سودای سفر ارزان خارجی ایرانی‌ها با رفتن به وان ترکیه

چندین سال است سفر به کشورهای همسایه به قصد سیاحت و خرید، در بین ایرانی‌ها معمول شده. ترکیه یکی از مقاصد پرطرفدار است تا جایی که در سال گذشه حدود دو میلیون ایرانی به ترکیه سفر کردند و ایرانی‌ها در رتبه پنجم گردشگران خارجی این کشور قرار گرفتند. استانبول و آنتالیا شهرهای مورد علاقه ایرانی‌ها برای سفر به ترکیه است.

اگرچه تورهای ارزان‌قیمت زیادی این روزها برای سفر به استانبول و آنتالیا، دو شهر موردعلاقه ایرانی‌ها وجود دارد اما برای برخی سفر به این کشورهای همسایه به نوعی نمایش ثروت و رفاه تبدیل شده است. بسیاری از ایرانی‌ها با خرید تورهای ارزان قیمت راهی کشورهای همسایه می‌شوند، درحالی که بسیاری از مقاصد گردشگری داخلی هنوز برای آن‌ها ناشناخته است.

یکی از شهرهای ترکیه که این روزها به مقصد اقتصادی ایرانی‌ها تبدیل شده، شهر وان است. ایرانی‌ها از طریق مرز رازی به‌صورت زمینی می‌توانند خود را به وان برسانند و همین زمینی بودن و به‌صرفه بودن باعث شده ایرانی‌های زیادی در این فصل سال با خودروی شخصی خود تا مرز رازی بروند. طوری که برخی می‌گویند در شهر وان همیشه از گوشه و کنار صدای صحبت کردن به فارسی شنیده می‌شود و بیشتر از فرد بومی، ایرانی در این شهر است!

به‌نظر می‌رسد آنچه به‌درستی این روزها توسط رسانه‌ها «هجوم ایرانیان به شهر وان» عنوان می‌شود، باعث شده مردم محلی و سیستم گردشگری ترکیه مبنا را بر کسب درآمد از توریست ایرانی بگذارند و کیفیت خدمات خود را به شدت پایین بیاورند. مردمی را تصور کنید که در خیال یک سفر ارزان قیمت اما خارجی، به وان می‌روند و در آنجا با میزبانی روبه‌رو می‌شوند که برای بدیهیئت گردشگر نیز آمادگی ندارد. البته این موضوع درباره تورهای داخلی سودجو هم صدق می‌کند. تورهایی که با تبلیغات فراوان مردم را به سمت خود جذب می‌کنند و در مقصد در پاسخ به کمبودها و گلایه‌ها جواب درستی به مسافر نمی‌دهند. به طور کلی تجربه سفر زمینی اکثر ایرانی‌ها در چندوقت گذشته به وان، در یک جمله خلاصه می‌شود: هدر دادن پول!

*خانه‌وارونه و دریاچه‌ای که پیدا نیست

وان شهر کوچکی است که به جز طبیعت خود، جاذبه دیگری برای ارائه ندارد. به همین خاطر مسئولان این شهر برای جذب توریست مکان‌هایی را ایجاد کرده‌اند. یکی از آن‌ها خانه‌ای است که خودش و همه وسائلش وارونه نصب شده است و دیگری محل نگهداری از گربه‌هایی با چشمان خاص. شاید باورش سخت باشد، اما گردشگری ایرانی در وان ترکیه پول می‌دهد تا به تماشای این دو مکان برود، با وسائل خانه وارونه عکسی بیاندازد و گربه‌ها را تماشا کند!

سارا که اخیراً تجربه سفر به وان را دارد در شبکه‌هایی اجتماعی نوشته است: خانه وارونه انقدر شلوغ است که اصلاً فضا برای عکس گرفتن نیست و باید مدت زیادی صبر کنی تا پشت سرت خلوت شود. وان اصلاً به محدودیت فضای شهری خود توجه نمی‌کند و انقدر گردشگر می‌پذیرد که به‌عنوان مثال در کشتی تفریحی شانه به شانه هم می‌چسبند و اصلاً نمی‌شود از منظره دریاچه لذت برد.

یک تور لیدر دیگر نیز در روزهای آخر شهریور در صفحه شخصی خود نوشت: خواهش می‌کنم در این روزها بدون رزرو بلیت به وان نیایید. همه هتل‌ها، اقامتگاه‌ها و سوئیت‌ها پر هستند. بسیاری از ایرانی‌ها با زن و فرزند کنار خیابان می‌خوابند. مردم ایران این در شأن شما نیست که در خیابان بمانید. اگر هتل ندارید، نیایید!

**مرز تنگ است و نفس‌گیر

در ایام تابستان و تعطیلی‌های طولانی، مرز رازی به‌عنوان نزدیک‌ترین مرز ایران با وان ترکیه به‌شدت شلوغ و پرازدحام است. اما این مشکل با ورود به وان بدتر می‌شود. مصطفی یکی از مسافران اخیر وان است که با همسر و فرزند هشت ساله‌اش به این شهر سفر کرده است. او درباره شلوغی مرز می‌گوید: در ایران مرز شلوغ است ولی حداقل سالن‌ها وسیع هستند و سیستم سرمایش هم کار می‌کند. اما مرز ورود به وان، یک سوله تنگ بود که مردم واقعاً فشرده و به زحمت حرکت می‌کنند. در سفر اخیر ما سوله به‌شدت گرم بود و حدود یکساعت طول کشید تا از آن عبور کنیم. پسرم چون قدش کوتاه‌تر از بقیه بود سرخ شده بود و احساس تنگی نفس می‌کرد. مجبور بودم هرچنددقیقه یکبار او را بلند کنم تا حالش بهتر شود. همسرم هم در این فشار جمعیت خیلی اذیت شد و همانجا گفتم کاش نیامده بودم!

*برند بخریم، ارزان بخریم

بسیاری علت سفر خود به وان را امکان مناسب و اقتصادی خرید پوشاک بیان می‌کنند. به گفته این افراد برندهای معروف زیادی در شهر وان شعبه دارند اما چیزی که کمتر گفته می‌شود این است که هیچکدام جزو برندهای باکیفیت نیستند و اصولاً برندهای مشهور و باکیفیت در این شهر شعبه ندارند.

سلین که یک بار برای خرید پوشاک به وان سفر کرده می‌گوید: چیزی که شنیده بودم این بود که لباس برند با قیمت کمتر از ایران می‌خرم. یعنی هم برند است و هم ارزان. اما واقعیت این است که برندها از نظر کیفیت خیلی معمولی هستند. از نظر قیمتی هم درست است که از ایران کمتر است، اما مثلاً 200 هزارتومان ارزان‌تر بودن یک کت نسبت به ایران ارزش این را ندارد که تا شهری دیگر در کشور دیگر سفر کنیم!

**وقتی مرغ همسایه غاز است

این روزها با جستجوی کلمه «وان» یا عبارت «سفر به وان» در شبکه‌های اجتماعی، ویدئوهای زیادی را می‌بینید که در آن به شما توصیه کرده‌اند با مقدار مشخصی پول که با آن می‌شود به یکی از شهرهای کشورمان سفر کرد، به وان سفر کنید.

این ویدئوها با ذکر ویژگی‌هایی مثل تردد تا مرز با ماشین شخصی، ارزان بودن غذا یا سوئیت‌های اقامتی و... مردم را به یک سفر خارجی ترغیب کنند. این بلاگرها و گردانندگان این دست ویدئوها نمی‌گویند چرا باید به جای یکی از شهر داخلی به وان سفر کرد ولی با کمی دقت در این ماجرا می‌شود متوجه نمایشی بودن و نمایش دادن سبک زندگی به اصطلاح مرفه با یک سفر خارجی شد. حتی اگر این سفر خارجی ارزانتر و بی‌کیفیت‌تر از سفر به یکی از شهرهای کشورمان باشد یک خطی ماجرا برای دوستداران سفر خارجی ارزان، این است که من یک سفر ارزان و نه‌چندان راحت خارجی را به یک سفر راحت و با هزینه معقول داخلی ترجیح می‌دهم، چون آن یکی خارج است و در کل خارج رفتن خوب است!

***نعیمه موحد