|
نیازهای اساسی یک نوجوان
اگر فرزند نوجوانی در خانه داشته باشید احتمالاً در این دوران چالش‌های بسیاری را تجربه خواهید کرد. کودکی که تا دیروز دائماً به حرف‌های شما گوش می‌کرد و تابع دستورات شما بود اکنون استقلال بیشتری از خود نشان می‌دهد و خواسته‌های متفاوتی پیدا می‌کند. کنار آمدن با این تغییرات رفتاری اغلب برای والدین دشوار است. برخی از آنها ناخودآگاه در برابر استقلال خواهی و سایر تغییرات نوجوان مقاومت می‌کنند و گویی دنبال همان کودک قبلی می‌گردند.
با این حال نوجوان به رشد خود ادامه می‌دهد و همان‌طور که ظاهرش رفته رفته به یک بزرگسال تبدیل می‌شود، از لحاظ رفتاری نیز از کودکی فاصله گرفته و تلاش می‌کند تا به هویت یک بزرگسال دست پیدا کند. او برای رسیدن به این مقصود ممکن است راه‌های مختلفی را امتحان کند تا در نهایت بتواند خود مورد علاقه‌اش را بیابد.
اگر شما به عنوان والدین از نیازهای اساسی فرزندتان در این دوران آگاهی کافی داشته باشید می‌توانید به او کمک کنید تا بتواند با سهولت بیشتری این مسیر را طی کند. ما در ادامه به مهم‌ترین نیازهای اساسی یک نوجوان اشاره کرده‌ایم.
هویت جویی
اولین نیاز نوجوانان هویت جویی است که نیازی عمیق و پیچیده است. در حقیقت نوجوان در این سالها می‌پرسد من کیستم و چه هویت و شخصیتی دارم؟ این سوالی است که گاهی وجودش را به درد می‌آورد. این کیستی شناسی و هویت جویی در خانواده به او داده نمی شود و احتمالا در جامعه نیز همین طور؛ حتی در خانواده حرکاتی در مقابل این هویت جویی انجام می‌شود و او را از هویتش تهی می‌کند.
یکی از اهداف تهاجم فرهنگی همین از هویت خالی کردن نسل جوان و نوجوان است. کدام نوجوان تحت تاثیر تهاجم فرهنگی قرار می‌گیرد؟ کسی که از هویت خالی شده و نمی داند تاریخش چیست، ریشه‌اش در کدام فرهنگ و کدام باور است و خودش کیست و در چه نقطه ای قرار گرفته است.
نوجوان باید هویت و فرهنگ خود را بشناسد و سنتها و باورهای خویش را در یابد، از این رو باید سعی کنیم در لابه لای آیات الهی این هویت ارزشمند را به او بشناسانیم و به او یاد دهیم که اگر عزت الهی را بدست آوری ذلت را هرگز نخواهی پذیرفت.
لذت بردن
نوجوانان در این سنین هیجانات بیشتری را تجربه می‌کنند. آنها به دنبال این هستند که کارهای مهیج‌تری انجام بدهند و در نتیجه لذت بالاتری از زندگی خود ببرند. آنها دراین دوران توانایی کم‌تری برای آینده‌نگری دارند. همین مسئله باعث می‌شود که در بسیاری از موارد هیجان خواهی آنها به انجام فعالیت‌های پرخطری بیانجامد.
برای آنکه نیاز به کسب لذت بیشتر در نوجوان به شیوه سالمی ارضا شود، در این دوران تلاش کنید تا برنامه‌های مفرح بیشتری را برای خانواده در نظر بگیرید. از فرزندتان برای تصمیم‌گیری در مورد نحوه گذراندن اوقات فراغت سؤال بپرسید و اجازه دهید گاهی اوقات او برای این مسائل تصمیم بگیرد.
نیاز نوجوان به مهربانی و محبت و قدردانی
رابطه نزدیک محبت‌آمیز با چند شخص موثر در زندگی غالبا ایجاد رضایت می‌کند. خانواده عموما یکی از کانون‌های گرم و محبت‌زا بوده است و کمبود و فقدان آن تأثیرات سوء و ضایعات دردناکی در روح افراد به‌وجود آورده و روابط آنها را با دیگران تحت‌تأثیر قرار می‌دهد.
کمبود محبت چون اغلب موجب تحقیر و کوچک‌شدن فرد نیز می‌شود، در او ایجاد عقده حقارت کرده و وی را حسود و کینه‌توز می‌کند یا باعث ایجاد احساس تنهایی و انزوا می‌شود و اگر نوجوان از محبت در کانون خانواده سیراب نشود، آن را در خارج از خانواده جست‌و‌جو می‌کند که زمینه بسیاری از فریب‌ها و انحرافات از همین‌جا فراهم می‌شود.
نیاز نوجوان به امنیت و آسایش‌خاطر
هر انسانی می‌خواهد مطمئن باشد که کسی به حریم آزادی او تجاوز نخواهد کرد و مال و جان و آبرو و شخصیتش درامان است، زیرا ترس و اضطراب اینکه مورد تهدید واقع شود، ایجاد نگرانی در فرد می‌کند. چراکه هر فردی می‌خواهد اطمینان‌خاطر پیدا کند که در مواقع سختی، ناراحتی و بیچارگی تنها نخواهد ماند و دیگران کمک‌کننده و حامی او هستند و عدم این اطمینان، اثرات ناگواری در رفتار او دارد.
نوجوان در جامعه ما نیازمند دنیایی است سازمان‌یافته، امن، منظم، قابل پیش‌بینی و قانونی که بتواند روی آن حساب کند و در آن حوادث غیرمنتظره، غیرقابل کنترل، گیج‌کننده یا خطرناک و... رخ ندهد.
نیاز به تقویت نظارت اخلاقی
یکی از بحرانهایی که جامعه امروز بشری از آن رنج می‌برد کاهش نظارت‌های اخلاقی است. خانواده و نهادهای اجتماعی در دنیا کمتر بر اخلاق نظارت ندارند، به همین دلیل لازم است در این مورد برنامه ریزی شود.
نیاز به همدلی و همزبانی
بچه‌ها در نوجوانی حرفهایی برای گفتن دارند. آنها مطالبی دارند که نمی توانند با خانواده در میان بگذارند، زیرا خانواده جذبشان نمی کند و تلاش نمی کند که حرف بچه‌ها را بفهمند او سوالات بغرنجی دارد و می‌خواهد راجع به این سن، دوره زندگی اش، آینده اش، کامیابی اش و ناکامی اش، روابط با خانواده و از این قبیل پرسشهای اساسی و بنیادی را مطرح کند اما نمی داند که آن را با چه کسی مطرح کند. نوجوان والدین را تنها کسی می‌داند که می‌تواند حرف خود را بزند و همین مسله او را در زندگی حفظ می‌کند. اگر پایگاه عاطفی داشته باشد افسرده نمی شود به بیراهه نمی رود.
داشتن استقلال از نیازهای اساسی یک نوجوان
تمام نیازهایی که تاکنون در مورد آنها صحبت کردیم تلویحاً به نیاز به استقلال نیز اشاره دارند. در حقیقت استقلال اصلی‌ترین نیاز نوجوانان است و اساسی‌ترین ابزار برای کسب هویت دلخواه محسوب می‌شود. فرایند مستقل شدن فرزندان برای والدین بسیار دشوار است. آنها در این زمان نگرانی زیادی را تجربه می‌کنند و از اینکه دیگر کنترل اوضاع را به دست ندارند مضطرب می‌شوند. اگر والدین بتوانند روش‌های برخورد صحیح با نوجوان را بدانند احتمال بروز مشکلات بسیار کاهش خواهد یافت و خودشان نیز به آرامش بیشتری خواهند رسید.
برای مثال بسیاری از والدین با نظارت‌های افراطی و کنترل گری زیاد دائماً تلاش می‌کنند فرزندشان را محدود کنند. این کار باعث می‌شود که نوعی جنگ قدرت در خانه راه بیفتد و فرزندتان با قرار گرفتن در جبهه مخالفت با تمام حرف‌های شما مخالفت کند.
در مقابل برخی از والدین فکر می‌کنند که فرزندشان برای مستقل شدن به آزادی بی‌حد و مرزی نیاز دارد و در نتیجه نباید هیچ‌گونه نظارتی روی رفتارهای او داشته باشد. نکته مهم این است که بتوانید بین دو موضع قرار بگیرید و در عین حال که به فرزندتان آزادی می‌دهید یکسری خط قرمزها را نیز مشخص کنید.
نیاز به مذهب و فلسفه حیات
نوجوانان در این مرحله از زندگی گرایش خاصی به مسائل دینی و معنوی پیدا می‌کنند و عقاید مذهبی‌شان شکل مجرد و متعالی به‌خود می‌گیرد. در دوره خردسالی کودک با سؤالات بیشمار خود دست به‌گریبان می‌شود و اندیشه‌های نارسایی را به‌دست می‌آورد ولی تنها در دوره نوجوانی است که او به یک نظر پابرجا و استوار درباره معنی و مفهوم حیات معتقد می‌شود.
|
