یوسفعلی میرشکاک در این جلسه که عصر سهشنبه هشتم آذرماه 1401 در سالن شماره 407 حوزه هنری برگزار شد ماجرای ضحاک را به تعبیر جماعت مزدیسنا (پیروان آئین زرتشت) هزاره اهریمن عنوان کرد و سپس به بحث جاودانگی از نگاه «هرمزد» پرداخت و گفت: هرمزد با خرد فرانگری که دارد، ترجیح میدهد جاودانگی انسان را نه در این جهان بلکه در آن جهان دیگر بیندازد و به همین خاطر، پیروزی اهریمن را در ابتدای پازل میگذارد، اما در پایان یا فینال برنده خودش است. این پژوهشگر در ادامه با اشاره به اینکه وقایع شگرف در روزگار شهریاران شگرف اتفاق میافتد، اظهار کرد: زال فرزندش را نخواست و دور انداخت، اما این اتفاق یک جریان تازه به راه انداخت. میرشکاک در ادامه این مبحث شاهنامه فردوسی را اثری دانست که با یکبار و 10 بار خواندن نمیتوان به عمق و انتهای آن رسید و گفت: شاهنامه یک پازل است و یکی از این پازلها، همین دوره «اهورامزدا» است که تولد «زال» هم در آن بوده و در اینجا است که اسطوره به تاریخ تبدیل میشود. میرشکاک در ادامه ضمن ابراز تأسف از قطع شدن رابطه جامعه امروز با اسطورههایش، افزود: البته هنوز در بخشهایی از ایران، از اندیمشک بگیر تا کردستان ایران و بخشهایی هم از ترکیه، با اسطوره مکتوب سروکار داریم، اسطورهای که میتوان با چشم دید. این شاعر در ادامه زندآگاهی شرقی را همان علم هرمنوتیک پنداشت و ابراز کرد: زندآگاهی با ظهور «زال» شروع میشود، چون زال پرورده «سیمرغ» است. وی دراینباره گفت: زندآگاهی شرقی، همزمان دو وجه را مشاهده کردن است و میتوان گفت که سیمرغ هم، همان «هرمس» است، اما نه این هرمسهای سی و چهل گانهای که از آنها یاد شده است. میرشکاک در ادامه به احیای هویت دینی در کنار هویت قومی در شاهنامه توسط فردوسی اشاره کرد و افزود: یکی از عظمتهای فردوسی این است که به هر کجا از شاهنامه رجوع کنیم، میبینیم که فقط هویت قومی را احیا نمیکند، بلکه هویت دینی را هم احیا میکند؛ چون این دو هویت دو روی یک سکه هستند. وی در ادامه با اشاره به «آنیما» و» آنیموس» در فلسفه یونگ، ابراز کرد: سیمرغ نیز هم دارای وجه مادرانه است و هم وجه پدرانه که در همه عالم هم هستند. سلسله درسگفتارهای شاهنامه، ساعت 17 تا 19 سهشنبههای هر هفته در حوزه هنری برگزار میشود و عموم علاقهمندان و پژوهشگران میتوانند در آن حضور داشته باشند.
|