تولید انرژی‌های تجدیدپذیر فرصتی برای جبران کمبود در پیک مصرف

سپهرغرب، گروه خبر - طاهره ترابی مهوش : با توجه به رو به اتمام بودن منابع انرژی تجدیدناپذیر، مانند نفت و گاز و مشکلاتی مانند تغییرات اقلیم، آلودگی هوا و تخریب محیط زیست که استفاده از این انرژی‌ها را به‌وجود آورده، استفاده از انواع انرژی تجدیدپذیر ضروری است.

بیش از هر زمان جهانمان با وابستگی شدید به سوخت‌های فسیلی، علی‌الخصوص نفت و زغال سنگ در معرض تهدید قرار دارد، آلودگی هوا، تخریب محیط زیست و تغییر اقلیم حاصل این وابستگی است، در کنار این مشکلات، آب شدن یخچال‌ها و افزایش سطح آب دریاها نیز از دیگر مشکلات تغییر اقلیم است.

به همین دلیل تأمین انرژی از منابع تجدیدپذیر، بسیار حائز اهمیت است چراکه منابع انرژی تجدیدپذیر پاک هستند و کمترین آسیب را به محیط‌زیست وارد می‌کنند، در عین حال این منابع، پایان‌ناپذیرند و برای سالیان متمادی و نسل‌های بعدی قابل استفاده خواهند بود.

بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا در این باره با کارشناس ‌ارشد انرژی و نفت گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

محمدصادق مهرجو با بیان اینکه در حال حاضر با توجه به مباحث زیست‌محیطی و یک‌بار مصرف بودن انرژی‌های تجدیدناپذیر، اهمیت استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر همچون خورشید، باد، زمین گرمایی، امواج دریا و غیره بنا به نامحدود بودن این منابع (تا زمانی که کره زمین وجود داشته زندگی در آن جریان دارد) را دوچندان کرده است، گفت: برای مثال استفاده از امواج دریا برای تولید برق از طریق توربین‌های آبی که در سطح دریای خرز شناور هستند یک مزیت خدادادی فناناپذیر است.

وی با تأکید بر اینکه دیگر برتری انرژی‌های تجدیدپذیر نسبت به انرژی‌های تجدیدناپذیر، عدم محدودیت در میزان تولید است، ابراز کرد: علاوه بر این پاک بوده و آلودگی محیط ‌زیستی به‌دنبال ندارد این در حالی است که حتی استفاده از انرژی هسته‌ای آلودگی‌های زیست‌محیطی فراوانی را در پی خواهد داشت.

وی با ابراز اینکه بیش از 40 تا 50 درصد انرژی الکتریکی در کشورهای بزرگ اروپایی از نیروگاه‌های هسته‌ای تأمین می‌شود گفت: این در حالی است که بیشترین آلایندگی پسماندهای هسته‌ای متعلق به کشورهای اروپایی و امریکایی است به طوری که دفن کردن این ضایعات هسته‌ای ناشی از فرایندهای خاصی که در راکتورهای هسته‌ای اتفاق می‌افتد، از دهه 70 میلادی به‌عنوان یک معضل بسیار بزرگ تبدیل به دغدغه در کشورهای تولیدکننده برق از انرژی هسته‌ای بدل شده؛ بنابراین اینکه کشور ما هم در صدد بهره‌مندی از این ظرفیت است می‌بایست نسبت به معضلات آن نیز راهکار مدیریت آن برنامه داشته باشد.

این کارشناس ارشد انرژی و نفت با بیان اینکه ایران به لحاظ‌ قرارگیری و موقعیت اقلیم از 300 روز آفتابی در پهنه کشور برخوردار است افزود: جالب‌تر اینکه علاوه بر مزیت‌هایی همچون آب و دریا ما از مواهبی همچون باد و انرژی زمین‌گرمایی در برخی از نقاط کشور به‌صورت مستمر بهره‌مند هستیم.

مهرجو ادامه داد: مثلاً در حال حاضر چند نیروگاه محدود بر پایه زمین‌گرمایی در منطقه سبلان مستقر هستند و یا در منطقه سیستان بالغ بر 120 روز باد را تجربه می‌کنیم که هرکدام از این مواهب یک امتیاز زیست‌محیطی در تولید انرژی است.

وی با تأکید بر اینکه ما باید سبد تولید انرژی به‌ویژه انرژی الکتریکی را تنوع ببخشیم، اذعان کرد: این بدان معنا است که در حال حاضر نیاز است توسعه نیروگاه‌های گازی را به‌دلیل ناتزاری گاز متوقف کنیم.

این کارشناس ارشد انرژی و نفت با بیان اینکه لازم است در مسیر بهره‌مندی از انرژی‌های تجدیدپذیر حرکت کنیم، تشریح کرد: خوشبختانه با توجه به اطلاعاتی که در دسترس دولت سیزدهم قرار گرفته از ابتدای فعالیش شاهد عزمی بزرگ برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر (در انواع مختلف) در کشور بوده و هستیم.

مهرجو با تأکید بر اینکه استفاده از باد برای تولید انرژی در کشور با توجه به ظرفیت‌های موجود به یکی از اولویت‌ها در این بحث بدل می‌شود، افزود: در حال حاضر تنها دو نیروگاه بزرگ منجیل و بینالود را در کشور داریم حال آنکه همانطور پیشتر عنوان کردم این ظرفیت فراهم است که ما از بادهای 120 روزه منطقه سیستان نیز با احداث نیروگاه بادی در این منطقه بهره ببریم.

وی با اشاره به مزیت انرژی بادی حتی نسبت به انرژی خورشیدی خاطرنشان کرد: صفحاتی که در نیروگاه‌های خورشیدی در ایران مورد استفاده قرار دارد از فناوری که در اروپا به آن دسترسی دارند برخوردار نیستند تا بتوانیم بهره‌وری بالایی را از این مدل نیروگاه‌ها داشته باشیم، از طرفی برق تولیدی از نیروگاه‌های خورشیدی در یک سری باتری‌ها ذخیره شده و سپس وارد شبکه می‌شود، به دیگر سخن همچون یار نیروگاه قابلیت تنظیم شدن برای توزیع در سایر نیروگاه‌های برق‌آبی و گازی را ندارند.

وی ادامه داد: البته برای مدیریت پیک مصرف در فصل تابستان چون ما در اقلیم گرم و خشک قرار داریم در برخی از مناطق جنوبی کشور که در آن‌ها رطوبت هوا در این فصل زیاد می‌شود حتماً می‌بایست بنا به ضرورت از کولر گازی استفاده شود پس تقاضای بخش خانگی انرژی، در فصل گرما افزایش می‌‌یابد بنابراین استفاده از نیروگاه‌های خورشیدی در این گونه مناطق می‌تواند جوابگوی مناسبی برای مواجهه با این معضل باشد.

کارشناس ارشد انرژی و نفت با بیان اینکه می‌توان از نیروگاه‌های پراکنده خورشیدی نیز برای نقاطی که نصب دکل و کابل‌کشی انتقال برق صرفه اقتصادی ندارد استفاده کرد، افزود: مثلاً برای روستاهای زیر 20 خانوار یکی از راهکارهای تأمین انرژی استفاده از نیروگاه خورشیدی کوچک‌مقیاس است.

مهرجو با تأکید بر اینکه حتی طبق یک الزام قانونی و اعطای برخی مشوق‌ها به حوزه صنعت، لازم است کارخانجات برق کنار صنعت خود اقدام به استقرار یک واحد نیروگاهی خورشیدی کنند، ابراز کرد: طبق اطلاعاتی که بنده در اختیار دارم به‌نظر می‌رسد نیاز ما در عرصه توسعه نیروگاه تجدید‌پذیر بالغ بر 15 هزار مگاوات است تا در پی تحقق این موضوع بتوانیم پیک مصرف را مدیریت کنیم.

وی با بیان اینکه ما هر چقد گاز تولیدشده از نیروگاه‌های گاز را کمتر مصرف کنیم به همان میزان می‌توانیم آن را به محصولات پتروشیمیایی و سایر محصولات با ارزش افزوده اختصاص دهیم، اذعان کرد: از این طریق می‌توانیم ارزآوری بیشتری را برای کشور رقم زده و GDP یا تولید ناخالص داخلی را بالا ببریم.

وی با اشاره اینکه من به‌شدت با این شکل مصرف گاز نیروگاه‌های‌ گازی مخالف هستم، اذعان کرد: درواقع ما یارانه مضاعف برای تولید گاز پرداخت می‌کنیم زیرا یک بار گاز یارانه‌دار در اختیار نیروگاه قرار گرفته و بار دیگر پس از تولید انرژی این برق به‌صورت یارانه‌ای در اختیار مردم قرار می‌گیرد.

این کارشناس انرژی و نفت با تأکید بر لزوم قیمت‌گذاری منطقه‌ای برق، اذعان کرد: به نظر می‌رسد باید قیمت انرژی ارائه‌شده متناسب با برخوردار بودن منطقه، تفاوت داشته باشد.

مهرجو با اشاره به اینکه در حال حاضر هزینه تولید هر کیلووات برق 400 تومان ‌است، ابراز کرد: متأسفانه در حال حاضر این مبلغ با تخصیص یارانه بدون توجه به منطقه توزیعی به مبلغ 140 تومان ارائه می‌شود این در حالی است که به‌نظر می‌رسد می‌بایست در برخی نقاط بنا به برخوردار بودن منطقه برق به قیمت واقعی عرضه شود.

وی با تأکید بر اینکه در برخی نقاط کم‌برخوردار کشور همچون سیستان می‌توان از ظرفیت باد برای تولید انرژی و فروش آن به کشورهای پرجمعیت همچون ترکیه و عراق و حتی افغانستان و پاکستان استفاده کرد گفت: یکی دیگر از مزیت‌های مطرح‌شده برای این گونه نیروگاه‌ها این است که همه تجهیزات آن تولید داخلی است و نیاز به واردات نداریم.

این کارشناس انرژی با بیان اینکه یکی دیگر از مزیت‌های نیروگاه‌های بادی، کم‌هزینه‌تر بودن آن نسبت به نیروگاه‌های خورشیدی است اذعان کرد: مسئله این است که نیروگاه‌های خورشیدی نسبت به گرد و خاک حساس بوده و صفحات برای داشتن بهره‌وری لازم باید شستشو شوند اما در نیروگاه‌های بادی این مشکل وجود ندارد.

مهرجو با تأکید بر اینکه تولید انرژی از منابع تجدیدپذیر همچون خورشید هزینه بالاتری نسبت به انرژی حاصل از باد دارند، گفت: به‌نظر می‌رسد با توجه به هزینه‌بر بودن، این انرژی نباید در مناطق برخوردار به‌صورت یارانه‌ای توزیع شود.