ظهور پلتفرمی جدید در شبکه نمایش خانگی چگونه بازی را به نفع کاربران تغییر خواهد داد؟

مدتی است که کاربران تلوبیون شاهد راه‌اندازی بخش جدیدی در این اپلیکیشن شده‌اند. بخش جدیدی که از آن به‌عنوان «تلوبیون‌پلاس» یاد می‌شود. این بخش که فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی را به رایگان در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد، در همین زمان کوتاه راه‌اندازی‌‌اش توانسته است توجه افکار عمومی را به خود جلب کند و خویش را در قامت رقیبی تازه و جدی برای سایر پلتفرم‌های فعال در عرصه شبکه نمایش خانگی مطرح سازد. این همان اتفاقی است که باید از آن استقبال کرد.

شبکه نمایش خانگی از آغاز پیدایش خود تا دوران رونق فعلی‌ خود روند پرفراز و نشیبی را پشت سر گذاشته است. پلتفرم‌های شاغل در شبکه نمایش خانگی حالا دیگر به بازیگرانی قدرتمند و بلامنازع در عرصه فرهنگ، هنر و رسانه کشور تبدیل شده‌اند. به‌ویژه طی دو سال اخیر و به‌واسطه فراگیری ویروس کرونا در اقصی‌نقاط جهان ازجمله ایران، این پلتفرم‌ها اقبال و اعتبار مضاعفی یافتند؛ چراکه بسیاری از مردم ایام خانه‌نشینی را با تماشای محصولات موجود در پلتفرم‌ها پشت سر می‌گذاشتند.

یکی از مهم‌ترین چالش‌های مربوط به شبکه نمایش خانگی، چالش تنظیم‌گری و تولی‌گری بوده که همواره طی سال‌های اخیر محل نزاع و مناقشه واقع شده است. پلتفرم‌های نمایش خانگی در اغلب کشورهای دنیا تابع قواعد و ضوابطی هستند که از سوی نهادهای تنظیم‌گر بالادستی تدوین و اعمال می‌شود. این قواعد و ضوابط به عملکرد پلتفرم‌ها نسق و جهت می‌دهد و آن‌ها را از هرگونه عملگری خارج از چارچوب بازمی‌دارد. با این‌وجود، در کشور ما تنظیم‌گری و نظارت بر عملکرد پلتفرم‌های شبکه نمایش خانگی از وضعیت مقبول و سازمان‌یافته‌ای برخوردار نیست و در چنین وضعیتی پلتفرم‌ها عرصه را برای جولان مناسب دیده‌ و رفتار و سیاست‌هایشان را آن‌گونه که خود مایل‌اند، تنظیم می‌کنند؛ خواه این رفتار یا سیاست مبتنی بر مصالح و منافع مخاطبانشان باشد و خواه در تعارض با آن‌ها. تداوم این وضعیت که علت اصلی آن را باید در نبود یک نهاد متولی و تنظیم‌گر مقتدر و اثرگذار جست‌وجو کرد، باعث شده است که حقوق مخاطبان یا کاربران به حلقه مفقوده‌ای مهم در شبکه نمایش خانگی بدل شود.

در چنین فضایی ظهور پلتفرم جدیدی با مختصات «تلوبیون‌پلاس» قادر خواهد بود بازی را به نفع کاربران تغییر دهد. کمااینکه در همین زمان کوتاهی که از آغاز فعالیت این پلتفرم تازه‌تأسیس می‌گذرد نیز چنین اتفاقی رقم خورده و شوک مثبتی به شبکه نمایش خانگی وارد شده است. سیاست عرضه رایگان فیلم‌ها و سریال‌ها از سوی «تلوبیون‌پلاس» به مخاطبان باعث شد که یکی از پلتفرم‌های فعال و مشهور نمایش خانگی نیز بلافاصله به تکاپو و چاره‌جویی بیفتد و بخشی از محتوای موجود در وبسایت خود را به‌صورت رایگان در اختیار کاربرانش قرار دهد تا از کورس رقابت با رقیب تازه‌وارد عقب نماند. سیاست مأخوذه از سوی این پلتفرم با توجه به سبقه و تمایلات غالبا تجاری و منفعت‌گرایانه‌ای که از پلتفرم‌ها سراغ داریم، نوعی خرق عادت به شمار می‌آمد.

میدان رقابت اقتضائات خاص خود را دارد و بازیگران حاضر در این میدان همواره تلاش می‌کنند که سیاست‌ها و تصمیمات خود را با نگاه به سیاست‌ها و تصمیمات سایر رقبای موثرشان تنظیم کنند تا از آن‌ها عقب نمانند. ظهور پلتفرمی از جنس «تلوبیون‌پلاس» علاوه بر اینکه قادر خواهد بود ورق را به نفع حقوق کاربران پلتفرم‌ها برگرداند، می‌تواند فرایند تنظیم‌گری و قاعده‌گذاری در حوزه شبکه نمایش خانگی را هم تسهیل سازد. طی سال‌های اخیر در برخی موارد شاهد بوده‌ایم که پلتفرم‌های شاغل در شبکه نمایش خانگی با همراهی یکدیگر به‌ شکلی هماهنگ و سازمان‌یافته نسبت به اتخاذ تصمیمات و سیاست‌های خودسرانه‌ای اقدام کرده‌اند که ازقضا تبعات آن‌ها به زیان کاربران و مخاطبان منجر شده است. ازجمله این تصمیمات می‌توان به افزایش سرسام‌آور حق اشتراک اشاره کرد که در مقطعی به‌شکل هماهنگ و هدفمند از سوی دو پلتفرم مشهور شبکه نمایش خانگی اجرا شد. مثال دیگر در این زمینه به تبلیغات تجاری بی‌قاعده‌ای بازمی‌گردد غالبا توسط پلتفرم‌ها انجام می‌شود. روند جاری تبلیغات در پلتفرم‌های نمایش خانگی نیز برخلاف روال رایج در دنیا است. روال انجام تبلیغات در پلتفرم‌های معتبر جهانی اینچنین است که مخاطبان پس از پرداخت حق اشتراک دیگر نظاره‌گر تبلیغات تجاری نخواهند بود اما پلتفرم‌های ایرانی حتی پس از دریافت حق اشتراک از مخاطبان نیز آن‌ها را مجبور به تماشای تبلیغات تجاری خود می‌کنند.

در پرتو ظهور بازیگری تازه در میدان نمایش خانگی که ازقضا وابسته به نهادی رسمی مانند صدا و سیما است و طبیعتاً بیش از سایر پلتفرم‌ها تابع و ملتزم به ضوابط و قواعد وضع‌شده از سوی نهادهای ذی‌صلاح و تنظیم‌گر خواهد بود، می‌توان امیدوار بود که در آینده عرصه برای اتخاذ هرگونه تصمیم و سیاست‌ سودجویانه و مغایر با حقوق کاربران از سوی دیگر پلتفرم‌ها تنگ شود و در نتیجه نقض حقوق مخاطبان به سادگی امکان‌پذیر نباشد. وضعیتی که می‌تواند پس از مدت‌ها ورق را به نفع کاربران و مخاطبان شبکه نمایش خانگی بازگرداند.