ترویج مشارکت شهروندان اصل حاکمیت شفاف در فرانسه

حاکمیت باز از قابلیت بالایی برای بهبود دموکراسی در سطح ملی و محلی برخوردار است و مسائلی نظیر بودجه‌بندی، قانون‌گذاری، تصمیم‌گیری، عقد قراردادهای مختلف و ارائه خدمات را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. کنگره فرانسه، تمام مقامات محلی و ملی را به اتخاذ و پیاده‌سازی استانداردهای حاکمیت باز و ارائه دوره‌های آموزشی در مدیریت خود دعوت می‌کند و از آن‌ها می‌خواهد دانش خود و حتی شهروندان را از اهمیت حاکمیت باز افزایش دهند. ترویج مشارکت شهروندان در پیشبرد اهداف عمومی به ویژه در فرآیندهای تصمیم‌گیری شهری و دعوت آن‌ها به تعریف اولویت‌های بودجه‌بندی شهری و ارزیابی قراردادها، از دیگر اهداف کنگره به حساب می‌آید که البته به نظر می‌رسد در این زمینه موفق نیز عمل کرده است. مهم‌تر از همه اینکه کنگره، کمیته وزرا را به ارائه درخواست‌های مکرر از دولت مبنی بر افزایش قابلیت دسترسی عموم مردم به اطلاعات، مشارکت در فرآیندهای مشاوره عمومی و حمایت از اقدامات شفاف دعوت می‌کند.

 صرف 100 میلیون یورو در بودجه مشارکتی فرانسه

تنها چند ماه پس از انتخاب «آنه ایلداگو» به عنوان شهردار پاریس، وی تصمیم گرفت ساکنان شهر را به مراتب بیش از گذشته در فرآیندها و تصمیم‌گیری‌های شهری سهیم کند و آن‌ها را به ارائه ایده‌های خود در این زمینه سوق دهد. از سال 2014، سازمان بودجه مشارکت پاریس، این امکان را برای شهروندان فراهم آورده است تا نظرات خود را درمورد پروژه‌های طراحی شده توسط سایر مردم شهر ارائه دهند ضمن اینکه در هر سال، بودجه‌ای 100 میلیون یورویی به پیاده‌سازی نوآوری‌های مردمی داده شده است.

 نظرسنجی آنلاین از مردم پاریس

در سال 2014، بیش از 40 هزار نفر نظرات خود را در مورد 15 طرح پیشنهادی توسط اعضا شورای شهر ارائه دادند که در سال بعد و پس از راه‌اندازی یک وب‌سایت جدید تعداد این افراد به 67 هزار نفر رسید و همه آن‌ها به صورت اینترنتی به ارائه ایده‌های خود در مورد پنج هزار طرح پیشنهادی پرداختند.

جالب است بدانید که از سال 2016، مدیران پاریس تصمیم گرفتند امکان رأی‌دهی در مورد پروژه‌های شهری را برای دانش‌آموزان مدرسه نیز فراهم آورده و از آن‌ها خواسته است ایده‌های خود را در خصوص چگونگی مصرف بودجه شهری ارائه دهند.

 برگزاری جلسات آزاد در مجمع ملی

هر دوشنبه آزمایشگاه‌های قانون‌گذاری در پاریس دایر می‌شود که طی آن، جلساتی با محوریت یک موضوع خاص که البته مرتبط با مباحث رایج مطرح شده در مجمع عمومی است به مدت دو ساعت برگزار می‌شود. در این جلسات، دموکراسی واقعی مشهود است و گروه‌های شرکت‌کننده افرادی از مردم عادی، سیاست‌مداران و سایر مقامات رسمی کشور را در بر می‌گیرد.

هر آزمایشگاه شامل چهار مرحله است؛ مرحله اول شامل آموزش و آماده‌سازی است که پیش از شروع آن، فایل‌هایی موضوعی برای شرکت‌کنندگان ارسال می‌شود و به آن‌ها امکان آمادگی برای گفت‌وگو را می‌دهد، در مرحله بعد تمام شرکت‌کنندگان فرصت ارائه راه‌حل‌های خود را دارند، طی مرحله سوم موضوعات جدیدی شکل می‌گیرد که طی آن مردم به پرسش و پاسخ با یکدیگر می‌پردازند و در نهایت، گزارشی جامع از آنچه در مراحل قبلی اتفاق افتاده است برای تمام شرکت‌کنندگان در جلسه ارسال می‌شود.

در این میان، برگزاری جلسات در ابتدای مأموریت و ایجاد فضایی جهت افزایش اعتماد و ادامه کار برای بالا بردن امکان تنوع ایده‌های ارائه شده ضروری بود. این واقعیت که همه افرادی که مایل به حضور در این جلسات بودند باید از نظر درستی و مشروعیت تأیید شوند برای ادامه جلسات بسیاری حائز اهمیت بود.

از ماه اوت 2017، برگزاری جلسات مذکور دستاوردهای بیشتری را به ارمغان آورد و تعداد افراد شرکت‌کننده در آن‌ها به طور قابل توجهی افزایش یافت و به هزار و 500 مورد نیز رسید.

 پاریس خواهان ارائه پروژه‌های شهری از سوی مردم عادی

فعالیت شهروندان مهم‌ترین بخش برای افزایش نشاط شهروندی به حساب می‌آید. در سال 2016، مدیران شهر اوروآلت در فرانسه یک پلتفرم دیجیتالی راه‌اندازی کردند تا تمام شهروندان بتوانند پروژه‌های خود را در راستای بهبود کیفیت زندگی شهری به اشتراک بگذارند.

این پلتفرم مردم را در سطح متفاوت یعنی داشتن یک پروژه، ارائه ایده‌ها و نظرات در مورد آن و در نهایت مشارکت برای پیاده‌سازی پروژه‌ها سهیم می‌کند. این پلتفرم که «افزایش زیبایی در زندگی روزمره شهروندان» نام گرفت به مشارکت پرشور بسیاری از مردم منجر شد. از پروژه‌های پیاده شده، نصب کندوهای عسل توسط شهروندان و به اشتراک‌گذاری خودروها، با استقبال زیادی مواجه شد و نتایج مثبت زیادی نیز در پی داشت.

 کاهش شکاف دیجیتالی

Konexio مجموعه‌ای کارگاه‌های آموزشی است که در راستای بهبود وضعیت مناطقی با بیشترین شکاف دیجیتالی و کمک به اشتغال افراد ساکن در مناطق محروم فعالیت می‌کند. درواقع کارکنان این نهاد تمام تلاش خود را به کار می‌گیرند تا امکان فراگیری اجتماعی-اقتصادی را برای گروه‌هایی با بیشترین آسیب‌پذیری نظیر پناهندگان، مهاجران و جوانان کم‌درآمد فراهم آورند و مهارت‌های دیجیتالی اشتغال را میان آنان تقویت کنند. بدیهی است که نداشتن مهارت دیجیتالی می‌تواند انزوای اجتماعی و چالش‌های زیادی را در تضمین درآمد در پی داشته باشد. این روزها دیجیتالی‌سازی سریع جوامع به طور فزاینده‌ای گروه‌های آسیب‌پذیر را در معرض خطر شکاف دیجیتالی قرار داده و فرصت‌های بسیاری را از آن‌ها سلب کرده است.

در سال 2016، Konexio برنامه‌هایی را در مناطق مختلف پاریس پیاده کرد که ساکنان مهاجر در محوریت تمرکز آن قرار داشتند ضمن اینکه طرحی آزمایشی در سال 2019 در کمپ پناهندگان Dzaleka در کشور آفریقایی مالاوی نیز ارائه دادند. اعضای Konexio در تلاش هستند از طریق کاهش شکاف دیجیتالی با بیکاری مبارزه کنند که در این راستا، تمرکز بر گروه‌های آسیب‌پذیر برای آنان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به منظور تحقق این هدف، کارکنان Konexio در پی افزایش مهارت گروه‌های آسیب‌پذیر نظیر بهبود دانش آن‌ها در زمینه استفاده از کامپیوتر، راهبری اینترنتی، پردازش واژه و بهره‌گیری از گسترده‌برگ‌ها است.