حجتالاسلام حمیدرضا مهدوی ارفع به این نکته اشاره کرد که موضوع ریزشها و رویشها از جهات مختلفی در نهجالبلاغه، از جمله ریشهها و علتها، گونهها و تنوع ریزشها و رویشها، محیط شکلگیری ریزشها و رویشها، پیشگیری و درمان یا زمینهسازی و تقویت قابل بررسی است. وی با بیان اینکه خاستگاه اصلی ریزشها و رویشها پذیرش یا عدم پذیرش حق و عدالت است، افزود: این بحث به حکومت اسلامی صالحان گره خورده است؛ کما اینکه در زمان حکومت خلفای سهگانه و پیش از به حکومت رسیدن امام علی (ع)، این مسأله موضوعیت پیدا نکرده بود.کمتر کسی از این زاویه در نهجالبلاغه ورود پیدا کرده است. غرق شدن در اعتباریات، علت اصلی ریزشها مسئول نهضت جهانی نهجالبلاغهخوانی شناخت و بررسی عوامل ریزش افرادی که در زمان حکومت امیرالمؤمنین (ع) سقوط کردند را یکی از بهترین اقدامات در زمینه آسیب شناسی و درمان این مسأله در جامعه کنونی دانست و اضافه کرد: با تحلیلی دقیق از ریزشهای آن دوران میتوان گفت، علت اصلی ریزش بسیاری از کسانی که سقوط کردند، غرق شدن در اعتباریات و علت محفوظ ماندن افرادی که ثابت قدم ماندند، پایبندی به اصالتها است. وی با اشاره به مصادیق ریزشها در حکومت امام علی (ع) سه علت را برای این امر برشمرد و گفت: اشتباه در تحلیل شرعی که برخاسته از عدم سازگاری و ترجیح تصور و فهم این افراد از فقه و شریعت نسبت به نگاه امیرالمؤمنین (ع) به عنوان حاکم جامعه است. اشتباه در تحلیل مدیریتی- سیاسی که برخاسته از عدم وثاقت به حاکم جامعه و شک کردن در تدبیرات مدیریتی او است. فسادهای پنهان و نهفته که برخاسته از ظهور آرام و تدریجی این فسادها در طول زمان و تبدیل شدن آن به سیره و عرف جامعه با توجیهات ساختگی است، تا جایی که افرادی به دیده حق به آن مینگرند.
|