به اعتقاد کارشناسان، تولید محتوا توسط کودکان و نوجوانان در شبکههای مجازی اگر بدون نظارت والدین انجام شود، میتواند مخاطرهآمیز باشد و آنها را در معرض هر گونه نظر و پیامی قرار دهد اما اگر هم از سوی خانوادهها انجام شود یکی از مصادیق «کودکآزاری» است و نقض حقوق کودکان محسوب شده و هر فرد زیر 18 سالی بعد از رسیدن به سن قانونی، میتواند به روندی که والدینش در کودکی داشته «اعتراض» کند. این در حالیست که سیدعلی کاظمی دبیر مرجع ملی حقوق کودک پیش از این از فعال شدن کمیتهای برای مبارزه با «والدین سوءاستفادهگر» به ایسنا خبر داده و گفته بود: در جلسات این کمیته موضوع بهرهکشی از کودکان در فضای مجازی و خطراتی که در فضای مجازی میتواند گریبانگیر کودکان شود مورد بررسی قرار گرفته و همچنین پیشنویسی به عنوان اصلاحیه و الحاقیه به قانون حمایت از کودکان در حال تدوین است. کودک بلاگری یا دوره کودکی سمی محمدعلی الستی، استاد دانشگاه و جامعه شناس درباره پدیده کودک بلاگر گفت: انسان دوست دارد مورد توجه قرارگیرد، همین توجه کودکان را به سمت اینفلوئنسر شدن یا همان عنصر معروف بودن و بلاگر شدن سوق میدهد. در گذشته شخصیتهای برجسته مانند دانشمندان الگوهای زندگی افراد بودند و امروزه به جای شخصیتهای برجسته، چهرههای مشهور یا همان سلبریتیها نقش مهمی را در زندگی و الگوبرداری افراد ایجاد میکنند. حال نباید فراموش کرد سلبریتیها محصول و معلول رسانهها و فضای مجازی در دنیای کنونی هستند که بعضا میتوانند محرکی برای ایجاد جریانی خاص شوند که به تازگی اشتراک گذاری زندگی خصوصیشان در شبکههای اجتماعی ترفند برای جذب مخاطب و الگوبرداری از سوی خانوادهها شده است. الستی عنوان کرد: کودکان بلاگر یک «اینستاگرام مام» دارند که این مادران فرزندان خود را به کودکان کار جدید تبدیل کردهاند چرا که استثمار اقتصادی میشوند. در واقع بدلیل آنکه جسم، روح، معنویات و اخلاقیات این کودکان تحت تاثیر قرار میگیرد میتوان گفت کار زیان بار انجام میدهند که در نهایت سبب میشود آموزش و پرورش آنها با وقفه مواجه شود. این استاد دانشگاه دوره کودک بلاگری را دوره کودکی سمی دانست که در نتیجه وسوسه پدر و مادرها برای معروف شدن بچهها و داشتن درآمد ایجاد میشود. وی خطاب به این پدر و مادرها گفت: پدر و مادرها نباید خوشحال باشند چون تجربه زندگی معمولی را از کودکان خود گرفته و از آنها شخصیتی کاذب و نمایشگر میسازند. الستی با تاکید بر اینکه این خانوادهها هستند که کودکان را به سوی بلاگری و کار ترغیب میکنند برای جلوگیری از ازدیاد پدیده کودک بلاگری خواستار کنترل چنین والدین و اینستا مامها شد. کودک بلاگر پدیده نوظهور در جامعه عزیزالله تاجیک اسماعیلی عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی نیز در گفت وگو با ایسنا، درباره پدیده نوظهور کودک بلاگر توضیحاتی ارائه و در این باره که آیا بلاگر بودن فی نفسه خوب است یا بد؟ گفت: خود ماهیت کلمه جنبه مضر بودن ندارد چون بچه یادمیگیرد با دیگران در ارتباط باشد، افکار جدید را ارائه کند اما اینکه این واژه تبدیل شود به ابزاری که کودک تمایلات هیجانی خود را در اختیار خانواده و جامعه قرار دهد، مشکل ساز است. وی کودک بلاگری را همچون تیغی دو لبه دانست و گفت: امکانات رفاهی روزبه روز در حال پیچیده شدن است و انسانها نیاز دارند اطلاعات و کنجکاویشان را نسبت به پیرامون خود افزایش دهند به همین دلیل فضای مجازی هم به عنوان یک فرصت و هم یک تهدید، پیش روی خانوادههای ایرانی است. وی ادامه داد: «فرصت» در فضای مجازی باعث رشد فکری، هوش ذهنی و هویتی کودک میشود و قطعا بچهای که در سنین پایین تر در محیط متنوع تر رشد میکند ادراک بیشتری از اطراف خود خواهد داشت. این عضو هیئت علمی ادامه داد: آسیب یا «تهدید» در این فضا، نظام ارزشهای فکری خانواده را تعیین میکند. کودک میتواند از امکانات معمولی فضای مجازی استفاده کند اما این خانواده است که تعیین میکنند به کدام سمت و سو سوق یابد. وی ادامه داد: نمی توان هر پدیده نوظهوری را به عنوان یک تهدید دانست زیرا اینگونه تفکرات، بسته بودن نظام فکری انسان را نشان میدهد. پدیدههای نوظهور را باید به عنوان فرصت با توجه به سواد رسانه و نگرش مثبت در نظر گرفت تا بتوان در مسیر رشد، پیشرفت کرد. تاجیک اسماعیلی راهکار برخورد با این پدیده را حضور پررنگ و مثبت خانواده اعلام کرد و گفت: برای جلوگیری از آسیبهای این موضوع باید «آموزش در خانواده» نقش محوری داشته باشد و خانواده باید احساس کند در آموزش بچهها نقش محوری دارد در حالی که در جامعه ما این آموزش به آموزش و پرورش محول شده در حالیکه نقش پررنگی در این خصوص ندارد. وی در پایان گفت: خانواده بنیاد عاطفی و هیجانی را در کودک شکل میدهد لذا باید قدرت تحلیل آسیب را داشته باشد تا بتواند تربیت کودک را باتوجه به امکانات بالقوه فضای مجازی پیش ببرد و این زمانی محقق میشود که خانواده آموزشهای لازم را در این خصوص دیده باشد تا بتواند حضور مثبت در تربیت داشته باشد.
|