شمعـــــدانی‌داری در زمستان

از طرفی کاشت و پرورش آسان و تنوع در رنگ محبوبیت این گل را افزایش داده است. شمعدانی ارقام زیادی دارد که در بین آنها حتی گونه عطری هم یافت می‌شود.

بسته به نوع آن بیشتر در بهار و تابستان گل می‌دهد. در فصول گرم سال بهتر است در حیاط یا روی تراس و بالکن نگهداری شود ولی در زمستان به داخل خانه منتقل گردد اما اگر ساکن مناطق گرمسیری هستید می‌توانید گل را در فضای آزاد نگه دارید ولی شب‌ها روی آن را پلاستیک بکشید تا از سرما حفظ شود. در ادامه به نکاتی اشاره می‌کنیم که با استفاده از آنها می‌توانید گل ‌ شمعدانی خود را از سرمای زمستان در امان نگاه دارید.

 پاک‌ کردن صورت‌ مساله

این ساده‌ترین راه است. گرچه راه جوانمردانه‌ای نیست اما می‌شود شمعدانی را مثل یک گیاه باغچه‌ای یک‌ساله پرورش داد و با رسیدن فصل سرد آن را دور انداخت و در بهار دوباره یک گلدان جدید گرفت. هرچه سن شمعدانی بالاتر برود هم میزان گلدهی آن کمتر می‌شود و هم ساقه‌هایش چوبی.

چوبی شدن مشکلی ندارد و به آن نمای بونسای می‌دهد اما برای افزایش گلدهی هم می‌توان آن را هرس کرد و هم به آن کود مناسب داد. درهرحال گل جدید نسبت به یک گل هرس‌شده یا کود داده‌شده گلدهی بیشتری دارد.

 پناه‌ گل‌تان باشید

شمعدانی نوردوست است. تا وقتی که در یک جای نورگیر باشد هم رشدش خوب است و هم گلدهی‌اش. طول روزهای زمستان کوتاه است پس میزان نور دریافتی گیاهان هم در این فصول کاهش پیدا می‌کند. برای همین سرحال نگه‌داشتن گل‌های نوردوست کمی سخت است. بعد از انتقال آنها را کنار پنجره‌های جنوبی بگذارید. اگر در خانه از داشتن چنین جایی محروم هستید می‌توانید گلدان‌ها را نزدیک لامپ‌های خانه بگذارید.

اگر نور خانه کافی نباشد گیاه برای رشد به سمت نور قد می‌کشد برای همین ساقه‌هایش دراز و بی‌قواره می‌شود. از طرفی دچار ریزش برگ هم می‌شود که لخت‌شدن ساقه نمای نازیبایی به آن می‌دهد.

شمعدانی علاوه‌بر نور، هوای خنک را دوست دارد. پس اگر خانه‌تان در زمستان خیلی گرم است یا کلا در منطقه‌ای با آب‌وهوای گرم زندگی می‌کنید و رشد گل‌تان خوب نیست به آن خرده نگیرید. مقصر گرمای هواست. حواس‌تان باشد اگر پنجره‌ها درز دارند گلدان را از آنها فاصله دهید.

معمولا شمعدانی را در حیاط یا روی تراس و بالکن نگهداری می‌کنند. پس بهتر است به محض سرد شدن، شب‌ها آنها را به داخل خانه بیاورید.

دقت کنید که یکدفعه گل را از محلی پرنور به محلی کم نور منتقل نکنید چراکه گل‌ها شوکه می‌شوند و شما عواقبش را به‌صورت پژمردگی خواهید دید. برای عادت‌دادن گل‌ها به شرایط کم‌نورتر خانه نسبت به حیاط، یکی دو هفته قبل از انتقال به داخل منزل آنها را در نقاط سایه‌دارتر حیاط یا تراس بگذارید تا فرصت داشته باشند خودشان را با شرایط جدید سازگار کنند.

نکته: بهتر است بدانید گیاهانی که در مناطق سرد و معتدل زندگی می‌کنند به‌صورت ژنتیک برای گل و میوه دادن نیاز دارند مقدار مشخصی از سرما را طی زمان خاصی دریافت کنند. این میزان سرما اما دمای یخبندان نیست.

گرچه این روزها ‌ فصل ابتلا به آفت و بیماری نیست اما بهتر است قبل از جابه‌جایی گیاهان‌تان آنها ‌ را از این نظر بررسی کنید تا در صورت وجود آفات، گل‌های داخل خانه آلوده نشوند.

وقتی گیاه را به داخل خانه می‌آورید، آن را آبیاری کنید اما برای آبیاری‌های بعدی حتما صبر کنید تا در فاصله بین دو آبیاری، خاک گلدان خشک شود. فراموش نکنید وارد‌شدن تنش خشکی به آن باعث می‌شود گل بیشتری بدهد.

معمولا اگر شرایط محیطی داخل خانه برای رشد بهینه باشد، شمعدانی به گلدهی خود ادامه می‌دهد. گرچه به صورت ژنتیک در فصول سرد گلدهی متوقف می‌شود چون گیاه دچار کاهش فعالیت می‌شود.

‌ نسل گل را حفظ کنید

بعضی‌ها معتقدند به جای این‌که بگذاریم گیاه به خواب برود از این فرصت استفاده کنیم و از آن قلمه بگیریم تا برای بهار بکاریم. برای قلمه‌گیری به دنبال ساقه‌هایی باشید که سالم و بالغ هستند. ساقه‌های بالغ قطری به اندازه یک مداد دارند.

 بعد از بریدن قلمه‌ها، یک روز آنها را در محلی سایه بگذارید تا پینه ببندند. پینه بستن باعث ریشه‌زایی سریع‌تر قلمه می‌شود. بعد از آن می‌توانید اقدام به کاشت قلمه‌ها کنید. خاک مناسب برای قلمه خاکی سبک مثل ماسه است. 

چهار تا پنج هفته بعد از کاشت،‌ قلمه‌ها شروع به ریشه‌دهی می‌کنند. چگونه می‌توان متوجه شد ریشه داده‌اند؟ وقتی با فشار کمی‌بخواهید قلمه را بالا بکشید متوجه می‌شوید در خاک مستقر شده و میل به بیرون آمدن ندارد. در این مرحله گیاه آماده انتقال به گلدان اصلی است.

اگر می‌خواهید از شمعدانی‌تان در برابر سرمای زمستان محافظت کنید باید آن را به داخل خانه ببرید و دوباره در بهار به فضای باز منتقل کنید.

کافی است یک زیرزمین، انباری یا پارکینگ داشته باشید. نیازی به استفاده از وسایل‌گرمایشی هم نیست. فقط اگر کمی محیط مرطوب باشد بهتر است. شمعدانی در محلی خنک ‌(بالای صفر ‌)، تاریک و و مرطوب دوام می‌آورد.

 2 راه برای زمستان‌ گذرانی شمعدانی

شمعدانی درون گلدان: اگر شمعدانی را در باغچه کاشته‌اید آن را به گلدان منتقل کنید و اجازه دهید خاکش خشک شود. تقریبا نصف گیاه را هرس کنید و روی آن را با استفاده از کیسه پلاستیک، کاغذی یا حتی‌گونی بپوشانید. اگر از کیسه پلاستیک استفاده می‌کنید یکی دو سوراخ کوچک برای تنفس روی آن ایجاد کنید و در نهایت گلدان را در محلی خنک نگهداری کنید.

فراموش نکنید هر چند هفته یک بار به آن سر بزنید تا مطمئن شوید برگ‌هایش نریخته و خاکش خشک نشده باشد. اگر خاک گلدان خشک بود کمی‌به آن آب بدهید و دوباره پوشش روی گیاه را بکشید.

شمعدانی با ریشه: اگر شمعدانی را در باغچه کاشته‌اید قبل از شروع سرما آن را از خاک بیرون بیاورید. 

خاک دور ریشه‌ها را بتکانید و نصف گیاه را هرس کنید. می‌توانید روی گیاه یک پوشش کاغذی یا پلاستیک بکشید و آن را به همان حالت در محلی خنک و تاریک آویزان کنید اما دقت کنید این پوشش آنقدر محکم نباشد که هوا دور و اطراف ریشه گردش نکند.

علاوه بر این مهم است هر چند هفته یک بار سراغ گل‌ها بروید تا مطمئن شوید برگ‌های گیاه سالم هستند و ریزش ندارند. 

اگر دیدید ریشه‌ها خشک شده‌اند مقداری آب روی آنها اسپری کنید و دوباره پوشش را روی آن بکشید.