خطرات «چال گونه» ایجادشده توسط جراحی

«وقتی می‌خنده، یه چال رؤیایی روی گونه‌هاش می‌افته!». این جمله، گاهی چنان به مذاق افراد خوش می‌آید که حاضر می‌شوند برای رسیدن به آن، صورت خود را به تیغ جراحان بسپارند. اما آیا این عمل جراحی، بدون عارضه است؟

چال گونه عبارت است از فرورفتگی ناحیه گونه که اغلب حین خنده ایجاد می‌شود. چال گونه جزو فاکتورهای زیبایی صورت محسوب می‌شود و سبب جذاب‌تر شدن چهره افراد به‌ویژه هنگام خنده می‌شود. به‌نظر می‌رسد که وجود چال گونه یک امر ژنتیکی و توارثی است، به‌طوری‌که برخی محققان، آن را به‌عنوان یک صفت ارثی غالب در نظر می‌گیرند. علت ایجاد این وضعیت آناتومیک در صورت، به دوشاخه بودن عضله‌ای موسوم به زایگوماتیک ماژور مربوط است.

چال گونه می‌تواند یک‌طرفه یا دوطرفه باشد. رشد و تمایز چال گونه، الگوهای متفاوتی نشان می‌دهد، به‌طوری‌که چال گونه می‌تواند گذرا یا دائمی باشد. چال گذرا، ناشی از تحلیل رفتن چربی ناحیه بوکال بر اثر افزایش سن است و علاوه بر بالارفتن سن، کشیده شدن یا طویل شدن عضله نیز می‌تواند به محو شدن چال گونه منجر شود. امروزه به دلیل تقاضا برای ایجاد چال گونه با جراحی، تکنیک‌های بسیار متفاوت و متعددی ابداع و به کار گرفته شده‌اند. اما نکته بسیار مهم در این خصوص آن است که قبل از عمل جراحی، باید به‌دقت بیماران را در مورد تکنیک جراحی، نتایج و عوارض آن مورد مشاوره قرار داد.

در این رابطه، یکی از محققان کشور، پژوهشی مروری را انجام داده است که در آن، علت ایجاد چال گونه، خصوصیات آناتومیک و نیز تکنیک‌های جراحی برای ایجاد چال گونه و همچنین عوارض این اعمال جراحی بیان شده‌اند.

به بیان محقق فوق، هدف از جراحی این است که یک اسکار یا زخم، بین پوست و عضله بوکسیناتور صورت ایجاد شود که این اسکار سبب چسبندگی پوست و عضله می‌شود. عمل جراحی فوق، تحت بی‌حسی موضعی یا بی‌هوشی عمومی انجام می‌شود و در موارد بی‌حسی از ترکیب لیدوکایین و اپی‌نفرین استفاده می‌شود.

پژوهشگر بخش جراحی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و مجری این پژوهش، در خصوص عوارض احتمالی این عمل جراحی می‌گوید: «جراحی ایجاد چال گونه، اگرچه عمل مطمئن و نسبتاً ساده‌ای است، اما مانند هر عمل جراحی دیگری می‌تواند همراه با عوارض باشد که ازجمله آن‌ها می‌توان به احتمال ایجاد عفونت، خونریزی و صدمه به شاخه‌های بوکال عصب فاسیال اشاره کرد».

به اعتقاد مهدی غنچه: «همچنین احتمال محو شدن ناگهانی چال گونه، عدم تقارن، واکنش به جسم خارجی و صدمه به مجرای استنسن (پاروتید) نیز گزارش شده است. بر همین اساس شناسایی و درمان زودرس عوارض، اهمیت ویژه‌ای دارد».

یافته‌های حاصل از این پژوهش مروری را که بر شناسایی عوارض ناشی از جراحی چال گونه و اقدامات سریع برای درمان زودرس آن تأکید دارند، فصل‌نامه‌ای علمی پژوهشی به نام «پوست و زیبایی» منتشر کرده است. این نشریه، متعلق به دانشگاه علوم پزشکی تهران است.