استارتآپها و شرکتهای دانشبنیان، عمدتاً شرکتهای کوچک و یا متوسطی هستند که به دلیل نداشتن زیرساختهای تولید انبوه و بازار کوچک، نمیتوانند توانمندیهای خود را به نوآوریهای صنعتی تبدیل کنند و از طرفی شرکتهای صنعتی بزرگ نیز بهدلیل هزینههای بالا به سمت استفاده از فناوریهای بهروز نمیروند و به عبارتی تبادل فناوری به آسانی اتفاق نمیافتد. در راستای واسطهگری بین صنایع و دانشبنیانها، شبکه تبادل فناوری از کارگزارانی تشکیل شده است که به عنوان بازوهای اتصالدهنده صنعت و دانشبنیانها وظیفه تأمینکنندگان فناوری را به دوش میکشند و سعی دارند با استفاده از توانمندی و ظرفیت شرکتهای دانشبنیان به حل نیازهای فناورانه شرکتهای صنعتی بپردازند. کارگزاران معمولاً شناخت خوبی از توانمندیها و نیازها دارند و برای تأمین فناوریهای مورد نیاز شرکتهای صنعتی، در فراخوانهایی از دانشبنیانها دعوت میکنند تا فناوری خود را در این شرکتها به کار گیرند. عملیات بهبود فرایندها و فناوریهای صنعتی، معمولا در واحدهای تحقیق و توسعه شرکتها و یا دانشبنیانها صورت میگیرد. فعالیتهای تحقیقاتی معمولاً صنعت را با هزینه بالایی روبرو میکند و لازم است با سیاستهای حمایتی و مشوقهای صحیح، آنها را به انجام آن ترغیب کرد. سیاست اعتبار مالیاتی، یکی از این مشوقهاست که دولت در یک سال گذشته از مسیر مالیات آن را برای افزایش انگیزه تحقیق و توسعه صنایع به کار میگیرد. چالشهای بههمرسانی صنعت و دانشبنیانها رئیس شبکه تبادل فناوری درباره مشکلات پیش روی صنعت برای استفاده از فناوریهای دانشبنیان میگوید: بسیاری از فناوریها و تجهیزات ساختهشده در دانشبنیانها دارای قیمت بالا هستند، زیرا به تعداد کم و بعضا به عنوان نمونه آزمایشگاهی ساخته شدهاند. صنایع وقتی به دانشبنیانها مراجعه میکنند، باید از این بابت مطمئن باشند که در کمترین زمان ممکن تجهیزات مورد نظر آنها ساخته شود. محمدامین علوی، افزود: تحقیق و توسعه و نوسازی فناوریها در صنایع ممکن است خط تولید شرکتهای صنعتی را برای مدتی خاموش کند و این امر موجب زیان شرکت مورد نظر میشود. بنابراین بایستی از تأمین سریع و کمهزینه فناوری مطمئن شوند. به عبارت دیگر برای صنعت باید اثبات شود که دانشبنیانها میتوانند تجهیزات آن را تأمین کنند. وی در خصوص حمایتهای صنعت از تحقیق و توسعه اظهار کرد: معمولا صنایع تنها بخشی از هزینهها را در قابل گرنت و یا پرداخت هزینههای نمونهسازی مناسب برای تست را به دانشبنیانها میدهد، اما بیشتر آن به عهده دستگاههای دولتی است. رئیس شبکه تبادل فناوری هزینهکرد تحقیق و توسعه را امری هزینهبر و طولانی دانست و اظهار کرد: برای رفع نیاز صنایع، درصورتی که شرکت دانشبنیانی از قبل راهحل آن را نداشته باشد و همچنین اگر صنعت پای کار باشد، شبکه تبادل فناوری، از فناوران دعوت میکند تا فناوریهای مورد نیاز را بسازند. در طول مدت ساخت، هزینههای ساخت نمونه اولیه را معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری اعطا میکند و در مقابل، صنعت متعهد میشود که از دانشبنیانها خرید انجام دهد. استقبال شرکتهای صنعتی از قانون اعتبار مالیاتی موضوع اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه، در یکی از بندهای قانون جهش تولید دانشبنیان مطرح شده است. به موجب این قانون، معادل هزینه انجامشده برای فعالیتهای تحقیق و توسعه، بهعنوان اعتبار مالیاتی با قابلیت انتقال به سنوات آتی به شرکتها و مؤسسات متقاضی اعطا میشود و معادل آن از مالیات قطعیشده سال انجام هزینه مذکور یا سالهای بعد کسر میشود. در واقع نسبت مشخصی از هزینههای انجامشده در تحقیق و توسعه توسط شرکتهای صنعتی از مالیات سالهای بعد آن کم میشود. علوی این سیاست را در افزایش انگیزه صنایع در فعالیتهای فناورانه مؤثر دانست و بیان داشت: قانون اعتبار مالیاتی ابزار خوبی است، از این نظر که دیگر به شرکتهای دانشبنیان هم معافیت مالیاتی کامل داده نمیشود و معافیت از مالیات تنها در صورتی است که محصول یا خدمت جدید ارائه دهد. وی اعلام کرد: از ابتدای امسال، صنعت هم از این برنامه استقبال خوبی داشته است؛ چون از پرداخت مالیاتی معاف میشود که در تحقیق و توسعه هزینه میشود و انگار که تحقیق و توسعه را بدون هزینه دارد انجام میدهد. این امر شرکت صنعتی را ترغیب خواهد کرد تا از توانمندیهای دانشبنیان استفاده کنند.
|