نمونه‌هایی از شهرهای فراگیر در سراسر جهان

شهرنشینی یکی از مهم‌ترین نیروهای محرکه توسعه جهانی اخیر بوده است. بیش از نیمی از جمعیت جهان در حال حاضر در شهرها زندگی می‌کنند و این نسبت به سرعت در حال افزایش است، تا آنجا که گفته می‌شود تا 2050 جمعیت ساکن در شهرها به 70 درصد خواهد رسید. جهانی شدن منجر به توسعه شهرهای متنوعی شده است، زیرا مردم در این فضاها دارای فرهنگ‌ها، مذاهب، نژادها و موقعیت‌های جغرافیایی مختلف هستند.

*شهر فراگیر چیست؟

 

شهر فراگیر شهری است که بدون لطمه به وضعیت اقتصادی، جنسیت، نژاد، قومیت یا مذهب، دسترسی برابر به فرصت‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را برای طیف گسترده‌ای از ساکنان شهری فراهم می‌کند، به همه شهروندان خود کیفیت زندگی مناسبی ارائه می‌دهد و در آن دسترسی به فرصت‌های شغلی، محیطی امن و مطمئن، آب پاک، مراقبت‌های بهداشتی، آموزش و فعالیت‌های تفریحی در دسترس همه ساکنان قرار دارد. شهرهای فراگیر باید شرایطی را برای همه ساکنان فراهم کنند تا در فرصت‌ها و منابع اجتماعی و اقتصادی زندگی شهری سهیم شوند.

 

توسعه شهری فراگیر نیازمند پیشرفت‌های کیفی و کمی است. یک شهر در کنار اسکلت‌بندی مناسب باید دارای قلب و روح باشد و تنها زمانی سالم است که ساکنان آن از احساس مشارکت و رضایت برخوردار باشند. حکمرانی خوب، نوآوری‌های سیاستی، جامعه مدنی با عملکرد خوب، تقویت جامعیت و تمام موارد یادشده همگی کلید دستیابی به این هدف هستند. در ادامه با نمونه‌هایی از شهرهای فراگیر در سراسر جهان آشنا می‌شویم.

 

*شهرهایی با شمولیت اقتصادی

 

ارزیابی توسعه شهرها در زمینه شمولیت اقتصادی نشان می‌دهد اگرچه بسیاری از شهرها از زمان رکود شاهد بهبود در مشاغل و تولید اقتصادی بوده‌اند، بسیاری از آنها هنوز به لحاظ شمولیت اقتصادی عقب هستند. در ایالات متحده تنها هشت شهر به نام‌های تولسا، سالت‌لیک‌سیتی، سن‌خوزه، پروو، دنور، شیکاگو، دیتون و چارلستون افزایش متوسط دستمزد و نرخ اشتغال و کاهش نرخ فقر را ثبت کرده‌اند. این بدان معناست که با توجه به فراگیری، بسیاری از شهرهای این کشور راه درازی در پیش دارند و باید روی فقر، نابرابری درآمد و مسکن ارزان قیمت بیشتر تمرکز کنند.

 

**لیدا در اسپانیا و سان‌فرانسیسکو در آمریکا، پذیرش فرهنگ‌های مختلف

 

سانفرانسیسکو یکی از قطب‌های چندفرهنگی کالیفرنیایی است و بسیاری از مهاجران آن را خانه می‌نامند. بیشتر مهاجران این شهر از چین و دیگران از شهرهایی مانند آلمان، ایتالیا، مکزیک و هند آمده‌اند. این شهر مملو از محله‌های پویا، از جمله محله چینی‌ها، منطقه میشن و ساحل شمالی است و به گرامی داشتن ریشه‌های چندفرهنگی خود از طریق جشنواره‌ها و رویدادهای مختلف در طول سال شهرت دارد. مهم‌ترین رویدادها شامل فستیوال و رژه سال نو چینی می‌شود که در میان از 10 رژه برتر جهان رتبه‌بندی شده است.

 

شهر لیدا در اسپانیا نیز نمونه بارز شهری است که در فراگیری فرهنگی سرآمد بوده است. این شهر به‌دنبال تشویق ساکنان به مشارکت‌های مذهبی و فرهنگی و بین نژادی یک مجمع ادیان شهرداری تأسیس کرده است که حق آزادی فرهنگی و مذهبی را ترویج می‌کند.

 

**پاکستان، امنیت زنان

 

شهر سیالکوت پاکستان با کمک بانک توسعه آسیایی در حال توسعه پروژه خدمات تاکسی و ون مشابه خدمات تاکسی اینترنتی برای زنان است. گزینه حمل‌ونقل تنها برای زنان می‌تواند آزار و اذیت آن‌ها در حین سفر را کاهش دهد و حتی برای زنان شغل ایجاد کند. این امکان همچنین علاقه زنان را به رانندگی افزایش می‌دهد و آن‌ها را برای توسعه پتانسیل خود به شیوه‌های دیگر توانمند می‌کند. با این اقدام در پاکستان همچنین زنان دسترسی بهتری به فرصت‌هایی مانند راه‌اندازی یک کسب‌وکار شخصی یا ادامه تحصیل خواهند داشت.

 

*ژاپن و کره، برنامه‌ریزی توسعه محلی

 

یک نوآوری جالب در اسکان مجدد جوامع فقیر طرحی با عنوان «مناطق تجمع اراضی» است که توسط محققان هاروارد ایجاد شده است و به مالکان املاک اجازه می‌دهد قبل از تأیید فروش زمین‌های خود متحد شوند. به طور مشابه اقداماتی از قبیل تعدیل زمین، انجمن‌های محله مسکونی و شرکت‌های توسعه جامعه با موفقیت در ژاپن و جمهوری کره آزمایش شده‌اند که همسایگان را قادر می‌سازد تا به‌طور جمعی درباره نحوه برخورد با سرزمین خود تصمیم بگیرند و مردم را در مزایا و حقوق وتو سهیم کنند.

 

**دوبلین ایرلند و کپنهاگ دانمارک، توجه به حمایت و جامعیت

 

مدیران دوبلین با اتخاذ رویکردهای جامعه‌محور، برای افزایش پایداری، ارتقای سلامت روانی و جسمی شهروندان، بهبود شرایط زیست‌محیطی، ترویج فراگیری اجتماعی و افزایش سرانه فضای سبز به‌طور فردی یا گروهی از مشارکت شهروندان برخوردار می‌شوند. مدیران در این راستا به امید افزایش تلاش‌های مردمی در بهبود محیط زندگی و افزایش پایداری، سالانه 300 هزار یورو به حمایت و اجرای پروژه‌های زیست‌محیطی-اجتماعی ارائه‌شده توسط شهروندان اختصاص می‌دهند.

 

کپنهاگ دانمارک نیز به ایجاد یک پارلمان شهری متشکل از 36 نماینده اقدام کرد تا به کمک آن مشارکت شهروندان را در تصمیم‌گیری‌ها و امور شهری افزایش دهد. در این پارلمان نمایندگان درباره طرح‌های توسعه شهری به بحث و گفت‌وگو می‌نشینند و توصیه‌هایی به سیاستمداران شهر ارائه می‌دهند که باید در راستای بهبود فراگیری شهرها در تدوین خط‌مشی‌های جدید شهر مورد استفاده قرار گیرد.