از دستور رئیس جمهور تا امدادرسانی نیروهای مختلف؛

«سیستان» تحت فشار سیل

از شامگاه چهارشنبه 9 اسفند تا صبح جمعه 11 اسفند، در شهرستان‌های دشتیاری، چابهار، کنارک، قصرقند، نیکشهر، سرباز، راسک، جنوب مهرستان، سراوان و سیب و سوران رخداد رگبار شدید و رعد برق و احتمال بارش تگرگ و تند باد لحظه‌ای پیش بینی شده بود و اداره کل هواشناسی هواشناسی استان سیستان و بلوچستان بالاترین سطح هشدار قرمز هواشناسی به معنای به معنای لزوم اقدام فروری و همه جانبه دستگاه‌های برای جلوگیری از خسارات گسترده ناشی از سامانه‌های بارشی پیش بینی شده و رعایت نکات و توصیه‌های ضروری از سوی شهروندان را برای این شهرستان‌ها صادر کرده بود.

البته سه روز پیش از صدور این هشدار جدی سطح قرمز برای این 11 شهرستان، برخی از روستاها به ویژه روستاهای حاشیه رودخانه به دلیل تشدید بارش‌ها درگیر سیلاب شده بودند. کما اینکه پس از بارندگی و سیلاب اخیر رودخانه «کاجو» در شهرستان قصرقند، راه ارتباطی بیش از 40 روستای این شهرستان بسته شد. این بارش‌ها در برخی مناطق به 100 تا 145 میلی‌متر می‌رسید.

استان سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت جغرافیایی خود مستعد بحران‌های طبیعی سیل، خشکسالی و طوفان‌های سهمگین 120 کیلومتری است و بارش باران و جاری شدن سیلاب اخیر سبب محاصره شدن 387 روستا در شهرستان‌های دشتیاری، چابهار و قصرقند سیستان و بلوچستان در ساعات اولیه سیلاب شد. به طوری که در آن زمان و در ساعات اولیه وقوع سیلاب وضعیت بیش از 110 هزار نفر از مردم روستاهای جنوب سیستان و بلوچستان در شرایط بحرانی قرار گرفت و به دلیل نبود راه و شکسته شدن پل و آبنما فقط امدادرسانی به شکل هوایی امکان پذیر بود.

این سیلاب سبب طغیان رودخانه‌های فصلی و بارش سنگین در قصرقند، بخش تلنگ، دشتیاری، بخش پلان، پیرسهراب و خسارت سنگینی به بخش کشاورزی، واحدهای مسکونی خشتی و گلی، راه‌های روستایی و زیرساخت‌های شهری و روستایی شد. همین امر منجر به بسته شدن راه تمام روستاها و نبود هیچ راه ارتباطی به سایر شهرستان‌های همجوار و حتی یک روستا به روستای دیگر شد.

*سر ریز شدن سدهای «زیردان» و «شی کلگ»

از سوی دیگر 2 سد بزرگ زیردان با ظرفیت 207 میلیون مترمکعب ذخیره آب در بخش ساربوک و سد شی‌کلگ با حجم 10 میلیون مترمکعب ذخیره آب در بخش تلنگ این شهرستان بر اثر بارندگی‌ها و سیلاب سرریز شده و شرایط را برای مردم سیستان و بوچستان بحرانی تر کرد و راه 13 روستای محدوده بالا و پایین دست سد زیردان ساربوک و 23 روستای حاشیه رودخانه کاجو و 74 روستای بخش تلنگ قطع شد. طبق آمارهای اولیه بالغ بر 24 هزار نفر در بخش تلنگ قصرقند و بیش از 6 هزار نفر در محدوده حاشیه رودخانه کاجو و 13 هزار نفر در محدوده بخش ساربوک در محاصره سیل قرار گرفتند.

در همان ساعات اولیه پیش از ظهر نهم اسفند ماه مناطق جنوبی استان سیستان و بلوچستان گرفتار سیل و تیم‌های امدادی جمعیت هلال احمر برای رسیدگی به وضعیت سیل زدگان راهی این مناطق شدند. بر اساس برآورد اولیه و تا دهم اسفندماه سیلاب خسارت 14 هزار میلیارد ریالی به زیرساخت‌های 13 شهرستان سیستان و بلوچستان وارد کرده بود که بیشتر این خسارت‌ها به ترتیب به حوزه‌های راه، برق و کشاورزی مربوط می‌شود.

*بسته شدن راه‌های روستایی شهرستان‌های نیکشهر، قصرقند و دشتیار

شدت سیلاب اخیر نیز در حدی بود که از پنجشنبه دهم اسفند ماه و در برخی راه‌های روستایی به شهرستان‌های نیکشهر، قصرقند و دشتیاری بسته شد. در همین راستا یگان‌های امدادی و مهندسی ارتش نسبت به تخلیه منازل محاصره سیلاب پای کار آمدند.

آماده‌باش و استقرار هلال احمر در مناطق سیل‌زده سیستان و بلوچستان

در همان روزهای اولیه درگیر شدن روستاهای سیستان و بلوچستان با سیلاب، جمعیت هلال احمر ضمن اعلام آماده باش کامل نیروهای خود برای امداد رسانی به مناطق سیل زده تیم‌های امدادی خود را در «مکران» و شهرستان «دشتیاری» استان سیستان و بلوچستان مستقر کرد.

*روستاهای چابهار در محاصره آب و نفوذ آب به داخل برخی منازل

همچنین این سیلاب 121 روستا در بخش‌ «پیرسهراب» و 10 روستای «پلان» از توابع شهرستان چابهار را در محاصره آب قرار داد و شدت بارش‌ها در حدی بود که آب به داخل منازل هشت روستا از این 131 روستا نفوذ کرد.

*مشارکت 43 درصدی مردم سیستان و بلوچستان در انتخابات 11 اسفند

علیرغم همزمانی وقوع این سیل با انتخابات 11 اسفند و بسته شدن راه ارتباطی 22 مسیر اصلی، فرعی و روستایی در جنوب استان سیستان و بلوچستان، مردم سیستان و بلوچستان پای صندوق‌های رای آمدند و مشارکت 43 درصدی را رقم زدند.

*دستور ویژه رئیس جمهوری برای رسیدگی به وضعیت سیستان و بلوچستان و حضور وزیر کشور در این استان

شنبه 12 اسفندماه رئیس‌جمهور طی دستوری، وزیر کشور را مأمور کرد در صدر هیأتی به استان سیستان و بلوچستان سفر کرده و ضمن سرکشی به مناطق سیل‌زده و نظارت بر عملکرد دستگاه‌های امدادرسان، جهت تسریع در رفع نیازمندی‌های مردم منطقه و جبران آسیب‌های وارده به زیرساخت‌های مواصلاتی دستورات لازم را صادر کند. طی همان روز احکد وحیدی وزیر کشور به‌منظور بازدید از مناطق سیل‌زده جنوب سیستان و بلوچستان دقایقی قبل از طریق فرودگاه کنارک به این استان سفر کرد. همچنین محمد حسن نامی، رئیس مدیریت بحران کشور به همراه منصور بیجار معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری سیستان و بلوچستان به منظور بازدید از مناطق سیل‌زده و ارزیابی میزان خسارات وارده در مناطق جنوبی استان حضور پیدا کرد.

*ارتباط تلفنی معاون اول رئیس‌جمهور با وزیر کشور و استاندار سیستان و بلوچستان

محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهور در تماس‌های تلفنی جداگانه با وزیر کشور و استاندار سیستان و بلوچستان آخرین وضعیت سیل اخیر در این استان را بررسی کرد و بسیج همه جانبه امکانات و دستگاه‌های اجرایی و امدادرسان برای کمک به حادثه‌دیدگان را خواستار شد. وی در این ارتباط‌های تلفنی با اشاره به گزارش‌های واصله و حضور مسئولان ارشد دولت در آن استان، ارزیابی دقیق مناطق سیل‌زده و امکانات لازم جهت امدادرسانی و اسکان اضطراری حادثه دیدگان را ضروری دانست و از مسئولان اجرایی استان خواست نیازهای ضروری جهت پشتیبانی و رفع کمبودهای احتمالی را هرچه زودتر گزارش کنند.

*قطعی برق در 41 روستا و اتصال آن ها

درواقع بیشترین مسیرهای بسته شده در بلوچستان در شهرستان‌های دشتیاری، قصرقند، فنوج و دلگان واقع شده بود که برای بازگشایی این مسیرها ابتدا باید طغیان رودخانه‌های محلی فروکش می‌کرد. تخریب ناشی از سیلاب منجر قطعی برق در 64 روستای عمدتا در جنوب سیستان و بلوچستان شده بود که طبق اعلام دولت در حال حاضر برق تمامی این روستاها وصل شده است.

*چهار سد جنوب سیستان و بلوچستان سرریز شد

یکشنبه 13 اسفند ماه اما، با سرازیر شدن آب دو سد دیگر «پیشین» در شهرستان سرباز با حجم 175میلیون متر مکعب و «خیرآباد» نیکشهر با حجم 27 میلیون مترمکعب آبگیری، تعداد سدهای سرریز شده در استان سیستان و بلوچستان به مجموعا چهار سد افزایش یافت. درواقع درپی بارندگی‌های چند روز گذشته در این استان سدهای زیردان، پیشین، شی کلک و خیرآباد سرریز شد.

همچنین این بارش‌ها باعث آبگیری و سرریز سدهای تغذیه‌ای سارادان ایرانشهر وشمس آباد سراوان و افزایش آب سد «ماشکید علیا» شده است.

*آغاز کار بازسازی واحدهای خسارت دیده از سیل سیستان و بلوچستان

حجت الاسلام والمسلمین روحانی نژاد نماینده ولی فقیه در بنیاد مسکن انقلاب اسلامی با اعلام این خبر که تیم‌های ارزیاب بنیاد مسکن استان در مناطق سیل زده حضور دارند و تاکنون 300 واحد مسکونی تخریب شده و 1500 واحد مسکونی نیازمند تعمیر شناسایی شده است، از آغاز کار بازسازی واحدهای خسارت دیده از سیل سیستان و بلوچستان خبر داد.

طبق اعلام بنیاد مسکن، بازسازی 300 واحد مسکونی که تا کنون تخریب شده و 1500 واحد مسکونی نیازمند تعمیر از سیل سیستان و بلوچستان، به زودی با تامین اعتبار و حمایت دولت آغاز خواهد شد.

*خدمت‌رسانی نیروی زمینی سپاه در مناطق سیل‌زده سیستان و بلوچستان

در این راستا و به دنبال حادثه سیلاب و طغیان رودخانه‌ها در مناطقی از شهرستان‌های دشتیاری، چابهار، قصرقند و بخش‌های تلنگ و پلان و پیرسهراب و محاصره ده‌ها روستا در سیل، قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه از پیشگامان مردمیاری در این مناطق بود که کار امدادی خود را از نخستین ساعت‌ها به‌شکل شبانه‌روزی آغاز کرد.

قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه در اولین مرحله بیش از 600 کیسه آرد، 200 تخته پتو، 200 تخته روفرشی، 300 کیسه خواب، 300 بسته معیشتی شامل برنج، روغن، ماکارونی، عدس، رب گوجه،کنسرو، 80 سری ظروف آشپزخانه، 40 کپسول گاز، 200 گالن آب، 200 لیتر مواد شوینده و بهداشتی و... در اختیار سیل زدگانی قرار داد که در این حادثه دچار خسارت و آسیب شده بودند.

*1947 روستای سیستان و بلوچستان تحت تاثیر سیلاب با 22 هزار میلیارد ریال خسارت به زیرساخت‌ها

طبق برآوردهای انجام شده تا 14 اسفند ماه 1947 روستای سیستان و بلوچستان تحت تاثیر سیلاب قرار گرفته است و 22 هزار میلیارد ریال خسارت به زیرساخت‌های این استان وارد شده است. همچنین سیلاب خسارت 640 میلیارد ریالی سیلاب به مناطق عشایری سیستان و بلوچستان‌ وارد کرده است.

عمده خسارت‌های وارده این مدت به زیر ساخت‌هایی نظیر راه، کشاورزی و منازل مسکونی مربوط می‌شود که تیم‌های ارزیاب ستاد بحران سیستان و بلوچستان با حضور در مناطق درگیر سیلاب در حال بررسی برآورد دقیق این خسارت‌ها هستند.

*«زلزله» به «سیل» اضافه شد

ساعت 7:50 دقیقه صبح 15 اسفندماه زمین لرزه ای به بزرگی 5.6 ریشتر در 44 کیلومتری فنوج، 67 کیلومتری گلمورتی، و 67 کیلومتری بنت در استان سیستان و بلوچستان رخ داد اما خساراتی در پی نداشت.

*انسداد راه دسترسی به 46 روستای درگیر سیل در جنوب سیستان و بلوچستان

طبق آخرین آمارها و بر اساس اعلام منصور بیجار معاون عمرانی استاندار سیستان و بلوچستان، گرچه بیشتر مشکلات ناشی از وقوع سیلاب تاکنون رفع شده است اما همچنان برای دسترسی به 46 روستای درگیر سیل جنوب استان مشکلاتی وجود دارد.

*تاکید مقام معظم رهبری به امداد رسانی در سیستان و بلوچستان

همچنین رهبر انقلاب اسلامی 15 اسفندماه بعد از کاشت 3 اصله درخت که همزمان با روز درختکاری انجام شد، با اشاره به وقوع سیل در بخش‌های جنوبی استان سیستان و بلوچستان و خسارت‌های وارد شده به مردم تاکید کردند «کمک‌ها و امدادهایی که از طرف بخش‌های دولتی و غیر دولتی در حال انجام است، باید ادامه پیدا کند و کسانی هم که توانایی ورود به امداد و کمک را دارند، برای کمک‌رسانی وارد شوند.»

طبق اعلام علی بهادری جهرمی، دولت در همان دو روز ابتدایی سیل دولت مصوب کرد 500 میلیارد تومان به‌عنوان تنخواه اولیه برای مدیریت هزینه‌های اولیه امدادرسانی و جبران بخشی از خسارات، در اختیار استان قرار گیرد و این کار انجام شده است. همچنین تاکنون به بیش از ١٩هزار نفر در 448 روستای متأثر از سیلاب سیستان و بلوچستان در قالب چهار هزار و 153 خانوار امدادرسانی شده است و تلاش‌های گروه‌های امدادی و هیئت دولت برای بهبود شرایط و رسیدن به وضعیت پایدار در این استان ادامه دارد.