یا اینکه در جلسات مشاوره می‌گویند، در واقع می‌دانند که چیزی وجود ندارد اما همیشه در شک و بدگمانی هستند و دست خودشان نیست این عبارت «دست خودم نیست» خیلی از بدبین‌ها و شکاک‌ها را گرفتار کرده است.

شکاک بودن و بدگمانی عبور از خط تعادل و قرمز افراد در زندگی‌های مشترک است و به عبارتی پایه‌های زندگی مشترک را می‌خورد این رفتار شامل چک کردن مدام گوشی همسر در زمان خواب یا نبودن او، شک کردن به تماس‌های همسر، زیرنظر گرفتن یا تعقیب او تا احساس خطر در جمع‌های غریبه و خودمانی، اجازه ندادن به سرکار رفتن همسر یا هر چیز دیگری می‌تواند نمود پیدا کند.

در اسلام به طور موکد از ترتیب اثر دادن به گمان‏‌های بیهوده و بی‌اساس افراد منع شده‌اند و از انسان‏‌ها خواسته شده تا زمانی که به مسئله‏‌ای یقین و علم پیدا نکرده‏‌اند، درباره آن قضاوت نکنند چراکه بنای آسیب و نابودی جامعه در همین است. حضرت علی(ع) می‌فرمایند: «سوء الظن یفسد الامور و یبعث علی السرور؛ گمان بد کارها را فاسد کرده و انسان را بر کارهای زشت وا می‏‌دارد» از پیامبر (ص) نیز نقل شده کسی‌که به برادر خود سوء‌ظن داشته باشد به تحقیق به خداوند بدی کرده است، زیرا خداوند فرموده: «اجتنِبوا کثیراً من الظَّن؛ از بسیاری از گمان‏‎های بی‌اساس دوری کنید.

در آیه 12 سوره مبارکه حجرات آمده است: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثِیرًا مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا یَغْتَب بَّعْضُکُم بَعْضًا أَیُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَن یَأْکُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتًا فَکَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَّحِیمٌ؛ ای کسانی‌که ایمان آورده‏‌اید از بسیاری از گمان‌ها بپرهیزید که پاره‏‌ای از گمان‌ها گناه است و جاسوسی مکنید و بعضی از شما غیبت بعضی نکند آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‏‌اش را بخورد از آن کراهت دارید (پس) از خدا بترسید که خدا توبه‌‏پذیر مهربان است».

افراد مبتلا به شک نمی‌توانند قبول کنند و بپذیرند که احساساتشان نسبت به دیگران منفی است و رفتار تهدیدآمیز یا تحقیرآمیز به دیگران دارند، این افراد حتی اگر اعتماد دیگران هم بهشان ثابت شود باز هم نسبت به همسر یا دیگرانی بی‌اعتماد هستند و برداشت‌های غلط و شخصی از رفتار و اعمال دیگران کرده و آنها را رنجیده می‌کنند عموما همسران این افراد خسته و رنجور و درد کشیده می‌نمایند و اگر بتوانند دوری از آنها را انتخاب می‌کنند.

اما گاه پیش می‌آید که افراد از سر ناآگاهی شک و تردید همسر را بر می‌انگیزند به این طور افراد می‌توان آموزش داد که چطور شک و تردید را از سر زندگی‌شان کم کنند. به استثنای افرادی که به لحاظی بیماری بدگمانی نسبت به همسر دارند سایرین را می‌توان با روش‌های صحیحی به راه درست آورد به این صورت که شریک زندگی‌شان بداند چطور می‌بایست سایه شک و تردید را از سر زندگی‌شان کم کنند.

1-از گفتن برخی خاطرات برای همسرتان جلوگیری کنید

گاه خاطراتی در گذشته زندگی افراد بوده که ممکن است برای تعریف کردن آن به افرادی که در دلشان قدری بدگمانی یا تردید دارند، مناسب نباشد. مثلا خانمی هست که در گذشته خواستگارانی داشته اما همسر فعلی‌اش به دلیل دوست داشتن زیاد یا برخی بددلی‌ها نسبت به آنها احساس خوبی پیدا نمی‌کند بهتر است این خاطرات برای همسر تعریف نشوند اینها به معنی پنهان‌کاری نیست بلکه به نظر تعریف نکردن مسائل غیر‌ضروری می‌باشد.

2-برای خانواده و همسرتان همیشه خوش قول باشید

 همیشه می‌تواند اعتماد افراد را جلب کند بهتر است زمان‌هایی که قرار با خانواده همسر و خود همسر می‌گذارید سر زمان باشید و از گفتن اینکه ترافیک بود و مشکل پیش آمد و مسائل دیگر پرهیز کنید قدری همیشه زودتر سر قرار حاضر شوید تا اعتماد دیگران به شما جلب شود. خوش قولی همیشه اعتماد آفرین است.

3-صادق باشید

گاه در زندگی مشترک پیش می‌آید که افراد مسائلی را به هم درست نمی‌گویند، یا مثلا جایی می‌روند با دوستان یا خانواده اما از همسرشان به هر دلیلی پنهان می‌کنند همین باعث می‌شود که همسر تصور کند همیشه این فرد به او دروغ گفته یا راستش را نمی‌گفته است یا مثلا خریدی کرده‌اید ولی بی‌دلیل آن را مطرح نمی‌کنید ممکن است همسرتان تصور کند که شما همیشه پنهان‌کاری می‌کنید در حالی که این این یک اتفاق ساده در ذهن شما بوده است.

فراموش نکنید که موضوعات مهم همیشه برملا می‌شوند اگر شما نقطه ضعفی در خودتان یا خانواده داشته‌اید و آن را در زمان ازدواج مخفی کرده‌اید بدانید که روزی همسرتان و خانواده‌اش آن را خواهند فهمید و زمینه بدگمانی و بی‌اعتمادی نسبت به شما فراهم می‌شود.

4-به همسرتان احترام بگذارید

یادتان باشد که احترام حس اعتماد را ایجاد می‌کند اگر شما همیشه در هر شرایطی به همسرتان احترام بگذارید و اجازه هم ندهید که کسی این حرمت را از بین ببرد چراکه احترام، اعتمادساز است.

5-ارتباطاتی که حس بدبینی ایجاد می‌کند را ممنوع کنید

برخی ارتباطات در محیط‌های شغلی می‌بایست باقی بمانند مثلا شما در شرایط منزلی قرار نیست اگر اجبار کاری ندارید با همکارانتان صحبت کنید و زمینه حسادت و شک و تردید همسرتان را فراهم کنید همیشه فاصله‌ای بین مسائل شغلی و خانوادگی ایجاد کنید کسانی که این نکته را رعایت نمی‌کنند مشکلات زیادی در زندگی‌شان ایجاد می‌شود. بهتر است در ارتباط با همکاران جنس مخالف به شدت ملاحظه‌کار و مراقب باشید تا زمانی که همسرتان این ارتباطات را در فضای مجازی می‌بیند برایش شبهه ایجاد نشود درحالی‌که هم که چیزی وجود ندارد برای نگرانی پس حساسیت هم در این زمینه ایجاد نکنید.

خانمی تعریف می‌کرد که همسرش به شدت نسبت به گوشی همراه او حساس است زمانی که از محل کار می‌آید مدام آن را چک می‌کند، برای او توضیح داده شد که اجازه دهید مدتی بدون حساسیت این کار را انجام دهد شما که مشکلی در این زمینه ندارید کم کم حساسیت همسرتان هم کم می‌شود و آن زمان است که برایش توضیح دهید گوشی همراه وسیله شخصی است و می‌بایست خودتان و همسرتان این حریم‌ها را رعایت کنید البته گاه پیش می‌آید که خود همسران این حساسیت را تحریک می‌کنند مثلا آقا به سراغ گوشی خانمش برای کاری می‌رود و خانم به شدت نسبت به این کار واکنش منفی نشان می‌دهد، درست است که تلفن همراه حریم شخصی است اما چه اشکالی دارد که گاهی به گوشی هم برای کاری نگاهی بیاندازیم در صورتی که حساسیت از سوی شما ایجاد نشود، مطمئنا همسرتان هم گاردی نخواهد گرفت.

6-ارتباط با افراد حسود را کمتر کنید

خیلی از افراد در اطراف ما هستند که ممکن است به ما و زندگی مشترکمان حسادت داشته باشند به همین خاطر رفتارها و کارهایی می‌کنند که در زندگی ما ممکن است اثر منفی داشته باشد اگر دقت کنیم در اطراف هر یک از ما چنین افرادی هستند بهتر است ارتباط با این افراد را محدود کنید تا به زندگی مشترکتان خدشه وارد نشود و اثر منفی بر شما نگذارد.

در نهایت اینکه خیلی از افراد ممکن است از گذشته و زندگی خانوادگی خود زخم بی‌اعتمادی خورده باشند به همین دلیل این ناامنی را به زندگی مشترکشان هم منتقل می‌کنند اینجاست که نقش مشاور و روان درمانگر پررنگ می‌شود و زوجین می‌بایست برای درمان و ترمیم زخم‌های همسرشان اقدام کنند. مهارت‌های ارتباطی و گفت‌وگو می‌بایست تقویت شود تا این مشکلات به بچه‌ها منتقل نشود و زندگی مشترک را از بین نبرد.