تابستانی خطرناک در انتظار جنگل‌های بلوط ایلام

قصه سوختن جنگل‌های زاگرس قصه تازه‌ای نیست، مرگ بلوط‌های هزار ساله در آتش هرسال اتفاق می‌افتد و هیچ‌گاه از خاکسترشان بلوطی تازه نمی‌روید.

مسئله آتش‌سوزی جنگل‌ها امری است که هر ساله با آغاز فصل گرما، خشک شدن پوشش گیاهی و تداوم خشک‌سالی، تکرار می‌شود و در ظاهر هم کاری از دست کسی برنمی‌آید، جنگل‌های بلوط زاگرس استان ایلام نیز که از این قضیه در امان نیست هر ساله طعمه بی‌احتیاطی و بی مبالاتی برخی افراد شده و در دامان آتش تبدیل به خاکستر می‌شوند.

بررسی‌ها نشان داده، رشته‌کوه‌های زاگرس وسیع‌ترین و اصلی‌ترین رویشگاه گونه‌های مختلف بلوط در ایران بوده و استان ایلام نیز که به عروس زاگرس معروف است. دارای بی‌نظیرترین توده‌های جنگلی در سطح کشور و جهان بوده و مسن‌ترین درخت بلوط جهان با قدمت بیش از دو هزار و 200 سال در این استان وجود دارد.

*مرگ جنگل‌های بلوط در ایلام

کارشناس منابع طبیعی اظهار کرد: آتش‌سوزی یکی از عوامل مهم ایجاد اختلال در اکوسیستم‌های جنگلی کشور است و به‌عنوان یک آشفتگی بر ساختار و تجدید حیات گونه‌های گیاهی تأثیرات بسیار منفی دارد.

نگار رحمانی با بیان اینکه جنگل‌های زاگرس ایلام، در این میان سهم بیشتری از آتش‌سوزی‌ها را دارد و سالانه بسیاری از گونه‌های گیاهی و بلوط‌هایش در آتش خاکستر می‌شوند، افزود: تأمین نیرو و تجهیزات یکی از ملزومات اطفای هر حادثه برای حفاظت از عرصه‌های طبیعی است که باید در دستور کار مسئولان مربوطه قرار گیرد.

وی ادامه داد: از سوی دیگر استفاده از ظرفیت دوستداران منابع طبیعی و جوامع محلی نیز در مدیریت بحران‌های احتمالی بسیار کارگشا است، چراکه اولین افرادی که در محل حادثه حضور می‌یابند، کسانی هستند که در آن نقطه زندگی می‌کنند یا به دلیل توانمندی‌ها مثلاً کوهنورد بودن، توانایی بیشتری برای رسیدن به محل حادثه دارند.

این کارشناس ادامه داد: باید از طریق رسانه‌ها نیز در بین شهروندان فرهنگ سازی شود تا از روشن کردن آتش در مراتع و انداختن ته سیگار در جنگل خودداری کنند.

*لزوم حفاظت از جنگل‌ها

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری ایلام نیز اظهار کرد: وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع از مخرب‌ترین حوادثی است که آثار و پیامدهای زیاد و گاهی جبران‌ناپذیری در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، محیط زیستی و انسانی به‌دنبال دارد و هر ساله با شروع فصل گرما شدت میابد.

سعید هژبری، افزود: مصوبات ستاد پیشگیری از حریق برای تمام دستگاه‌های عضو لازم الاجراست و در مواقع بحرانی همه ظرفیت دستگاه‌های اجرایی به تشخیص ستاد مدیریت بحران کشور باید بدون سهل انگاری پای کار بیایند، همچنین فرمانداران نیز باید برای مقابله با حریق برنامه‌ریزی مدون کنند و ظرفیت‌های شهرستان را به‌کار بگیرند.

وی ادامه داد: شهرداران و دهیاران مکلف هستند با تمام ظرفیت‌های ماشین‌آلات و نیروهای مردمی پابه‌پای ستاد مدیریت بحران حافظ سرمایه ارزشمند طبیعت استان باشند و طبق ابلاغ هیئت‌وزیران سازمان‌های آتش نشانی باید بر اساس محدوده جغرافیایی و به تشخیص ستاد مدیریت بحران در اطفای حریق شرکت کنند.

*آمادگی 28 اکیپ جهت اطفای حریق در عرصه‌های طبیعی ایلام

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام نیز اظهار کرد: با فرا رسیدن فصل گرما، احتمال بروز حریق در عرصه‌های طبیعی افزایش می‌یابد، بنابراین به منظور افزایش آمادگی نیروهای یگان حفاظت و با هدف پیشگیری از بروز حریق‌های احتمالی، مانور مقابله با آتش‌سوزی در استان برگزار شده است.

یاسم خانمحمدیان بیان کرد: در این مانور شرکت کنندگان آمادگی خود را برای جلوگیری و اطفا، آتش سوزی‌های احتمالی محک زدند.

وی اضافه کرد: 84 نقطه بحرانی و مستعد حریق در استان ایلام شناسایی شده است.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری ایلام تصریح کرد: همچنین 28 اکیپ اطفای حریق با تمام تجهیزات موجود در سطح شهرستان‌های استان آمادگی لازم را برای پیشگیری و اطفای حریق در عرصه‌های طبیعی دارند.

فرهنگ‌سازی و آگاه‌سازی عشایر و دامداران، حضور ناوگان هوایی برای دسترسی به نقاط صعب‌العبور در مواقع حریق، حضور نیروهای مسلح، گزارش مستمر وضعیت جوی، وزش باد، وضعیت حرارت توسط منابع طبیعی و پیش بینی وقوع حریق در نقاط بحرانی، هماهنگی دستگاه‌های اجرایی و نیروهای مردمی و فرهنگسازی برای کاهش ایجاد آتش‌های غیرضروری در دامان طبیعت از دیگر اقدامات ضروری جهت حفاظت از جنگل‌ها و در امان ماندن آنان از آتش‌سوزی است.

منابع طبیعی به علت اهمیت اقتصادی، کارکردهای زیست‌محیطی، گردشگری و تولید گیاهان دارویی، صنعتی، حفظ خاک و ذخایر ژنتیکی همواره نزد دولت‌ها و جوامع از اهمیت بالایی برخوردار است. استان ایلام نیز که همه آن را با طبیعت سرسبز و زیبای مانشت، بانکول، قلارنگ، کبیرکوه، دینار کوه و… می‌شناسند، دارای جاذبه‌های گردشگری و طبیعی بسیاری است که همه‌ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب می‌کند.