حس تعلق شامل معناها و دلبستگیهایی است که مکانها برای فرد ایجاد میکنند حال آنکه احساس تعلق به روستا (امروز بهعنوان یک اصل برای ماندگای در روستاها و جلوگیری از مهاجرتهای آنها) میل به ماندن در آن را برای فرد تقویت میکند و عدم احساس تعلق به روستا میتواند نوعی بیمسئولیتی و بیتفاوتی نسبت به آن را رقم بزند. در حال حاضر اغلب روستاهای شهرستان نهاوند با اهالیاش از بُعد جنسیتی یعنی دختران که مادران و همسران آینده هستند بهویژه در بعد زیرساختهای تفریحی و ورزشی رابطه متقابلی ندارد و به طور مشخص در حوزه زنان آن چیزی که در حال اتفاق افتادن است مصرف زن از سوی روستا است که به خودش هویت میدهد و در مقابل آن برای زنان چیز خاصی ندارد. درواقع به طور عمومی برنامهریزیهای روستایی و تدارک امکانات فضایی از منظری همگانی صورت گرفته و تصور میشود همه اهالی فارغ از شرایط سنی و جنسی به یک میزان از این برنامهها منتفع میشوند. در واقع این موضوعات یعنی دیده نشدن احساس تعلق زنان به روستا (زیرا این روستا قادر نیست برای زنان حافظه و خاطره ایجاد کند) و یا اینکه همه ما در شرایط یکسان و یکدست زندگی میکنیم و همه تعلقات روستایی شبیه به هم و برای همه به یک اندازه است (در حالی که چه بسا زنان بهدلیل داشتن تفاوتهای اجتماعی از برخی فضاها به طور خود به خودی حذف میشوند) خود زمینهساز بروز تبعیضهای متنوعی است که به طور عموم به زیان دختران زنان روستایی تمام میشود در حالی که لازمه تحقق یک جامعه عدالتمحور، رفع نیاز همه آحاد در سطحی برابر است. بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا با تعدادی از دهیاران روستاهای نهاوند و فاطمه ستاری؛ مدیرکل دفتر زنان و خانواده استانداری همدان گفتوگویی ترتیب دهیم که در ادامه میخوانید: دهیار روستا کوهانی نهاوند در واکنش به وجود زیرساختهای ورزشی و تفریحی برای دختران در این روستا، گفت: تنها زیرساخت موجود مختص دختران یک باشگاه ورزشی خصوصی است. متین با بیان اینکه طبق آمار ارائهشده از سوی مرکز بهداشت در حال حاضر جمیعت روستا بالغ بر سه هزار و 100 نفر است، اظهار کرد: البته در روستا یک زمین ورزشی داریم که به لحاظ استانداردها وضعیت مناسبی ندارد و در عین حال فاقد سالن ورزشی است. وی در پاسخ به این سؤال که مشکل کار کجاست آیا برای حل مشکل زمین ورزشی با اداره کل و ورزش و جوانان رایزنی در سطح شهرستان انجام شده؟ افزود: بارها در این زمینه مذاکره کردیم اما عنوان میشود که بودجه در اختیار ندارند و حتی طی پیگیریها قرار شده زمین مورد نظر با چمن مصنوعی پوشش داده شود اما هنوز شاهد این اتفاق نیستیم. دهیار روستای کوهانی با بیان اینکه هیچگونه فضای تفریحی نیز برای دختران در روستا وجود ندارد، اظهار کرد: در این زمینه تنها بستر فراهمشده در مباحث فرهنگی، کلاسهایی است که بهصورت خودجوش از سوی علاقهمندان و در برخی موارد با هماهنگی سازمان تبلیغات انجام میشود. متین با اشاره به اینکه در حال حاضر تنها مدرسه مختص دختران در مقطع ابتدایی فعال است، اظهار کرد: البته استقرار مرکز فنی و حرفهای در روستای ما بستر را برای بهرهمندی اهالی از کلاسهای آموزشی فراهم کرده به طوری که با رایزنیهای انجامشده در حال حاضر این فرصت برای اهالی فراهم است. دهیار فارسبان نیز در ادامه با بیان اینکه فضای تفریحی و ورزشی خاص بهصورت مجزا نه تنها برای دختران بلکه برای پسران روستا فراهم نیست، گفت: در حال حاضر جمعیت روستا هزار و 500 نفر است. محمدصالح کمالوند، افزود: قرار بود یک سالن ورزشی در روستا احداث شود اما متأسفانه علیرغم تخصیص زمین از سوی خیرین شاهد تحقق آن به بهانه عدم بودجه نیستیم. وی با تأکید بر اینکه به طور قطع با توجه به مرکزیت فارسبان در بین چند روستا ایجاد یک زمین ورزشی در این روستا یک نیاز اساسی است، تشریح کرد: اکنون در نبود این زیرساخت حتی پسران روستا برای بهرهمندی از فضای ورزشی به روستاهای همجوار مراجعه میکنند. دهیار فارسبان با بیان اینکه دختران هیچ جایی برای تفریح در روستا ندارند، تشریح کرد: پیادهروی تنها گزینه پیش روی دختران روستا است. یکی از اهالی روستای گنبد کبود با بیان اینکه در این روستا زیرساخت تفریحی خاص برای دختران وجود ندارد، اظهار کرد: در زمینه ورزشی زمین فوتبال ورزشی در روستا هست اما بهرهبردار اصلی آن پسران روستا هستند. قیصری با اشاره به اینکه البته در کنار این زمین ورزشی یک سالن ورزشی داریم که هر از چندگاه در اختیار خانمها برای برگزاری کلاسهای ورزشی قرار میگیرد اما متأسفانه بهدلیل نداشتن صرفه اقتصادی برای مربیان این کلاسها اغلب تعطیل میشوند. وی ادامه داد: البته اداره کل ورزش جوان در این زمینه نسبت به سایر دستگاهها عملکرد مناسبتری داشته است. در ادامه مدیرکل دفتر زنان و خانواده استانداری همدان با بیان اینکه در حال حاضر مهمترین دستور کار این اداره کل، بررسی وضعیت نشاط اجتماعی دختران است، گفت: در این فضا با مدارس رایزنیهای لازم صورت پذیرفته تا از ظرفیت مدارس منتخب در شهرستانها استفاده کنیم. برخی از این مدارس ممکن است در روستاها مستقر باشد. فاطمه ستاری با بیان اینکه متأسفانه با توجه به کمبودها هنوز برنامهای برای روستاها نداریم گفت: این خلأ بسیار محسوس است اما ما در شهرستانها و حتی همدان هنوز نتوانستهایم به استانداردهای لازم برسیم زیرا در شهرستان همدان حداقل نیازمند چهار پارک بانوان هستیم. وی با تأکید بر اینکه من خود وقتی در فضای روستاها حاضر میشوم از کمبود زیرساختها از شدت ناراحتی احساسی خفگی میکنم، ابراز کرد: با توجه به اهمیت موضوع رایزنی از طریق استانداری با فرمانداری و بخشداریها انجام شده تا در دور دوم سفر ریاست جمهوری بودجه لازم به موضوع نشاط اجتماعی در وهله نخست برای شهرستان و سپس روستاها در دستور کار قرار گیرد. وی با اشاره به اینکه ظرفیتهای ایجادشده از سوی سپاه در قالب سولههای صالحین و سولههای تربیت بدنی ظرفیت مناسبی است که میتوان از آن بهعنوان زیرساخت مورد نیاز دختران استفاده کرد به طوری که این سولهها طی پنج سال از سال 90 تا 95 به تعداد بالا در روستاها دایر شدند و امیداورم همین روند ادامه پیدا کند. مدیرکل دفتر زنان و خانواده استانداری همدان در پایان گفت: فضاهای امن خارج از خانه، هویتی فراتر از خانهداری به زنان میدهند که به خودی خود ظرفیت شکلگیری یک عرصه عمومی برابر را افزایش میدهد. معالوصف با توجه آنچه گفته شد روستایی دوستدار دختران و زنان است که در آن یک زن با تعلق به روستای خودش بتواند رؤیاهایش را تحقق ببخشد که وجوه عینی آن تفریح، ورزش و امنیت در معابر با حفظ هویت است، بنابراین روستای دوستدار زن روستایی است که بتواند رؤیا و هویت یک زن را در همان روستا شکل بدهد. نگرشها و ایدههای زنان نسبت به چیستی و چگونگی یک روستای مطلوب، تا حد زیادی متأثر از ارزشها، اعتقادات و باورهای کلی آنان در زندگی شخصی و اجتماعیشان است که متأستفانه در فراهم نبودن زیرساختهای بدیهی در روستاها مورد غفلت قرار گرفته است.
|