این استقبال کم برای چیست؟

مدیرعامل صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی که مزایده 120 بنای تاریخی از طریق آن صورت گرفته است، در پاسخ به آن پرسش و ابزارها و اهرم‌هایی که برای بهبود این وضعیت در سالی که «جهش تولید با مشارکت مردم» نام گرفته است، نخست این جمله را گفت که «ما باید واحد بازاریابی صندوق را (برای بناهای به مزایده گذاشته شده) تقویت کنیم.» و سپس در پاسخ به این پرسش که فکر می‌کنید مشارکت مردم و سرمایه‌گذاران خصوصی فقط به خاطر ضعف بازاریابی این صندوق پایین است؟ سخنش را اینگونه تکمیل کرد: به جز مسئله بازاریابی، واقعیت دیگر این است که میزان مشارکت مردم و سرمایه‌گذاران خصوصی به میزان حمایت استان‌ها بستگی دارد. بعضی از استان‌ها اعلام آمادگی می‌کنند که بناهای تاریخی‌شان از طریق صندوق به سرمایه‌گذار خصوصی واگذار شود و آن‌ها هم در ازای آن، مسیر دسترسی و زیرساخت‌های دیگر را ایجاد می‌کنند.

شهاب طلایی؛ درباره سهم دستگاه‌های دولتی به ترغیب مردم برای مشارکت در احیا و حفاظت از بناهای تاریخی، با توجه به تعهداتی که در اسناد بالادستی برای آنها مشخص شده است، اظهار کرد: البته که دستگاه‌های دیگر تکلیف‌هایی دارند و به لحاظ قانونی باید آن‌ها را انجام دهند، ولی وقتی به سطح اجرا می‌رسیم همان قانون در استان‌ها سلیقه‌ای اعمال می‌شود، مثلاً بودجه‌ای که برای راه یک بنای تاریخی دارند را به راه روستایی اختصاص می‌دهند. این بستگی به اولویت اجرا در استان‌ها دارد. بعضی از استان‌ها که میراث‌دوست هستند حتی بودجه‌ای را به این منظور اختصاص می‌دهند و برای بناهای تاریخی که ما هنوز واگذار نکرده‌ایم، نورپردازی می‌کنند و یا راه دسترسی را سنگ‌فرش می‌کنند، سرمایه‌گذار هم وقتی این شرایط را می‌بیند بیشتر ترغیب می‌شود.

وی اضافه کرد: ما برای جلب مشارکت مردم به حفظ و احیاء بناهای تاریخی، به حد کافی قانون داریم، فقط درک و مشارکت آن باید ایجاد شود. به تجربه معتقدم بعضی از شهرداری‌ها بزرگترین مانع مشارکت مردمی در حفظ و احیا بناهای تاریخی هستند، اما بعضی از شهرداری‌ها مثل شیراز میراث‌دوست و داوطلب هستند. در شیراز حتی برای بافت تاریخی شهردار دارند.

مدیرعامل صندوق حفظ و احیاء بناهای تاریخی درباره وظایف و سهم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای افزایش مشارکت مردمی در نگهداری و احیا بناهای تاریخی گفت: کل کاری که ما می‌توانیم در این حوزه انجام دهیم مسئله قانون نیست، مسئله تعامل است؛ یعنی میراث فرهنگی در اولویت شهرداری‌ها و استان‌ها قرار گیرد، ‌ مثلا شهردار اسبق اصفهان که عاشق میراث فرهنگی بود خیلی مشارکت داشت و حتی برای ایجاد زیرساخت مورد نیاز بناهای تاریخی پیش‌قدم بود و این همکاری با حفظ اصول میراث فرهنگی به گونه‌ای بود که ما در مقاطعی ترغیب شدیم بناهای بیشتری را برای حفظ و احیا به شهرداری واگذار کنیم.

طلایی گفت: بنای سعدالسلطنه در قزوین یکی از این نمونه‌های موفق شهرداری‌هاست، آنقدر در فرایند احیا این بنا خوب عمل شد که ما حتی می‌خواستیم بنای دیگری را در قزوین به شهرداری این شهر واگذار کنیم. به هر حال با وجود همه مشکلاتی که همه ما واقفیم، آن بنا از یک مخروبه به یک جاذبه گردشگری تبدیل شده و شهرداری با هزینه‌هایی بیش از آنکه در قراردادش بود این بنا را مرمت کرد.