ثبت 5 اثر ناملموس در فهرست آثار ملی کشور

مصطفی مرزبان صبح روز گذشته در نشست بررسی وضعیت آثار تاریخی استان اظهار کرد: در جلسه شورای ثبت ملی و احیای میراث ناملموس وزارت میراث‌ فرهنگی پنج اثر پیشنهادی استان شامل مهارت پخت نان زردو نیم‌ور به شماره ثبت 2640، مهارت پخت غذای جلاو در منطقه بزچلو به شماره ثبت 2641، نظام مدیریت سنتی آب در دشت کشاورزی نیم‌ور به شماره ثبت 2643، روایت‌خوانی غریب و شاه‌صنم در ترکی سربندی و چووش‌چلیک در مراسم عروسی منطقه بزچلو به شماره ثبت 2644، از سوی استان مرکزی مطرح شد و پس از بررسی‌ پرونده هر پنج اثر ارائه‌شده در فهرست آثار ناملموس ملی به تصویب رسید.

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی استان مرکزی در توضیح این آثار ثبت‌شده گفت: نان زردو یکی از نان‌های محلی شهر نیم‌ور است که به‌واسطه استفاده از ترکیبات مختلف که روی خمیر مالیده می‌شود، نانی سنتی و درعین‌حال مغذی و نشاط‌آور است.

مرزبان افزود: نظام مدیریت سنتی تقسیم آب در دشت نیم‌ور نحوه مدیریت سنتی آب رودخانه لعل‌بار در منطقه نیم‌ور و نظام و شیوه مدیریت آن که حداقل از دوره ساسانی قوام یافته و تا به امروز با وجود پشت سرگذاشتن چالش‌ها و تغییرات حکومتی تکمیل شده است، بر پایه دانش سنتی و تحت نظارت جوپا به‌عنوان یک میراث ناملموس ارزشمند مورد توجه قرار گرفته است.

وی با اشاره با اینکه روایت‌خوانی غریب و شاه‌صنم حکایت و نقل شفاهی میراثی قدیمی از تاریخ مردم سربند بالا و پایین در شهرستان شازند است، گفت: روایت‌خوانان داستان دلدادگی غریب به شاه‌صنم را که از نیاکان خود آموخته‌اند در محافل و دورهمی‌ها روایت کرده و به این واسطه حفظ و ماندگاری این میراث ریشه‌دار در ترک‌زبانان منطقه سربند را باعث شده‌اند.

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی استان مرکزی در مورد غذای ثبت‌شده چلاو ابراز کرد: غذای چلاو یا ریشته چلاو یکی از غذاهای سنتی مردم منطقه بزچلو در شهرستان کمیجان است که با ترکیب اولیه رشته و عدس شکل گرفته و با افزودن اضافاتی چون کشمش، پیازداغ و خرما کامل شده و به‌عنوان یک غذای کامل مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مرزبان با تأکید بر اینکه چووش چابک یا چاوشی‌خوانی یکی از مراسم ریشه‌دار منطقه بزچلو است، ادامه داد: چاووشی‌خوانان در این مراسم در زمان بازگرداندن داماد از حمام یا بدرقه عروس به خانه شوهر با خواندن ابیاتی به‌صورت فارسی و ترکی که غالباً در مدح و ثنای ائمه است، هنرنمایی می‌کنند.

وی اظهار کرد: ثبت ملی آثار ناملموس می‌تواند موجب آشنایی بیشتر، ماندگاری و معرفی هرچه بیشتر و بهتر فرهنگ هر منطقه شود. بنابراین یکی از سیاست‌های مهم میراث فرهنگی ثبت آثار ناملموس در فهرست آثار ملی است.

مدیرکل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی استان مرکزی گفت: نخستین گام برای حفاظت از میراث ناملموس شامل شناسایی، مستندسازی، پژوهش، نگهداری، ترویج، ارتقا یا انتقال میراث به‌ویژه از طریق آموزش رسمی و غیر رسمی و همچنین احیای مجدد جنبه‌های مختلف آن است.

وی با اشاره به گستردگی استان و تلاش برای شناسایی میراث ناملموس مناطق مختلف، افزود: رسانه‌های ارتباط جمعی نقش مهمی در معرفی و احیای حوزه‌های میراث ناملموس از طریق ارتقای آگاهی عمومی دارند تا این آثار در میان مردم عمومیت یافته و همچنین باعث شناخت بیشتر و مؤثر آنها نسبت به موضوعات میراث ناملموس شوند.