مؤلف دانشنامه فلسطین؛

متأسفانه با عمق جنایتی که در فلسطین اتفاق می‌افتد بیگانه‌ایم

مسئله فلسطین باید در قالب سوژه‌های مختلف کار شود. فلسطین هزاران سوژه دارد که می‌توان به تصویر کشید، حتی می‌توان فیلم‌های بلند و کوتاه و آثار مکتوب متعدد در این زمینه تولید کرد. البته محققان باید از سوی دستگاه‌های دولتی هم مورد حمایت قرار بگیرند. باید عموم مردم به این پژوهش‌ها دسترسی داشته باشند. مجید صفاتاج، کارشناس مسائل غرب آسیا و مؤلف دانشنامه فلسطین با بیان اینکه من بیش از سی سال یعنی از سال هفتاد در حوزه پژوهشی فلسطین فعال هستم، به گفت‌وگو با ایبنا نشست که در ادامه می‌خوانیم:

  تعدد آثار شما در زمینه فلسطین گویای این است که مدت زمان زیادی است که به پژوهش در این زمینه مشغول هستید، چه انگیزه و هدفی شما را به انجام این کار ترغیب کرد؟

مهم‌ترین انگیزه من، وجود تاریخ‌نگاری‌های جعلی غربی‌ها در مورد کشورهای اسلامی بود؛ متأسفانه تحت تأثیر جریان‌های مسلط در حوزه تاریخ‌نگاری قرار داریم. لذا تصمیم گرفتم برای اینکه تاریخ درست و واقعی کشورهای اسلامی را تبیین کنم به تاریخ‌نگاری بپردازم؛ اولین سرزمین که تاریخ آن تحریف شده و در معرض فراموشی قرار گرفته بود سرزمین فلسطین بود که تاریخش تحریف شده بود و مردم و ملتش بیرون رانده شده بودند و رژیمی بنیانگذاری شده بود که هیچ پیشینه تاریخی در این سرزمین نداشت. ساکنان این رژیم جدید از نقاط مختلف جهان به این سرزمین انتقال داده شده‌اند. بر این اساس تصمیم گرفتم اول در حوزه فلسطین کار کنم و اولین موضوع برای من قضیه فلسطین بود.

از سال هفتاد پژوهش و تألیف دانشنامه فلسطین را شروع کردم؛ اما متأسفانه با این مشکل مواجه بودیم که مسئولین امر در حوزه‌های مختلف کمتر به این موضوع توجه داشتند و کمتر بها می‌دادند. در حالی که بنیانگذار انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) و همچنین پس از ایشان مقام معظم رهبری بر قضیه فلسطین و دشمن صهیونیستی و لزوم تبیین معارف فلسطین تاکید کرده‌اند؛ اما در زمینه فلسطین کار درخور توجهی که یک تناسب منطقی با توصیه‌ها و تأکیدات امامین انقلاب اسلامی باشد، انجام نشده است.

  دانشنامه فلسطین چه مباحثی را در بر دارد و تولید آن مستلزم چه هزینه‌هایی بود؟

من با یک جمع حدود 80 نفره و با هزینه شخصی این کار را شروع کردم. کاری که دایرةالمعارف بزرگ اسلامی نتوانست و یا نخواست آن را به انجام برساند. بعد از 25 سال یک مجموعه هشت جلدی دانشنامه فلسطین برای چاپ آماده شد. دانشنامه فلسطین بیش از چهار هزار مدخل دارد و همچنین یک دانشنامه صهیونیست و اسرائیل که آن هم 6 جلدی است. آن هم بیش از سه هزار مدخل دارد و تخصصی صهیونیسم و اسرائیل است. دست تنها با هزینه‌های بسیار این کار را به انجام رساندم. انتظار این بود که مسئولان امر حمایت کنند؛ اما متأسفانه حمایت چندانی از این کتاب نشد. الان هم که چندین سال از انتشار این مجموعه هشت جلدی دانشنامه فلسطین توسط انتشارات آفاق روشن بیداری می‌گذرد، تا الان یک نسخه یا یک دوره از این مجموعه هشت جلدی نه توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نه توسط نهاد کتابخانه‌های کشور خریداری نشده است.

  گفتید که تولید چنین کتاب‌هایی با اندیشیدن تمهیدات خاص و گذر از موانع بسیار امکانپذیر است، سیستم توزیع کتاب در کشور تا چه حد در به بازاررسانی کتاب به مؤلف و ناشر کمک می‌کند و اساساً در این زمینه ناشران با چه مشکلاتی روبه رو هستند؟

متاسفانه به دلیل عدم شناخت کافی و درک درست متولیان امور فرهنگی و کتابخانه‌ای کشور از قضیه فلسطین، برای توزیع دانشنامه فلسطین در کتابخانه کشور با مشکل جدی روبرو بوده و هستیم؛ تأکید می‌کنم که حتی یک دوره کامل از دانشنامه فلسطین منتشر شده توسط موسسه آفاق روشن بیداری تاکنون خریداری نشده تا در کتابخانه‌های کشور توزیع شود.

اینجانب پس از گذشت چند سال از انتشار این مجموعه 8 جلدی توسط انتشارات آفاق روشن بیداری مجبور شدم به حضور مقام معظم رهبری نامه‌ای ارسال کنم و در آن نامه از این قضیه گِله کنم. البته ایشان از سال 1372 که من کار دایرةالمعارف فلسطین را گزارش دادم در جریان هستند و کتاب را به صورت حضوری نیز به ایشان تقدیم کرده‌ام.

سؤال اینجانب از مقام معظم رهبری این بود که بنا بر توصیه حضرت عالی و بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران و همچنین تاکیدی که در قانون اساسی شده است، شخص اینجانب به دلیل علاقه‌مندی که به این موضوع دارم، در این حوزه پژوهش کردم و در مجموع 140 کتاب پژوهشی تالیف کرده‌ام که تا امروز 114 عنوان آنها منتشر شده است؛ اگر قرار باشد که این کتاب‌ها در حد 10 نسخه منتشر شود، وظیفه من چیست؟

وظیفه من این بوده است که پژوهش و تحقیق و کتاب تألیف کنم و برای دانشجویان و اساتید دانشگاه، اقشار مختلف مردم و علاقه‌مندان کارگاه‌های آموزشی راه‌اندازی کنم. اما در حوزه توزیع این کتاب نیازمند یاری هستم. وظیفه ذاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این است که این کتاب‌ها را خریداری کرده و در اختیار دانشگاه‌ها، کتابخانه‌ها و افراد علاقه‌مند قرار بدهد. منتهی آنچه که من برداشت کردم این است که متاسفانه متولیان امور فرهنگی کشور بیشتر به دنبال کمیت هستند تا کیفیت. به عنوان نمونه عرض می‌کنم که یکی از معاونان فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نه در این دوره بلکه در دوره‌های قبلی با صراحت تاکید کرد که ما به جای خرید این دانشنامه می‌توانیم دویست کتاب در قطع کوچکتر خریداری کنیم، در حالیکه دانشنامه فلسطین تنها یک عنوان است. زمانی که چنین دیدگاهی وجود داشته باشد، و بجای کیفیت دنبال کمیت باشند؛ متاسفانه قشر جوان، قشر تحصیلکرده و حتی مسئولان ما نسبت به قضیه فلسطین و عمق جنایتی که در این سرزمین اتفاق می‌افتد بیگانه و ناآشنا خواهند بود؛ به همین دلیل است که برخی افراد شعار «نه غزه، نه لبنان» در سر می‌دهند. در صورتی که اگر ماهیت رژیم صهیونیستی را بدانند، هیچگاه یک ایرانی که ایران را دوست دارد، چنین شعاری سرنمی‌دهد.

  شرحی در خصوص مبنای تاریخی و لزوم مبارزه با اسرائیل بیان کنید، اساساً چه ضرورتی شما را برآن داشت تا به همگان این نکته را گوشزد کنید که اسرائیل دشمن جهان اسلام است؟

اسرائیل یک غده سرطانی است که به فلسطین بسنده نمی‌کند بلکه چشم طمع به جهان اسلام دارد. ما دقیقاً دیدیم در سال 1361 یعنی 1982 میلادی که ارتش رژیم صهیونیستی به لبنان حمله کرد، وزیر جنگ آن زمان، «شارون» طرحی را برای تصرف چاه‌های نفتی منطقه خلیج‌فارس مطرح و اعلام کرد که با تصرف چاه‌های نفتی منطقه خلیج‌فارس، نفت این منطقه، نه یک نفت عربی، بلکه یک نفت یهودی خواهد بود. ولی با شکل‌گیری مقاومت اسلامی لبنان، عملاً از این سیاست توسعه طلبانه رژیم صهیونیستی در متطقه جلوگیری شد و این طرح شارون، عملاً اجرا نشد.

رژیم صهیونیستی ماهیتی توسعه‌طلبانه دارد. هیچگاه یک انسان آزادی‌خواه و یک روشنفکر به تمام معنا و یک وطن‌دوست که نسبت به ماهیت رژیم صهیونیستی و عمق فاجعه فلسطین شناخت داشته باشد، شعار نه غزه و نه لبنان سرنخواهد داد. در خوشبینانه‌ترین حالت مسئولان امر، در این قضیه کم‌کاری کرده‌اند و توجهی به قضیه فلسطین نداشتند. همچنان که دانشنامه فلسطین که از سوی موسسه فرهنگی هنری انتشاراتی آفاق روشن بیداری منتشر شده، بیش از پنج نیسان (حدود 500 دوره) در جاهای مختلف انبار شده است. اما این دانشنامه را تاکنون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهاد کتابخانه‌های کشور، برای کتابخانه‌های سراسر کشور نخریده اند. البته به تازگی وزارت ارشاد صد دوره از فرهنگ سه جلدی جامع فلسطین را خریداری کرده است. امیدواریم که در مورد دانشنامه فلسطین هم اقدامی انجام بگیرد.

در برخی از خبرگزاری‌ها آمده است که یک سال از تخلیه و مصادره کتاب‌های کتابخانه شخصی و تخصصی انقلاب و مقاومت اسلامی از سوی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران در دهه فجر انقلاب می‌گذرد و اطلاعیه‌ای نیز در این زمینه از سوی روابط عمومی موسسه فرهنگی هنری آفاق روشن بیداری منتشر شد، در این باره نیز شرحی بیان کنید.

تنها کتابخانه تخصصی شخصی و غیر انتفاعی حوزه انقلاب و مقاومت و دشمن شناسی در شهر تهران که متعلق به موسسه فرهنگی، پژوهشی و هنری آفاق روشن بیداری است؛ برای سومین بار توسط شهرداری تهران تخلیه و کتابهای آن مصادره شده است. اولین بار در دوره شهرداری آقای حناچی شهردار قبلی تهران، توسط شهرداری منطقه 7 تهران بدون اطلاع قبلی تخلیه گردید و کتاب‌ها و تجهیزات فرهنگی آنکه بیش از پنجاه میلیارد ریال ارزش داشت به مکان متروکه‌ای انتقال داده شد. پس از پیگیری موضوع در قوه قضاییه و رسانه‌ای شدن آن، بنابر دستور رییس سازمان فرهنگی هنری شهرداری وقت تهران، جناب حجت الاسلام والمسلمین امرودی، کتابخانه مزبور به فرهنگسرای انقلاب اسلامی انتقال یافت و به طور رسمی نیز در اواخر اردیبهشت 1399، توسط ایشان و برخی از شخصیت‌های فرهنگی کشوری و نهضتی و فلسطینی افتتاح گردید که گزارش‌ها و تصاویر آن نیز در رسانه ملی و دیگر خبرگزاری‌ها وجود دارد. این کتابخانه، برای دومین بار، در دوره شهرداری آقای دکتر زاکانی، توسط سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، در فرهنگسرای انقلاب اسلامی، تخلیه شد و به محل دیگری در همان فرهنگسرا منتقل شد؛ اما دیری نپایید که متاسفانه برای سومین بار نیز مجدداً، کتابخانه از محل مزبور، در بهمن ماه سال گذشته (1401)، تخلیه شده و کتاب‌های آن و تجهیزات اداری موسسه فرهنگی هنری آفاق روشن بیداری مصادره شده است.

  گویا برای پیگیری این مساله اطلاعیه‌ای در رسانه‌ها منتشر کرده‌اید در این اطلاعیه چه آمده بود؟

در شرایطی که رهبر معظم انقلاب اسلامی امام خامنه‌ای (مدظله) همواره بر نشر معارف انقلاب اسلامی و مقاومت و بویژه معارف فلسطین و دشمن‌شناسی تاکید داشته‌اند و این کتابخانه نیز به همین منطور توسط موسسه فرهنگی، پژوهشی و هنری آفاق روشن بیداری برای استفاده دانش پژوهان و علاقه مندان به موضوعات مرتبط با انقلاب اسلامی، دفاع مقدس، فلسطین و نظام سلطه جهانی و صهیونیسم بین الملل و … تشکیل شده بود؛ و در شرایطی که هنوز خون سردار سرافراز مقاومت و نهضت جهانی اسلام سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی خشک نشده و تصاویر آن رادمرد بزرگ بر دیوارهای شهر تهران نقش بسته و آن را مزین نموده و هنوز قلوب مؤمنان و آزادیخواهان جهان متاثر از فقدان این شهید عزیز است؛ کتابخانه تخصصی حوزه انقلاب و مقاومت که پس از پیگیریهای مکرر در دوره شهرداری قبلی و طبق تفاهمنامه بین مدیر مسئول موسسه فرهنگی هنری آفاق روشن بیداری و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به فرهنگسرای انقلاب اسلامی انتقال یافته بود؛ متاسفانه دو بار بدون توافق و اطلاع رسانی به مسئول موسسه، تخلیه شد؛ و در مرحله دوم، در بهمن ماه سال گذشته و مقارن با دهه فجر انقلاب اسلامی، متاسفانه بیش از ده هزار جلد کتاب‌های شخصی و تجهیزات دفتری موسسه فرهنگی هنری آفاق روشن بیداری مصادره شده است. کتابخانه‌ای که حاصل تلاش‌های 40 ساله فردی است که، از سویی در سنگر جهاد و مبارزه از سال 1360 [بیش از 41 سال- از عملیات طریق‌القدس] همرزم و همسنگر و همکار و همراه و همفکر شهید عزیز سردار حاج قاسم سلیمانی بوده؛ و از طرفی دیگر، در سنگر فرهنگ و دانش، بیش از 140 جلد کتاب در حوزهای مورد نظر امام راحل و مقام معظم رهبری (انقلاب، مقاومت، اندیشه سیاسی اسلام، دفاع مقدس و معارف نظام سلطه و صهیونیسم شناسی) تألیف و یا منتشر کرده که در نوع خود در تاریخ جمهوری اسلامی ایران - اگر نگوییم بی‌نظیر بوده - لااقل کم نظیر است.

کتابخانه شخصی انقلاب، مقاومت و بیداری اسلامی و دشمن شناسی موسسه فرهنگی هنری آفاق روشن بیداری، با بیش از ده هزار جلد کتاب که _ماحصل بیش از 40 سال تلاش است_ به صورت رایگان در اختیار عموم علاقه مندان و پژوهشگران این حوزه قرار گرفته است. پس از آمدن آقای باقری رئیس جدید سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، متأسفانه به بهانه اینکه محل کتابخانه را لازم دارند، اعلام کردند تخلیه شود؛ که به یک سالن در همان فرهنگسرا انتقال یافت و تابلو کتابخانه تخصصی انقلاب و مقاومت اسلامی نیز کلاً برداشته شد؛ در حالی پس از گذشت یکسال، آن مکان قبلی کتابخانه همچنان خالی و بدون فعالیت باقی مانده است.

در محل جدید کتابخانه که محل تجمع و بهره‌برداری دانش‌پژوهان بود؛ جلسات متعددی در مورد پاسخ به شبهات سیاسی و تاریخی جوانان در حوزه انقلاب و مقاومت و دشمن‌شناسی برگزار می‌شد و قرار بود کرسی‌های آزاداندیشی نیز در آنجا برگزار شود. چند نمونه از جلسات پاسخ به شبهات سیاسی در شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز پخش شد. متاسفانه پس از مدتی اندک، مجدداً به دستور آقای باقری رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، کتابخانه ای که بیش از 40 سال برای آن زحمت کشیده شده؛ در زمان یک شهردار انقلابی؛ ارزشی و ولایی!، در حال نابودی کامل است. در حالی که این کتابخانه و فعالیت موسسه فرهنگی هنری آفاق روشن بیداری، کاملاً در راستای منویات و رهنموهای مقام معظم رهبری است؛ و برخی مسئولان دفتر معظم له نیز در جریان امور آن قرار دارند. گزارش فعالیت‌های مؤسسه نیز تاکنون به صورت کتبی و حضوری تقدیم برخی شخصیت‌های نظام و مسئولان حوزه فرهنگی کشور و حوزه مقاومت شده است. برخی مسئولان نیز با حضور در این مؤسسه، از نزدیک با فعالیت‌های این مجموعه انقلابی آشنا شده‌اند.

دکتر زاکانی تعطیلی کتابخانه تخصصی انقلاب و مقاومت و بیداری اسلامی، متاسفانه مایه خشنودی دشمنان انقلاب اسلامی، به‌ویژه رژیم صهیونیستی است؛ لذا استدعا دارم؛ در صورت تصمیم قطعی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران برای تعطیلی کتابخانه، حداقل ترتیبی اتخاذ فرمائید تا بیش از ده هزار جلد کتاب‌های شخصی که ماحصل 40 سال زحمت جمع‌آوری آنهاست؛ همراه با کلیه تجهیزات اداری موسسه فرهنگی هنری آفاق روشن بیداری و خسارت‌های وارده به موسسه عودت داده شود. تمامی کتاب‌ها و تجهیزات اداری موسسه فرهنگی هنری آفاق روشن بیداری، شخصی است و مصادره آنها از نظر اینجانب که مالک شخصی آنها هستم؛ حرام شرعی است.