به روایت محمدتقی قاسمی؛

تشکیلات دفاعی استان ایلام در آغاز جنگ چگونه شکل گرفت؟

محمدتقی قاسمی اظهار کرد: شاید کمتر کسی این موضوع را بداند که جنگ تحمیلی در استان ایلام، زودتر از 31 شهریور شروع شد و در ایلام نیز به پایان رسید.

وی ادامه داد: جبهه مهران در خردادماه 1359 مورد تهاجم توپخانه‌های دشمن قرار گرفت و ارتفاعات میمک 20 شهریور 1359 توسط دشمن مورد هجوم قرار گرفت و سقوط کرد.

فرمانده اسبق سپاه امیرالمؤمنین (ع) استان ایلام گفت: در آن زمان انقلاب اسلامی ایران تازه پیروز شده بود و اوضاع و شرایط ایران چندان مساعد نبود و دشمن با سوء‌استفاده از این موقعیت، جنگ را علیه ایران شروع کرد.

قاسمی خاطرنشان کرد: در آن زمان تنها مردم ایلات و عشایر استان ایلام بودند که در جبهه‌ها و دفاع از مرزهای ایران اسلامی حاضر شدند و از سایر استان‌ها هیچ نیروی کمکی نداشتیم، مدتی بعد، با فراخوان روحانیون خصوصاً آیت‌الله حیدری ایلامی و سپاه پاسداران هر یک از مناطق مختلف گرمسیری به یک ایل از استان سپرده شد.

وی ادامه داد: در آن زمان بر این مبنا شروع به تشکیل محورهای عملیاتی کردیم و محورهای بینا، بیجار، میمک، کانی‌سخت، کولگ، شورشیرین، گلان و کنجان‌چم، ترشابه، چنگوله و دهلران همه محورهای تشکیل شده هستند که فرماندهان آن‌ها نیز مشخص شد.

وی عنوان کرد: کم‌کم نیروهای کمکی به استان ایلام رسیدند به طوری که در آن زمان 200 نیروی افغانی نیز به جبهه ایلام آمدند و محل خدمت آن‌ها منطقه «گلان» و «کنجانچم» مهران بود که سخت‌ترین منطقه عملیاتی نیز بود، تعدادی از همین مجاهدان افغانی نیز به شهادت رسیدند.

این فرمانده دوران دفاع مقدس با اشاره به اینکه 50 عملیات چریکی در محورهای دفاعی استان ایلام انجام شده، گفت: نخستین عملیات آفندی در 2 مهرماه 1359 در جبهه «میمک» در منطقه «تنگ بینا» انجام گرفت، در این عملیات 26 نیروی عراقی اسیر شدند، این نخستین اسرای عراقی بودند که توسط رزمندگان استان ایلام اسیر شده که باعث زنگ خطری برای دشمن بعثی شد.

قاسمی تصریح کرد: در 26 شهریور 1361 ما شروع به ساماندهی نیروها در قالب تیپ و گردان کردیم، تا قبل از آن فعالیت‌های دفاعی ما حول محورهایی بود که به آن اشاره کردیم، محورها تخلیه شدند و در اختیار تیپ یک الله‌اکبر ارتش قرار گرفتند. نیروها را به منطقه «بانروشان» فرستادند و در آنجا نیروهای سپاه تحت عنوان تیپ مستقل 114 امیرالمومنین (ع) سازماندهی شدند.

وی ادامه داد: بعد از عملیات فتح المبین، گردان 505 دهلران در اردیبهشت 1361 در سپاه دهلران با فرماندهی شهید امینیان شکل گرفت.

وی ادامه داد: عملیات والفجر 3 در مرداد سال 1362، در منطقه مهران نخستین عملیات آفندی بود که تیپ امیرالمومنین (ع) در آن حضور فعال داشت، همچنین عملیات دوم ما در بهمن‌ماه سال 1362 با عنوان والفجر 5 با پشتیبانی عملیات خیبر و در منطقه چنگوله انجام شد که دومین عملیات آفندی این تیپ بود.

این فرمانده دوران جنگ تحمیلی اظهار کرد: در آن زمان اصرار ما بر این بود که با سه گردان خط شکن در عملیات شرکت کنیم که در آن زمان فرماندهان این موضوع رد می‌کردند و در نهایت با دو گردان خط شکن شرکت کردیم و در عملیات والفجر سه، 120 شهید تقدیم کردیم و در آن زمان متوجه شدیم که علت مخالفت فرماندهان چه بوده است و اینکه چرا گردان‌های خط‌شکن شهدای زیادی تقدیم می‌کنند.

قاسمی در خصوص مظلومیت‌های رزمندگان ایلام در این دوران نیز گفت: افتخار این استان این است که در اوج جنگ تحمیلی، طولانی‌ترین مرز را با کشور عراق داشته است و توانسته یک تیپ مستقل را تشکیل دهد، همچنین تمام کادر فرماندهی این تیپ از بچه‌های استان ایلام بوده‌اند و فقط یک فرمانده غیربومی داشتیم، کادر این تیپ با 12 نفر شروع به کار کرده است. در خصوص مظلومیت بچه‌های ایلام نیز باید گفت که با وجود تمام این مسائل و کمبود امکانات توانستند بزرگترین عملیات پدافندی را در منطقه انجام دهند.

وی ادامه داد: نکته دیگر این است که تیپ استان چندین‌بار بین دو قرارگاه دست به دست شد و این باعث ایجاد مشکلاتی برای ما شده بود، جابجایی ما بین قرارگاه کربلا و نجف بود، این اوج مظلومیت بچه‌های ایلام بود، بعد از مدتی دوباره به ما گفته شد که شما تحت امر قرارگاه قدس هستید، به هر حال ما تا اسفندماه سال 1365 انجام وظیفه کردیم که در نهایت تبدیل به لشکر شدیم. ما همزمان با هفت گردان در منطقه مهران پدافند می‌کردیم و با پنج گردان در شمال عراق عملیات آفندی انجام می‌دادیم، یعنی همزمان لشگر امیرالمؤمنین (ع) دو ماموریت انجام می‌داد.

وی تصریح کرد: از افتخارات مردم استان ایلام نیز می‌توان به این اشاره کرد که در اوج جنگ توانستند یک لشکر آفندی _ پدافندی تشکیل دهند، تیپ در اسفند سال 1365 به لشکر 11 امیرالمؤمنین (ع) تبدیل شد.

این فرمانده دوران دفاع مقدس اضافه کرد: بچه‌های ما چون تجربه کافی را داشتند به راحتی در مناطق کوهستانی حاضر می‌شدند و با وجود تمام سختی‌ها به کار خود ادامه می‌دادند.

قاسمی در پایان گفت: هر یگانی که در عملیات شرکت می‌کند باید استقلال خود را حفظ کند و توان پشتیبانی نیروهای خود را داشته باشد.