شوراهای اسلامی شهر و روستا، جلوه‌ای از مشارکت مردم

مشارکت مردم معجزه می‌کند و همچون سیل خروشان کاری می‌کند بنیانی و اساسی. دوران تصدی‌گری دولت‌ها سال‌هاست که به سر آمده و نخبگان اجتماع به این نتیجه رسیده‌اند که اگر مردم به میدان بیایند، قطعاً اتفاقات بسیار مبارکی رخ می‌دهد. یکی از مهم‌ترین جلوه‌های حضور مردم در میدان، شرکت در انتخابات شوراها و شکل‌گیری پارلمان‌های محلی تحت عنوان شورای اسلامی شهر و روستا است. درواقع آن‌ها که در خود این توان را می‌بینند که با عضویت در شورا‌ها در خدمت شهروندان باشند، داوطلب عضویت می‌شوند و مردم نیز به انتخاب آن‌ها می‌پردازند و بهترین را انتخاب و راهی شوراها می‌کنند. پس تا اینجای کار فرایند مشارکت مردم که سبک و سیاق حکومت‌های مردم‌سالار بوده، به‌خوبی محقق شده است و بدین طریق فرصت راهیابی بهترین‌ها و سرآمدان جامعه در قامت تصمیم‌گیرندگان برای شهرها فراهم شده و قانون‌گذار ساختار لازم را برای مشارکت حداکثری مردم فراهم کرده است.

متأسفانه و به‌طور طبیعی هر سازوکار قانونی دارای آفت‌هایی است و هرجا قدرتی وجود دارد، ممکن است مفاسدی رخ دهد. اگر در مقطعی خدای‌نکرده مفسده‌ای رخ دهد، ایراد به ساختار ممکن است نباشد و این مجریان قانون و منتخبان هستند که نتوانسته‌اند از این فرصت و موهبت بهره‌برداری مطلوب بکنند؛ سوء استفاده از جایگاه در همه‌جای دنیا با شدت و ضعف دیده می‌شود و وجود برخی انحرافات نباید موجب هدم دستاوردهای بزرگ نظام مقدس جمهوری اسلامی ازجمله شوراهای اسلامی شهر و روستا شود. با گذشت 6 دوره از فعالیت شوراها، ممکن است ضعف‌هایی مشاهده شده باشد و برخی با ارائه تحلیل‌های ضعیف و غیر واقعی و با پرداختن به این ضعف‌ها، اصل شوراها را زیر سؤال ببرند و به کلی آن را غیر مفید بدانند، درحالی که می‌توان از تجارب به‌دست‌آمده حداکثر استفاده را کرد و با رفع اشکالات و آسیب‌شناسی فرایندها، به اصلاح آن‌ها پرداخت.

یقیناً ضرورت دارد که با گذشت 6 دوره از فعالیت شوراها، از تجارب به‌دست‌آمده استفاده و اشکالات را برطرف کرد.

به‌طور مثال توزیع عادلانه امکانات مدیریت شهری بین همه اقشار و تمام محلات یکی از دستاوردهای تشکیل شوراها است، اما برخی منتخبین شوراها این فرصت را تبدیل به تهدید کرده‌اند و با اعمال برخی رفتارها برای جلب نظر رأی‌دهندگان، سعی در کشاندن بودجه و امکانات مدیریت شهری به سمت مطلوب خود دارند و این تهدیدی برای سلامت شوراها محسوب می‌شود و یا برخی ممکن است علاقه‌مند به توسعه عمرانی شهرها باشند و برخی دیگر به توسعه فرهنگی باشند و این کشمکش تبدیل به نزاع در سطح رسانه‌ها یا مجامع سیاسی شود که منتخبین مردم در شوراها باید مراقب این‌گونه آفت‌ها نیز باشند.

آنچه که موهبت شوراها که یک دستاورد عظیم برای نظام است را حفظ می‌کند، قوام می‌بخشد و از هدم و اضمحلال مصون نگه می‌دارد، حفظ و رعایت تقوا توسط اعضای این شوراها است. تقوا اگر رعایت شد، همانند سپر بلا جلوی همه انحرافات گرفته می‌شود و دستاوردها توسعه پیدا خواهند کرد؛ پس باید همه اعضاهای شوراهای اسلامی شهرها و روستاها را به رعایت تقوا توصیه کرد.