ورود لغزش‌های اعتقاد در عصر غیبت گونه‌ها، زمینه‌ها و راهکارها به بازار نشر

کتاب «لغزش‌های اعتقاد در عصر غیبت (گونه ها، زمینه‌ها و راهکارها)» اثر حسن ملایی است که در پژوهشکده مهدویت و آینده پژوهی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و به همت نشر این پژوهشگاه در 317 صفحه منتشر شد.

زمان غیبت امام عصر(عج) بر طبق متون دینی به گونه ای خواهد بود که اعتقادات و باورهای دینی و مهدوی یک مسلمان به شدت مورد هجمه قرار می‌گیرد و دینداری برای مسلمانان با چالش‌های خطرناکی مواجه خواهد شد. این پیش‌بینی معصومین(ع) امروزه با تأملی در وضعیت دینداری آحاد جامعه انسانی و با هجوم بی امان جبهه شیطان بر باورهای الهی کاملاً مشهود است.

قطعاً چنین لغزش‌هایی در امور اعتقادی با زمینه‌های فردی و عوامل اجتماعی شکل می‌گیرد و موجب ایجاد انحراف در باورها می‌شود که باید مورد بررسی موشکافانه و عالمانه قرار گیرد؛ زیرا تا لغزش‌ها و بسترهای ایجاد آن شناسایی نشود، ارائه راهکار ممکن نخواهد بود؛ بنابراین رسالت مهم ما پس از شناسایی مذکور، یافتن راهکارهای مؤثر برای از بین بردن یا کاهش این لغزش‌ها است.

اهداف اصلی این پژوهش، شناسایی عوامل و زمینه‌های لغزش اعتقادی در زمانه غیبت و چاره‌اندیشی و ارائه راهکار و رفع چالش‌های اعتقادی در عصر غیبت بوده است.

 ساختار اثر

این اثر در چهار فصل تألیف شده است؛ در فصل اول این اثر که به کلیات و مفاهیم اختصاص یافته، در قالب دو گفتار، به مبحث «جایگاه اعتقادات در اسلام» و «غیبت امام عصر(عج) و انتظار ظهور» پرداخته شده است.

نویسنده در دومین فصل از این اثر، «گونه‌شناسی لغزش‌های اعتقادی» را در سه گفتار با عناوین مفهوم شناسی لغزش اعتقادی، لغزش‌های مشترک در همه اعصار، و لغزش‌های ویژه در عصر غیبت مورد بحث و بررسی قرار داده است.

از جمله لغزش‌های ذکر شده در این فصل می‌توان به انکار و شک درباره وجود حضرت مهدی(عج)، ادعای مهدویت (مهدی بودن)، ناامیدی از ظهور امام زمان(عج)، بی فایده دانستن امام غیب، انحراف در عقیده رجعت هنگام ظهور، تمام معجزه بودن ظهور اشاره کرد.

«زمینه‌شناسی بسترهای بروز و گسترش لغزش‌های اعتقادی» عنوان سومین فصل از این کتاب است که نویسنده در دو گفتار به لغزش‌های درونی و بیرونی بروز لغزش‌های اعتقادی می‌پردازد؛ در این فصل، زمینه‌های بینشی، گرایشی و رفتاری بروز لغزش‌های اعتقادی تبیین شده است.

در چهارمین و آخرین فصل از کتاب مذکور، «راهکارشناسی مقابله با لغزش‌های اعتقادی» مورد بررسی قرار می‌گیرد که در این راستا، راهکارهای فرهنگی معرفتی، راهکارهای اخلاقی- تربیتی، و راهکارهای سیاسی - اجتماعی تشریح شده است.

 برشی از اثر

راهکارهای سیاسی - اجتماعی مقابله با لغزش‌های اعتقادی عصر غیبت؛ انسان موجودی اجتماعی است و برای برآوردن نیازمندی‌های خود به رفت‌‌و‌آمد در جامعه و معاشرت با افراد گوناگون و مواجهه با قوانین جاری در آن نیاز دارد. همین ورود به جامعه در صورتی که از صلاح کافی برخوردار نباشد، می‌تواند بسترساز ایجاد لغزش‌هایی در باورهای دینی او شود.

از این رو باید راهکارهایی را یافت که با جامعه مرتبط است و با سیاست و سیاسیون ارتباط دارد و به اجرای آن همت گماشت.

برخی از مهم‌ترین راهکارهای سیاسی‌– اجتماعی برای حفظ ایمان و مصون ماندن از لغزش‌های اعتقادی عبارتند از: صالح بودن خواص و نخبگان جامعه، عدالت‌گستری در حد توان، برخورد با افراد و فرقه‌های انحرافی، دشمن‌شناسی و بصیرت‌افزایی، تقیه منطقی و هشیارانه، بسیج عمومی و سازماندهی نیروها و تقویت امور مالی و اقتصادی جامعه.