اکسیر امید در اندیشه مهدویت

درواقع امیدواری به آینده‌ای روشن یکی از لوازم و ارکان مهم سبک زندگی مهدوی است، امیدی که باعث شد یعقوب را سالیان سال به امید وصال فرزند محبوبش چشم به راه نگه دارد؛ درواقع این شاخص مهم با مبانی و معارف توحیدی گره خورده است، به‌طوری که هرگونه واپس‌گرایی از آن در تضاد جدی با سبک زندگی موحدانه ترجمه شده است. «یَا بَنِیَّ اذْهَبُوا فَتَحَسَّسُوا مِنْ یُوسُفَ وَأَخِیهِ وَلَا تَیْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ ۖ إِنَّهُ لَا یَیْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْکَافِرُونَ؛ پسرانم! بروید و از یوسف و برادرش جستجو کنید و از رحمت خدا مأیوس نشوید که تنها گروه کافران از رحمت خدا مأیوس می‌شوند!»

* رکن طلایی مهدی‌باوری و مهدوی‌پژوهی

1- امید به تشکیل حکومت مهدوی و حکومت صالحان

رأس هرم و اوج شکوفایی و شکل‌گیری تمدن نوین اسلامی، در برقراری حکومت امام مهدی (عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف) خود را نشان می‌دهد؛ امید به تشکیل این حکومت، موضوع و شاخص اصلی مهدی‌باوری و مهدوی‌پژوهی است. درواقع یکی از متعلقات امید در اندیشه مهدویت، درک این حکومت الهی در آینده بسیار نزدیک است که هم برخی از آیات و هم روایات به این موضوع اشاره دارد: «وَنُریدُ أَن نَمُنَّ عَلَى الَّذینَ استُضعِفوا فِی الأَرضِ وَنَجعَلَهُم أَئِمَّةً وَنَجعَلَهُمُ الوارِثینَ؛ ما می‌خواهیم بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم!». در دعای افتتاح نیز این امیدواری به برقراری حکومت صالحان این‌چنین مورد اشاره و امید قرار می‌گیرد: «اللَّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیک فِی دَوْلَةٍ کرِیمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَ أَهْلَهُ؛ خدایا به سوی تو مشتاقیم برای یافتن دولت کریمه‌ای که اسلام و اهلش را به آن عزیز گردانی».

2- امید به عدالت فراگیر و جهانی

یکی دیگر از متعلقات امیدواری در سبک زندگی مهدی‌باوران، امید و انتظار به گسترش و فراگیری عدالت و برچیده شدن ظلم و ستمگری است. بسیاری از مردم ستم‌دیده جهان به امید همین موضوع در برابر ظلم ستمگران ایستادگی کرده و بارقه‌ امید به زندگی آن‌ها حیات معنوی بخشیده است. درواقع یکی از شاخص‌ترین نتایج و برکات ظهور امام عصر (عجل‌الله تعالی فرجه‌الشریف) مقابله با ظالمان و فراگیر کردن عدالت اسلامی است؛ کما اینکه این نوید الهی و قرآنی این‌چنین مورد اشاره قرار گرفته است: «حَتَّى یَخْرُجَ فَیَمْلَأَ الْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلًا کَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْرا؛ تا اینکه خروج کند و ظاهر شود و زمین را از داد پُر کند؛ همان‌طور که از ستم و بیدادگرى پُر شده باشد». عدالت فراگیری که در زمان ظهور در عالم فراگیر خواهد شد، شامل همه اقسام عدالت، اعم از عدالت قضائی، عدالت اقتصادی، آموزشی، نظامی و امنیتی خواهد بود.

امید در زندگی مهدی‌باوران یک امید سازنده و پویا است؛ ازاین‌رو این‌چنین نیست که برای دستیابی به تمدن نوین اسلامی و آثار و برکاتی که با ظهور امام عصر (علیه‌السلام) به ارمغان می‌آید، منتظران در این زمینه مسئولیت و یا وظیفه‌ای به‌عهده نداشته باشند.

3- امید به فراگیری و برقراری امنیت جهانی

جوامع مدرن امروزی با وجود همه تلاش‌ها و موفقیت‌هایی که در زمینه توسعه و پیشرفت علمی و پژوهشی داشته‌اند، نتوانسته‌اند به همان اندازه در فراگیر کردن امنیت، آرامش، دوستی و صلح و صفا موفقیت لازم را به‌دست آورند. جامعه بشریت در این خصوص نه‌تنها موفقیتی را به‌دست نیاورده، بلکه صاحبان قدرت و ثروت جهان با رویکرد استکباری و استعماری به دنبال چپاول هرچه بیشتر حقوق و سرمایه‌های دیگران نیز بوده‌اند. این درحالی است که براساس روایات اسلامی با ظهور حضرت مهدی (ارواحنا لتراب مقدمه‌الفداء) صلح، دوستی و برادری فراگیر خواهد شد، موضوعی که در روایات اسلامی این‌چنین به آن اشاره شده است: «امیر مؤمنان (علیه‌السلام) در یک مجلس 400 نکته به یارانش آموخت که به صلاح دین و دنیاى مسلمان است. فرمود:... و اگر قائمِ ما قیام کند، آسمان بارانش را فرو می‌فرستد، زمین گیاهش را بیرون می‌‏آورد، دشمنى از دل‏‌هاى بندگان می‌رود و درندگان و چارپایان باهم در صلح و صفایند، تا آنجا که زن از عراق تا شام می‌رود و پایش را جز روى‏ سبزه نمی‌‏نهد و نه درنده‌‏اى او را می‌‏ترساند و نه او از آن مى‏‌ترسد».

4- امید به رونق و رفاه اقتصادی و ریشه‌کن شدن فقر و فلاکت

یکی دیگر از آثار و برکات ظهور امام عصر (عجل‌الله فرجه‌الشریف)، نوید فراوانی، ریشه‌کن کردن فقر و فلاکت از زندگی بشری و فراگیر کردن رفاه و رونق اقتصادی همچون ترقی علوم و دانش است؛ درواقع مهدی‌باوران یکی از بارقه‌های امیدی که در زندگی خود همواره با آن زندگی می‌کنند و امید دست‌یابی به آن را در تمدن نوین اسلامی به نظاره نشسته و صدالبته برای دست‌یابی به آن مقدمات آن را فراهم می‌کنند، دست‌یابی به جامعه همواره با پیشرفت و رونق در تمام ابعاد زندگی است؛ در منابع روایی از امام صادق (علیه‌السلام) نقل شده است:

«به نقل از مفضل بن عمر شنیدم که امام صادق (علیه‌السلام) مى‏‌فرماید «قائم ما هنگامى که قیام کند زمین به نور پروردگارش روشن مى‏‌شود... و زمین گنج‌‏هایش را آشکار مى‏‌کند، تا آنجا که مردم آن گنج‌‏ها را روى زمین مى‏‌بینند و برخى از شما در پى کسى هستند که با رساندن مالى به او، حق خویشاوندى را ادا کنند و زکاتش را از او بپذیرد؛ اما کسى را نمى‏‌یابد که از او بپذیرد. مردم با آنچه خداوند از فضل خویش روزی‏شان کرده است، بی‌نیاز از چیزهاى دیگر شده‌‏اند».

* سخن پایانی

در آخر باید به این نکته توجه داشته باشیم که امید در زندگی مهدی‌باوران یک امید سازنده و پویا است؛ ازاین‌رو چنین نیست که برای دست‌یابی به تمدن نوین اسلامی و آثار و برکاتی که با ظهور امام عصر (علیه‌السلام) به ارمغان می‌آید، منتظران در این زمینه مسئولیت و یا وظیفه‌ای به‌عهده نداشته باشند، بلکه در این بین منتظران باید خود زمینه‌ساز ظهور بوده و با فراهم کردن مقدمات عدل جهانی دنیا را برای برپایی جهانی پُر از صلح و آرامش مهیا کنند.