سرمایه در گردش واحدهای تولیدی مغموم دوئل با امپراطوری بانک‌ها

تفکر تجاری بانک‌ها در تقابل با تولید

سپهرغرب، گروه - طاهره ترابی مهوش:

بنابراین با توجه به مبتلا بودن به این مسئله برآن شدیم تا دراین‌باره با رئیس مرکز تجارت جهانی ایران گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

محمدرضا سبزعلیپور؛ با بیان اینکه بانک‌ها در حوزه تولید از طریق در اختیار گذاشتن سرمایه در گردش مکلف به همکاری با واحدهای تولیدی هستند گفت: درواقع این تسهیلات بستری است تا بخشی از نیاز این واحدها را مرتفع کنند.

وی ابراز کرد: آنچه در کشور منجر به ایجاد مانع در شکل‌گیری این فرایند به‌درستی شده، تفکر سیستم بانکداری ماست که تجاری بوده و به‌دنبال پول‌فروشی هستند، درواقع بانک‌ها با تفکر غیر تولید وارد عرصه شده و به فکر پول فروش می‌کنند؛ مثلاً تسهیلات 100 میلیون تومانی اعطا کرده و به ازای آن 120 میلیون تومان دریافت می‌کنند.

وی با تأکید بر اینکه بانک‌ها با متقاضیان تسهیلات دست به معامله می‌زنند و اصلاً برایشان مهم نیست در کجا به‌کار گرفته می‌شود و اتفاقاً از تخصیص این تسهیلات برای معامله‌گری نیز استقبال می‌کنند؛ زیرا فرد در پی معامله بدون دردسرهای مترتب بر تولید سود کرده و آن را بازهم در بانک به‌عنوان سپرده خواهد گذاشت، اذعان کرد: درواقع تفکر بانکدار ما صنعتی و تولیدی نیست.

این تحلیل‌گر مسائل اقتصادی با تأکید بر اینکه طی چند سال اخیر مقام معظم رهبری به این نکته تأکید دارند و همگان نیز به این باور رسیده‌اند که رفع مشکلات کشور در گرو شکوفایی تولید و به‌دنبال آن اقتصاد است خاطرنشان کرد: همزمان با اهمیتی که به تولید داده شده و ارزش آن قابل درک است، سیستم بانکداری ما متحول نشده و شاهد تغییری در تفکر پول‌فروشی آن نیستیم.

سبزعلیپور خاطرنشان کرد: اگر قرار است کشور به سمت رشد و جهش تولید برود بانکداری ما نیز باید از تفکر تجاری به سمت تفکر تولیدی تغییر مسیر دهد و در کنار تولید حرکت کند نه در برابر آن.

وی با بیان اینکه در حال حاضر متأسفانه بانک‌ها در برابر تولید ایستاده‌اند تشریح کرد: در این بین اگر کسی وامی بگیرد و به بنا به دلایلی نتواند آن را تسویه کند اصلاً برای بانک مهم نیست که واحد تولیدی است یا خیر، تنها به فکر پلمب آن مکان است و سپس بر پایه همان تفکر پول‌فروشی، آن را فروخته تا به پول خود برسد.

وی عنوان کرد: هرچند دولت‌ها به‌ویژه دولت شهید رئیسی هم روی این قضیه تأکید داشت که هیچ بانکی حق ندارد اموال بدهکار بانکی را گرفته و او را به زندان بیندازد؛ اما در عمل دیدیم که هیچ‌کدام از این صحبت‌ها در هیچ دولتی عملی نشد و بانک‌ها، بسیاری از تولیدکننده‌ها را به زندان انداخته‌اند و بسیاری از واحدهای تولیدی را مصادره و تصاحب کرده و به تملک خود درآورده‌اند

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران ادامه داد: بنده شخصاً می‌توانم اسامی تعداد زیادی از تولیدکننده‌های کلان کشور که هرکدام پنج تا 10 هزار کارگر داشتند (وقتی می‌گویم 10 هزار نفر سر سفر هرکدام از آن‌ها پنج نفر نان می‌خورد که درمجموع 50 هزار نفر را شامل می‌شود) را نام ببرم که به خاطر بدهی بانکی تعطیل شده و حتی صاحبان این مجموعه‌ها را نیز به زندان انداختند، تأسف‌بارتر اینکه دولت هم هیچ کاری برای آن‌ها نکرده است.

سبزعلیپور با تأکید بر اینکه یقیناً با این روند تولید شکوفا نشده و شعار سال هرگز محقق نمی‌شود، گفت: همچنان که آخر هر سال می‌بینیم که مقام معظم رهبری از روند کارهای انجام‌شده راضی نیستند؛ وقتی صحبت از جهش تولید کردند، این اتفاق نیفتاد، وقتی بر رونق تولید تأکید کردند شرایط برای رونق دلالی فراهم شد، هنگامی که از رفع موانع تولید سخن به‌میان آوردند آخر سال دیدیم که اتفاقاً تعداد موانع بیشتر هم شد.

وی ادامه داد: حتی وقتی تولید دانش‌بیان را مطرح کردند منظورشان این بود که تولید بر پایه دانش باشد اما برعکس شرکت‌های دانش‌بنیان را بیشتر کردند، چون در عرصه تولید به این شرکت‌ها تسهیلاتی پرداخت می‌شد، تعداد بی‌شماری شرکت دانش‌بنیان سوری ثبت شد که فقط وام‌های در نظر گرفته‌شده را دریافت کنند.

وی ادامه داد: بنابراین اگر قرار است برحسب شعار سال جهش تولید اتفاق بیفتد بایستی این تفکر و عملکرد بانک‌ها با کمک دولت، مجلس و قوه قضاییه تغییر کند.

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران با اشاره به اینکه اهمیت این موضوع بدان جهت است که در حال حاضر بانک‌ها بخش اعظم سیاست‌های کاری‌شان از طرف دولت و مجلس تعریف می‌شود ابراز کرد: یعنی رئیس کل بانک مرکزی زیر نظر وزارت اقتصاد، وزارت اقتصاد زیر نظر دولت و دولت از طریق رأی مردم تعیین می‌شوند و بعد از این مرحله هم وزرا از طریق رأی نماینده‌های مجلس انتخاب می‌شوند، یعنی همه به‌صورت سلسله‌وار به یکدیگر متصل هستند پس بایستی همه ارگان‌های عنوان‌شده ورود کرده و مشکلات و موانع را از سر راه برداشته و تفکرات را تغییر دهند.

سبزعلیپور خاطرنشان کرد: این بدان معنا است که اگه قرار بر این باشد که حرفی زده اما مؤلفه‌ها و امور زیربنایی آن را فراهم نکنیم، این حرف همچنان در این حد باقی مانده و از قوه به فعل تبدیل نمی‌شود.

وی با اذعان کرد: متأسفانه این روزها بانک‌ها برخلاف وظیفه در حوزه تأمین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی، به‌قدری موانع ریز و درشت بر سر راه تولیدکنندگان ایجاد می‌کنند که تولیدکننده عطای گرفتن وام را به لقایش می‌بخشد، بعضاً حتی به جایی می‌رسند که می‌گویند دیگر تولید را ادامه نمی‌دهیم.

وی افزود: تنها راهکار پیش‌رو این است که دولت سیاست‌های جدیدی را بر مبنای رشد و جهش تولید تدوین و این سیاست‌ها را به سیستم بانکی ابلاغ و بر آن‌ها نظارت کند.

رئیس مرکز تجارت جهانی ایران با تأکید بر اینکه بانک مرکزی وظیفه نظارت بر این مسائل را دارد اما سال‌هاست که نقش و آن جایگاه اصلی خودش را از دست داده و از اهرم نظارتی و قدرت خود در جهت نظارت بر بانک‌ها و اعمال سیاست‌هایی که به نفع تولید کشور است استفاده نمی‌کند، همین امر باعث شده مشکلاتی ایجاد و مدیران عامل بانک‌ها سرخورده شده و برای خود قوانین جدیدی که اصلاً در کشور تعریف نشده را به‌کار گیرند؛ برای مثال امروز از درخواست‌کننده وام یا تولیدکننده مدارکی را درخواست می‌کنند که اصولاً در قوانین یا سیاست‌های اعطای وام وجود ندارد، تأسف‌بارتر ازسوی بانک مرکزی نظارتی بر عملکرد بانک‌ها نشده و مرجعی برای شکایت وجود ندارد.

سبزعلیپور با تأکید بر اینکه امروز عدم نظارت بر عملکرد بانک‌ها شرایط را به گونه‌ای پیش برده که هرکدام از آن‌ها یک امپراتوری ایجاد کرده و بابت عملکردشان به هیچ‌کس پاسخگو نیستند ابراز کرد: در حال حاضر در کشور بیش از 40 مؤسسه مالی اعتباری و بالغ بر 40 بانک رسمی داریم که هرکدام به سازی که دلشان می‌خواهد می‌رقصند و حتی برخی از آن‌ها با مشکلات مالی مواجه بوده و فقط یک ساختمان پرطمطراق دارند.