سایه واکسن‌هراسی بر جان و سلامت مردم

دو سال است که کشور در حال مبارزه با یک ویروس منحوس بوده که این روزها هزار چهره پیدا کرده و با نام‌های جدیدی سلامت و جان مردم را نشانه رفته است ویروسی که حتی معادلات جهانی را به هم ریخت و کشورهای پیشرفته دنیا که به لحاظ پزشکی حرفی برای گفتن داشتند در برابر این ویروس کوچک و منحوس زانو زده دست و پای خود را گم کردند.

اواخر اسفندماه بود درست در زمانی که مردم خود را برای شروع یک سال جدید آماده می‌کردند؛ یک خبر کوتاه که حاصل راستی آزمایی قمی‌ها بود مخابره شد و آن اینکه «دو مورد بیمار مبتلا به کرونا در قم شناسایی شدند» به دنبال آن رسانه‌های معاند و گروه پیاده نظام آنها در داخل اقدام به شبهه افکنی کردند.

 فرصت‌سازی از بحران کرونا در کشور

اما دیری نگذشت که در قم اتفاقاتی افتاد که چشم همگان را خیره ساخت، زنده شدن روحیه جهادی که تنها در 8 سال دفاع مقدس آن را دیده بودیم درست در شرایطی که کشورهای معاند و دشمنان ملت با تحریم ظالمانه خود حتی ما را از کم‌ترین امکانات درمانی محروم کردند؛ واحدهای صنعتی خطوط تولید خود را تغییر دادند مساجد و کارگاه‌های خیاطی و تولیدی به سمت تولید و دوخت ماسک گرایش پیدا کردند و گروه‌های جهادی پای کار شدند.

شاید در پیک نخست کرونا که با نام «ویروس ووهان» شناخته می‌شد در زمینه ماسک و امکانات پزشکی اندکی در تنگنا بودیم ولی همه پای کار آمدند فرقی نداشت بسیج؛ ارتشی و یا سپاهی طلبه و یا نیروهای جهادی و مردمی حتی خیرین سلامت وسط میدان آمده و تلاش‌ها تا جایی پیش رفت که قمی که در تنگنای تأمین ماسک و تجهیزات بود مهم‌ترین استان صادرکننده ماسک و مواد ضد عفونی شد.

گروه‌های جهادی در آرامستان‌ها فوتی‌های کرونایی را غسل و تدفین می‌کردند در بیمارستانها به بیماران و کادر درمان انگیزه و یاری دادند تا اینکه قم و کشور بعد از فراز و نشیب این پیک خطرناک را پشت سر گذاشت و رسانه‌های خارجی که تا دیروز علیه نحوه مبارزه ما با کرونا گزارش‌های دروغین مخابره می‌کردند به تمجید کادر درمان و مردم پرداختند.

اما ناگهان مردمی که از اسم کرونا ترس و واهمه داشتند با یک «ساده انگاری» قم را وارد موج‌های خطرناک دیگری کردند نا خود آگاه آمار بستری‌ها و فوتی‌ها بالا رفت تا جایی که آمار استان کوچکی مانند قم دورقمی شد در کشور آمار مرگ و میرها حتی تا مرز 800 نفر هم رسید.

 اعتمادسازی رهبر انقلاب برای حمایت از واکسن ایرانی

بالاخره زمزمه واکسن کرونا در دنیا پیش آمد کشورهایی که برای خود نامی در زمینه پزشکی داشتند اقدام به ساختن واکسن کردند؛ واردات واکسن به صورت محدود آن‌هم برای کادر درمان آغاز شد و به دلیل محدودیت‌های سیاسی واکسیناسیون به کندی جلو می‌رفت؛ اما دانشمندان ما عزم خود را مثل همیشه جزم کرده و اقدام به ساختن واکسن کردند و در سخت‌ترین شرایط کشور ما واکسن «کووبرکت» را ساخت که از سوی شرکت‌های وابسته به ستاد فرمان امام (ره) بعد از طی مراحل آزمایش وارد بازار شد و ایران اسلامی مانند گذشته‌های دور که در زمینه واکسن حرفی برای گفتن داشت در جدول کشورهای سازنده واکسن قرار گرفت و از همه مهمتر رهبر معظم انقلاب در دو مرحله دوزهای واکسن ایرانی برکت را در مقابل دوربین‌ها برای نشان دادن اعتماد به اندیشه ایرانی دریافت می‌کنند.

اما تعجب آور اینکه با ساخت واکسن کوو برکت ایرانی واردات واکسن خارجی سرعت گرفت حال با توجه به تأمین واکسن برای گروه‌های هدف و برای امن ساختن مردم در برابر چرخش خطرناک ویروس گروهی وارد میدان شدند و بر علیه واکسیناسیون و به ویژه واکسن ایرانی حربه‌های خود را آغاز کردند.

در فضای مجازی؛ کوچه و خیابان برخی علیه واکسن زدن اقدام به ترساندن مردم کرده و مردم را برای تزریق واکسن در دوراهی قرار دادند؛ این مخالفت با واکسیناسیون به دلیل کندی کار خیلی ظهور بروز نداشت اما با جابجایی دولت و تغییر رویکردها در عرصه بین‌المللی و سرازیر شدن سیلی از واکسن‌ها به کشور، روند واکسیناسیون سرعت بیشتری گرفت به طوری که رکورد تزریق واکسن در دنیا را شکستیم اما در قم شرایط متفاوت بود و استقبال از واکسیناسیون در تراز متوسط کشوری نبود.

با توجه به اینکه مسئولان استان و دانشگاه علوم پزشکی با پیگیری‌های خود زیرساخت‌های واکسیناسیون مردم را فراهم کرده و سن واجدین شرایط هم کاهش یافته؛ «واکسن هراسی» در قم نیز بیشتر محسوس می‌شود برای بررسی بیشتر این موضوع به یکی دو مرکز تجمعی و چند خیابان و گوشه گوشه شهر رفته تا واکسن هراسی را بیشتر لمس کنیم.

 واکسن‌هراسی در مرکز واکسیناسیون تا فضای مجازی

برای تزریق دوز دوم واکسن به یکی از مراکز تزریق واکسن در سطح شهر قم می‌روم بعد از نشان دادن کارت ملی وارد مرکز می‌شوم در صف انتظار واکسن می‌نشینم اما آنچه برای من قابل تأمل بود حضور یکی بانوی میانسال بود که در حالی که خود برای تزریق آمده بود به بانوان حاضر چنین می‌گفت «اگر مجبور نبودم برای تزریق واکسن نمی‌آمدم چه واکسن بزنی و چه نزنی با کرونا آخرش می‌میریم!» شاید این نمونه‌ای از واکسن‌هراسی باشد.

دوز دوم واکسن را می‌زنم برای استراحت اندکی می‌نشینیم در یکی از لاین‌ها بانویی گرم صحبت با دیگر بانوان حاضر در مرکز بود به صحبت‌ها گوش می‌کنم؛ این خانم که خود را «کارشناس روانشناسی» معرفی می‌کند به بانوان دیگر می‌گوید: مبادا واکسن ایرانی بزنید معلوم نیست این واکسن چگونه و اصلاً کجا ساخته شده است؟ یکی از دوستان من بعد از تزریق واکسن برکت کرونا گرفت و بعد از چند روز فوت کرد.

بدون اینکه خود را خبرنگار معرفی کنم به وسط گفتگو می‌‍آیم به این خانم که خود را کارشناس معرفی کرده می‌گویم: شما درباره واکسن برکت چه می‌دانید؟ اصلاً آیا واکسن سینوفارم یا دیگر واکسن‌ها را می‌شناسید؟ درباره آنها تحقیقی داشتید؟

وی بیان می‌کند: خیر؛ یکی دو نفر از اقوام من بعد از زدن واکسن فوت کرده‌اند! این عوارض واکسن است! به آن خانم می‌گویم شما با واکسن ایرانی مشکل دارید یا در کل با اصل واکسن زدن؟ در جواب عنوان می‌کند اگر کارمند نبودم اصلاً برای واکسن زدن اقدامی نمی‌کردم چراکه در فضای مجازی همه از عوارض واکسن گفته‌اند.

از مرکز دور می‌شوم به این می‌اندیشم که اگر کارشناسان ما درباره فلسفه واکسن در فضای مجازی و یا در اجتماعاتی مانند مساجد و تکایا و غیره درباره فلسفه تزریق واکسن صحبت می‌کردند و یا اینکه روحانیون در این میدان مبارزه با کرونا مانند 8 سال دفاع مقدس نقش آگاهی‌بخشی و تبلیغ خود را داشتند این گروه که دشمن جان و سلامت مردم هستند به خود چنین اجازه‌ای نمی‌دادند بدون پشتوانه علمی با سلامت مردم بازی کنند.

 تبلیغ افراد فاقد تخصص علیه واکسن

سوار تاکسی می‌شوم مسافر آقایی میانه راه سوار می‌شود بعد از اندکی، بی‌درنگ موضوع واکسن را میان می‌آورد و اظهار می‌کند: من در بیمارستان نکویی مشغول به کار هستم نمی‌دانید چقدر شب گذشته آمار فوتی‌ها بالا رفته به نظر این افراد واکسن زده بودند خانمی که صندلی عقب کنار من نشسته و به نظر سواد آن‌چنانی هم ندارد موضوع را ادامه و می‌گوید: همین واکسن بود که آمار کشته‌ها را بالا برد! از او می‌پرسم: شما مستنداتی دارید که واکسن عامل افزایش فوتی‌ها است؟ می‌گوید: من که سواد ندارم فیلمی در فضای مجازی دیدم!

به آن خانم می‌گویم: اگر سواد ندارید پس چرا شایعه و شبهه افکنی می‌کنید مگر فرزندان شما در کودکی در برابر بسیاری از بیماری‌ها واکسینه نشده بودند؟ مگر این واکسن‌ها ساخت داخل کشور نبود؟

راننده که دور اندیش بود صحبت را ادامه و می‌گوید: شما که شاغل در بیمارستان هستید جای تعجب داره علیه واکسن مردم را می‌ترسانید! آیا از وقتی کادر درمان واکسن زده‌اند آمار مرگ و میر آنها کاهش نیافته است!؟

در ناباوری جواب می‌دهد: مستنداتی! در فضای مجازی هست که واکسن را عامل این فوتی‌ها می‌دانند؛ از او خواستم آن مستندات را نشانم دهد؛ سریع رفت سراغ گوشی و فیلم بیاد ماندنی آن جوان را که به دروغ گفته بود در روستایشان 12 نفر بعد از دریافت واکسن فوت کرده‌اند را نشان داد؛ من هم سریع گزارش صداوسیما را که به میان مردم همان روستا رفته بود و هم عذرخواهی آن جوان دروغگو را نشانش دادم، خودش را جمع و جور کرد و سریع یک فیلم سخنرانی از آقای… نشانم داد رو به آقا کردم گفتم: شما که می‌گوئید در بیمارستان کار می‌کنید آیا سخنرانی یک فرد که هیچ تخصصی ندارد می‌شود سند؟! دیگر هیچ نگفت! مطمئن شدم در بیمارستان کار نمی‌کند!

 100 شیوه درمانی کرونا فقط برای جذب فالوور

فردای آن روز جستجویی در اینترنت کردم با موضوع مهمی روبرو شدم محمدرضا قدیر رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم یکی از دلایل بالا رفتن فوتی‌ها را دیر مراجعه کردن مردم به پزشک عنوان می‌کند! جستجو را ادامه دادم رفتم سراغ راه‌های درمان کرونا در اینترنت با بیش از صد راه به عنوان راه درمان کرونا روبرو شدم با خودم گفتم مگر می‌شود صد راه درمان باشد و آن وقت این همه فوتی!؟ دقیق‌تر که بررسی کردم دیدم هر کانال خبری یا صفحه اینستاگرامی بدون اینکه هویت مشخصی داشته باشند و چون کرونا دغدغه اصلی مردم هست اقدام تولید یک متن بدون پشتوانه می‌کنند تا فقط فالوور جذب کنند و بتوانند از کنار این تعداد دنبال کننده پول تبلیغات بگیرند.

چند روز بعد در یکی از جلسات ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی مقابله با بحران استان رئیس دانشگاه علوم پزشکی قم می‌گوید: همشهریان نباید به شایعه‌های مغرضانه دشمنان خارجی و جاهلان داخلی علیه واکسیناسیون کرونا توجه کنند متأسفانه اخیراً در قم واکسن هراسی علیه روند واکسیناسیون در قم راه افتاده که باید با آن برخورد شود.

 واکسن مانع درگیری شدید ریه و بحرانی شدن بیماری کرونا

محمدرضا قدیر ادامه می‌دهد: در حالی که ما تلاش می‌کنیم زیرساخت‌های واکسیناسیون را با افزایش مراکز تجمعی و هم چنین کاهش سن افراد برای تزریق واکسن فراهم کنیم تا جامعه نسبت به سویه‌های مختلف ویروس ایمن شود در مقابل افراد معدودی هم هستند که در فضای مجازی و غیره اقدام به ترساندن مردم از واکسن می‌کنند که باید برخورد شود.

به سراغ یک متخصص بیماری‌ها عفونی رفتم وحیدی فر درباره تأثیر اثبات شده واکسن می‌گوید: کسانی که دو نوبت واکسن کرونا را دریافت کرده و از نوبت دوم، دو هفته گذشته باشد، تقریباً درگیری ریه بسیار کمی دارند در واقع واکسن می‌تواند مانع درگیری شدید ریه و بحرانی شدن بیماری کرونا برای افراد باشد.

وی افزود: بیماران در آی سی یو عمدتاً افرادی هستند که واکسن نزدند یا یک نوبت واکسن بیشتر دریافت نکردند به همین دلیل خیلی تاکید می‌شود که در زمان مشخص شده به مراکز تجمیعی تزریق واکسن کرونا مراجعه کنند و واکسیناسیون خودشان را انجام دهند.

 واکسیناسیون مهم‌ترین سلاح برای مقابله با کرونا

ابوالفضل مظفری متخصص ریه که ارتباط مستقیمی با بیماران کرونایی در طول بحران و اپیدمی کرونا در قم داشته با اشاره به اهمیت واکسن در کاهش تلفات شیوع کرونا می‌گوید: مهم‌ترین راهکار برای کنترل بیماری کرونا در کشور و استان سرعت بخشیدن به امر واکسیناسیون است اگر آمارهای کلی واکسیناسیون در جهان را نگاه کنیم کشورهایی که به واکسیناسیون کرونا اقدام کرده‌اند محدودیت را برداشته و حتی مراکز آموزشی خود را باز کرده‌اند.

وی به شایعات درباره واکسن اشاره و می‌افزاید: کرونا و بحران آن هم چنان گریبان گیر ما است و چاره‌ای جز رعایت پروتکل‌های بهداشتی و تزریق واکسن نداریم راهکار علمی و سلاحی مطلوب‌تر از واکسیناسیون برای مقابله با ویروس کرونا وجود ندارند.

مدیر گروه آموزش و ارتقای سلامت مرکز بهداشت استان قم هم معتقد است؛ واکسن هراسی یا ناآگاهانه در فضای مجازی و یا در اماکن عمومی دهان به دهان صورت می‌گیرد و یا از سوی برخی افراد برای سودجویی انجام می‌شود گفت: برخی افراد از روی عناد به دنبال ناامن کردن جامعه هستند حال هدف آنها امنیت و سیاه نمایی است و برای آنها سلامت مردم هم اهمیتی ندارد.

به گفته محمد تقی سلطانی؛ این افراد که به دنبال سیاه نمایی و نا امن جلوه دادن جامعه هستند شناسایی شدند اما افرادی هم هستند که در بین افراد عادی که اطلاعات پایینی هم دارند رفته و آنها را از واکسن می‌ترسانند و به راحتی جذب افراد باور پذیر می‌شوند.

بالاخره در همه موضوعات حتی علمی آن‌هم در علوم تجربی که قابل آزمایش و تجربه است مخالفانی وجود دارد اما متأسفانه در موضوع واکسن که دانشی چند بعدی است و بسیار پیشرفته است شاهد موضع گیری غیر علمی افراد غیرمتخصص در فضاهای عمومی هستیم که مردم را مستقیم درگیر موضوع می‌کند طرح چنین موضوعاتی و درگیر کردن مردم تنها باعث سردرگمی و نگرانی مردم شده و بازار سو استفاده را برای برخی افراد مغرض و یا معاند و سودجو آماده می‌کند و تنها مردم هستند که ضرر می‌کنند و باید شاهد از بین رفتن عزیزانشان و یا مالشان باشند.

آگاهی‌بخشی و شفاف‌سازی رسانه‌ای و تعامل مستمر مسئولان و متخصصان و ارائه یافته‌های علمی درباره واکسن و انتشار آمارهای دقیق از اثرات واکسیناسیون در جامعه باعث می‌شود مردم نسبت به چنین موضوع مهمی با حساسیت بیشتری برخورد کنند و درگیر اطلاعات نادرست در فضای مجازی نشوند.