«تربیت جنسی» یا آموزش جنسی؟

غریزه جنسی از زمان تولد در هر انسانی نهفته است نباید تصور کرد که کودکان تا زمان بلوغ از رفتارهای جنسی تأثیر نمی‌پذیرند بلکه آنان نیز غریزه جنسی دارند اما کودکان از هدف و مقصد این غریزه بی‌اطلاع هستند و در زمان بلوغ نمایان و سازمان‌یافته می‌شود.
در ابتدا غریزه جنسی در کودکان، اعمال جنسی یا لذت جنسی را به‌دنبال ندارد و باید به مرحله رشد و تحول خود برسد اما اگر این غریزه پیش از موعد تحریک شود باعث می‌شود که کودک زودتر از وقت مناسب نسبت به آن آگاه شود.
  چرا تربیت جنسی؟
تربیت به‌معنای فراهم کردن زمینه‌های لازم است تا در سایه آن به‌تدریج استعدادهای انسان شکوفا شود، فعلیت یابد و به‌سوی حد نهایی و کمال خود برسد. تربیت اقسام گوناگونی دارد که یکی از اقسام آن تربیت جنسی است که به‌زعم بسیاری، سخت‌ترین قسم تربیت محسوب می‌شود چراکه اگر ارائه آن به‌درستی صورت نگیرد ممکن است آسیب‌های فراوانی به‌دنبال داشته باشد.
این تربیت عبارت است از این‌که فرد در دوره‌های رشد کودکی، نوجوانی و جوانی به‌گونه‌ای پرورده شود و آموزش ببیند که با جنسیت خود آشنا شود، آن را بپذیرد، قدردان وجود خود باشد و به آن افتخار کند.
در این میان برخی تربیت جنسی را مرادف با آموزش جنسی می‌دانند درحالی که آموزش جنسی، شرح جزئیات روابط و مراحل جنسی است اما آنچه در تربیت جنسی مطرح است ارائه مجموعه اطلاعات جسمانی، روانی، اجتماعی و دینی در مورد مسائل جنسی یا در اختیار گذاشتن اطلاعات لازم درباره مسائلی است که با غریزه جنسی کودک و نوجوان مرتبط است و هدف آن، تربیت، بر محور اخلاق جنسی است بنابراین می‌توان گفت نتایجی که از تربیت جنسی حاصل می‌شود، پایدارتر و پرثمرتر خواهد بود چرا که منجر به رشد شخصیت اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی فرد و جامعه می‌شود.
همان‌طور که بیان شد غریزه جنسی از همان زمان تولد در هر انسانی نهفته است بنابراین تربیت این حوزه نیز از همین زمان آغاز می‌شود. تربیت جنسی کودکان در دنیای امروز مسئله پراهمیتی است زیرا با تغییر و رشد علم و فناوری‌های نوین، اینترنت و شبکه‌های اجتماعی کودکان خیلی زود به دنیای بزرگسالی قدم می‌گذارند و نکته مهم اینجاست که تربیت جنسی مانند هر تربیت اصیل دیگری باید به‌جا و به‌موقع صورت گیرد یعنی نه زودتر از زمانی که لازم است و نه دیرتر از آن.
این تربیت باید حتی از سال‌های قبل از دبستان آغاز شود و کودک در هر مرحله از عمر خود اطلاعات جامع‌تری در این رابطه کسب کند، به همین خاطر والدین در این تربیت نقش کلیدی و حساسی را به‌عهده دارند چراکه نخستین ارتباط کودک در بدو تولد با پدر، مادر و خانواده‌اش رقم می‌خورد بنابراین تک‌تک رفتارها و انتخاب‌های والدین در شکل‌گیری شخصیت فرزندانشان تأثیرگذار است.
روابط نزدیک و صمیمانه با فرزندان خود، آگاهی‌های لازم درباره دوره‌های مختلف سنی فرزندان، ذهنیت درست نسبت به تربیت جنسی و نحوه صحیح ارائه آن در هر بازه زمانی ازجمله مواردی است که والدین‌ در انجام این قسم از تربیت باید دارا باشند.
  آموزش و پرورش و تربیت جنسی
از کارکردهای نظام آموزش و پرورش رشد کیفیت شخصیت کودکان، نوجوانان و جوانان است. رشد شخصیت آدمی، پرورش قوای ذهنی و جسمی، پرورش عواطف و رشد اخلاق دینی دانش‌آموزان از کارکردهای اساسی نظام آموزش و پرورش محسوب می‌شود،
به همین خاطر این نظام نقش مؤثری در تربیت اخلاقی، اجتماعی، عبادی و از جمله تربیت جنسی دانش‌آموزان می‌تواند ایفا کند. از منظر سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی، تربیت فرایندی تعاملی، تدریجی، یکپارچه و مبتنی بر نظام معیار اسلامی خواهد بود که برای آن شش ساحت در نظر گرفته شده است که یکی از این ساحت‌ها، تعلیم و تربیت زیستی و بدنی است که به‌گفته صاحب‌نظران یکی از اهداف این ساحت درک ویژگی‌های زیستی دانش‌آموزان و پاسخ­گویی مسئولانه دانش‌آموزان به نیازهای جسمی و روانی خودشان است همچنین در این سند به رعایت اقتضائات هویت جنسیتی و ویژگی‌های دوران بلوغ دانش‌آموزان در برنامه‌های درسی و روش‌ها و برنامه‌های تربیتی تأکید شده است.
  دنیای امروز و ضرورت توجه به تربیت جنسی
افزایش شبکه‌های اجتماعی، رشد فناوری و دسترسی آزاد و آسان به محتواهای مختلف در دنیای امروز روی ابعاد مختلف زندگی انسان‌ها تأثیراتی داشته است یکی از این ابعاد که دستخوش تغییرات گسترده‌ای شده آموزش و تربیت است.
در دنیای امروز کودکان، نوجوانان و جوانان تنها با خانواده و همسالان خود در مدارس تعامل و ارتباط ندارند بلکه اکنون رسانه نیز جای خود را به‌خوبی در دنیای آنان باز کرده است و به همین خاطر رسانه در فرایند تربیت کودکان و نوجوانان اثرگذار است، آنان در فضای رسانه با انبوه اطلاعات و محتواهای مختلف، خواه متناسب با سن‌شان و خواه نامتناسب، مواجه هستند و ممکن است نیازها و سؤالات جدیدی برای آن‌ها ایجاد شود به همین خاطر خانواده‌ها و مدارس باید با افزایش آگاهی‌های خود اثرگذاری و کارکرد خود را در اقسام مختلف تربیت حفظ کنند و افزایش دهند.
چندی پیش بود که اصغر باقرزاده؛ معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که در طول 10 سال گذشته، آسیب‎‌هایی که بچه‌‎ها دچار آن هستند، هر سال یک درصد افزایش داشته است اما در دو سال اخیر کرونایی، این میزان در هر سال دو درصد بوده و افزایشی شده است.
در این بین طی روزهای گذشته اصغر باقرزاده معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش دولت سیزدهم خبر داد: ما چندین ساحت تربیتی داریم که کمی مغفول مانده است؛ یکی از این ابعاد تربیتی، تربیت جنسی است، یکی دیگر از آن‌ها، تربیت اقتصادی است. در خصوص تربیت جنسی، ما نیاز به همکاری ویژه بین اولیا و مربیان مدرسه داریم، در همین رابطه نشست‌هایی هم گذاشته‌ایم و سرپرست اداره‌کل انجمن اولیا و مربیان نیز در این جلسات حضور داشتند؛ برای این موضوع در حوزه دختران در پایه سوم ابتدایی و پسران در پایه هشتم و نهم برنامه‌ریزی ویژه‌ای کرده‌ایم حتی این برنامه‌ریزی‌ها اهداف درسی نیز دارد و در کتب درسی گنجانده شده است اما به‌صورت تخصصی باید توسط معلمان امین‌مان این کار انجام شود.
صحبت‌های اصغر باقرزاده سؤالات متعددی را در ذهن مخاطب ایجاد کرد ازجمله اینکه؛ این برنامه دقیقاً به‌چه‌صورت انجام می‌شود؟ معلمان امین دقیقاً چه‌کسانی هستند؟ آیا تربیت جنسی فقط در همان پایه‌ها تعریف می‌شود؟ باید دید در آینده برنامه و پاسخ وزارت آموزش و پرورش در این خصوص چه خواهد بود.
**فرانک آرامی: