|
بیشتر ما با اهمال‌کاری آشنا هستیم اما اغلب آن را در انجام کارها و فعالیت‌ها شنیده‌ایم. معمولاً افراد نگران، کمال‌گراها و وسواسی‌ها کارهایشان را مدام به تعویق می‌اندازند. حتی آدم‌های معمولی هم از اهمال‌کاری شکایت دارند اما جالب است بدانید اهمال‌کاری فقط در انجام کارها نیست بلکه افراد زیادی در تصمیم‌گیری و انتخاب، اهمال‌کاری می‌کنند. چه کسانی و چرا در تصمیم‌گیری اهمال‌کاری می‌کنند؟
چرا تصمیم‌گیری را به‌تعویق می‌اندازیم؟
این مسئله دلایل گوناگونی دارد. در ادامه به چند مورد شایع‌تر می‌پردازیم.
کمال‌گراها تصمیم‌گیری را به تعویق می‌اندازند و خیلی آن را طول می‌دهند چون باور دارند یک تصمیم باید ایده‌آل، بی‌نقص و کامل باشد و کوچک‌ترین تردیدی درباره درستی یا ایده‌آل بودن تصمیم باعث می‌شود از آن اجتناب کنند.
افرادی که از خطا و شکست وحشت دارند، مدام نگران‌اند مبادا این تصمیم منجر به شکست آن‌ها شود و اشتباه کرده باشند بنابراین از گرفتن تصمیم نهایی سر باز می‌زنند.
افرادی که از ابهام و بلاتکلیفی وحشت دارند، نمی‌توانند تصمیم‌گیری کنند. آن‌ها نیاز دارند از تمام جوانب تصمیم و تمام پیامدهای احتمالی آن آگاه باشند و هر نقطه ابهامی، آن‌ها را مضطرب می‌کند.
افرادی که اعتمادبه‌نفس پایینی دارند و به خودشان اعتماد ندارند هم نمی‌توانند تصمیم‌گیری کنند. این گروه ترجیح می‌دهند تصمیمات را به عهده دیگران بگذارند و در انتخاب‌ها و تصمیمات به دیگران وابسته‌اند.
بهترین تصمیم، تصمیمی است که بتوانیم تمام پیامدهای مثبت و منفی آن را بپذیریم و مدیریت کنیم و این‌که، منتظر تصمیم بی‌نقص یا بدون پیامد منفی نمانیم زیرا عمرمان تلف می‌شود
عاقبت جمع‌آوری وسواس‌گونه اطلاعات برای گرفتن تصمیم نهایی
معمولا افراد در هر چهار گروه مطرح شده، برای تصمیم‌گیری نیازمند جمع‌آوری وسواس‌گونه اطلاعات هستند. آن‌ها برای این‌که بی‌نقص‌ترین و مطمئن‌ترین تصمیم را بگیرند، مدت زیادی را صرف جمع‌آوری اطلاعات درباره آن تصمیم یا انتخاب می‌کنند و مدام تصمیم را به تعویق می‌اندازند. این رفتارها حتی در تصمیمات کوچکی که واقعاً اهمیت چندانی در زندگی فرد ندارند، ممکن است پیش بیاید.
راهکار چیست؟
بپذیریم هر تصمیم و انتخابی یک سری معایب و مزایا دارد. هیچ تصمیمی نیست که تمام آن مزیت باشد و عیب و هزینه‌ای در خود نداشته باشد. بپذیریم ما در تصمیم‌گیری به قطعیت نخواهیم رسید و همیشه احتمال خطا وجود دارد. ما فقط می‌توانیم با جمع‌آوری معقول اطلاعات و صرف وقت، متناسب با بزرگی و اهمیت آن تصمیم و پیامدهایش در زندگی‌مان، احتمال خطا را تا حدی کاهش دهیم. در نهایت، بهترین تصمیم، تصمیمی است که بتوانیم تمام پیامدهای مثبت و منفی آن را بپذیریم و مدیریت کنیم. حرف آخر این‌که، منتظر تصمیم بی‌نقص یا بدون پیامد منفی نمانیم زیرا عمرمان تلف می‌شود.
*دکتر پرستو امیری، متخصص‌روان‌شناسی سلامت
|
