میزان توجه و حمایت از صنایع کوچک هم در کشورهای مختلف با توجه به سیاست‌های دولت‌ها متفاوت است؛ کشورهای اسکاندیناوی، ژاپن، آلمان و تایوان ازجمله ممالکی هستند که با حمایت از صنایع کوچک در حوزه تولید و اقتصاد رشد چشمگیری پیدا کردند.

در ایران هم از سال 1393 به مناسبت پنجاهمین سالروز تأسیس سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، 21 مرداد با تصویب شورای فرهنگ عمومی در تقویم رسمی کشور به‌عنوان روز حمایت از صنایع کوچک نامگذاری شد.

اختلاف نظرهایی که در تعریف صنایع کوچک و متوسط بین نهادهای اقتصادی و برنامه‌ریز کشور هم چون بانک مرکزی، مرکز آمار و وزارت صنعت، معدن و تجارت وجود دارد که به گفته کارشناسان این مهم باعث به‌هم‌ریختگی‌هایی در حمایت از این واحدها و نبود برنامه‌ای منسجم حمایتی شده است.

بر اساس تعریف وزارت صمت از صنایع بزرگ، متوسط و کوچک، اکثریت واحدهای صنعتی دارای پروانه بهره‌برداری در کردستان را واحدهای کوچک و متوسط با اشتغال‌زایی کمتر از 10 نفر، 10 تا 49 نفر و 50 تا 99 نفر تشکیل داده است.

هرچند نامشان کوچک است ولی نقش و سهم بزرگی در اقتصاد و اشتغال کشور و به تبع آن در کردستانِ کمتر توسعه از لحاظ صنعتی، دارد.

در 19 شهرک، ناحیه صنعتی و منطقه ویژه اقتصادی موجود در این استان یک هزار و 642 قرارداد با متقاضیان منعقد شده و از این تعداد 943 واحد به بهره‌برداری رسیده است.

*اشتغال 12 هزار نفر در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کردستان

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان با اشاره به اینکه 95 درصد صنایع کوچک در شهرک‌ها و نواحی صنعتی مستقراند، اظهار کرد: 45 درصد اشتغال و 17 درصد ارزش افزوده بخش صنعت مربوط به صنایع کوچک و متوسط است.

حمیدرضا امانی با بیان اینکه 70 درصد واحدهای تولیدی کردستان هم در شهرک‌ها، نواحی صنعتی و منطقه ویژه اقتصادی مستقر هستند، افزود: در این استان مصوبه 30 شهرک، ناحیه و منطقه ویژه اقتصادی وجود دارد که از این تعداد 19 شهرک، ناحیه و منطقه ویژه به بهره‌برداری رسیده است.

وی اشتغال ایجاد شده در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان را 12 هزار نفر خواند و بیان کرد: سرانه زمین صنعتی در کردستان نصف میانگین کشوری است و کمبود زمین همواره یکی از دغدغه‌های بخش صنعت استان به‌شمار می‌رود.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان تقویت بخش‌های نرم‌افزاری و حمایت توسعه‌ای از واحدهای کوچک و متوسط را از مهم‌ترین دستور کارهای این شرکت خواند و گفت: هر واحد تولیدی بعد از بهره‌برداری نیاز به حمایت دارد بنابراین پایش وضعیت این واحدها را همواره در دستور کار داریم.

امانی بیان کرد: هزار و 642 قرارداد در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان منعقد شده و 943 واحد تولیدی هم به بهره‌برداری رسیده که از این تعداد 820 واحد فعال و مابقی غیرفعال اند.

*احیای 20 تا 25 واحد راکد در سال

کلینیک کسب و کار مستقر در شهرک صنعتی سنندج یک به‌منظور عارضه‌یابی و مشاوره به واحدهای تولیدی موجود در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان از دهه 90 راه‌اندازی شده است.

عارضه‌یابی و شناسایی عوامل تعطیلی واحدهای تولیدی و احیای آن‌ها یکی از برنامه‌های سالانه شرکت شهرک‌های صنعتی استان است که به گفته مدیرعامل این شرکت هر سال به طور میانگین 20 تا 25 واحد راکد به چرخه تولید بازگردانده می‌شود.

مهم‌ترین مشکلات پیش روی واحدهای صنعتی به‌ویژه واحدهای کوچک و متوسط کمبود نقدینگی، تسهیلات بانکی، مباحث حقوقی و فناوری است؛ به گفته کارشناسان اگر این واحدها مجهز به فناوری‌های روز شوند، کمیت و کیفیت تولید آن‌ها ارتقا پیدا خواهد کرد.

به‌منظور معرفی ظرفیت‌های استان در بخش‌های مختلف صنعت، مرز، معدن و کشاورزی هفته گذشته بیست و دومین نشست فن بازاران کشور در سنندج برگزار شد و این یکی از برنامه‌های شاخص شرکت شهرک‌های صنعتی استان در سال جاری محسوب می‌شود.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان ادامه داد: این نشست فراهم کردن فرصتی برای تبادل تجربیات و ایجاد ارتباطات مؤثر بین فن‌بازارها، امکان شناسایی نیازهای فناورانه صنایع مختلف و بنگاه‌های اقتصادی، مشخص و راهکارهایی برای رفع این نیازها بود.

امانی با بیان اینکه با تلفیق فناوری به بخش تولید می‌توان ارزش افزوده و اشتغال بیشتری ایجاد کرد، افزود: سال گذشته 14 واحد تولیدی مستقر در شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان که ظرفیت دانش‌بنیان شدن را داشتند، شناسایی کردیم و آن‌ها را برای دستیابی به این مهم مورد حمایت قرار دادیم.

وی از دیگر اقدامات حمایتی این شرکت را برگزاری استارتاپ ها، اعزام تولیدکنندگان به نمایشگاه‌های داخلی و خارجی و ایجاد خوشه‌های صنعتی خواند و گفت: در سال جاری نمایشگاه معرفی توانمندی‌های صنایع کوچک و متوسط استان و چند استارتاپ برگزار می‌شود.

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان با اشاره به اینکه تاکنون در استان سه خوشه صنعتی به طور موفق به اجرا درآمده است، اظهار کرد: یکی از این خوشه‌ها، خوشه فرش است که از نتایج درخشان آن می‌توان به ثبت جهانی برند فرش‌های سنندج و بیجار و چاپ کتاب طرح‌های قدیمی و اصیل فرش دستباف سنندج اشاره کرد.

*تشکیل 250 پرونده بازپس‌گیری زمین‌های صنعتی در استان

امانی یکی از اهداف و برنامه‌های این شرکت را نظارت بر اراضی واگذار شده به متقاضیان و به بهره‌برداری رساندن آن‌ها خواند و یادآور شد: اگر هرکدام از دریافت کنندگان اراضی صنعتی اهلیت نداشته باشند زمین صنعتی از آن‌ها بازپس گرفته می‌شود که سال گذشته در این راستا 250 پرونده تشکیل شد و در کمیته داوری مورد رصد قرار گرفت.

وی ادامه داد: از دیگر اقدامات انجام شده ثبت سند 260 هکتار از اراضی شهرک‌های استان و صدور سند تفکیکی برای 35 هکتار از شهرک‌های صنعتی استان است که با این اقدام یکی از دغدغه‌های واحدهای تولیدی به‌ویژه در زمینه ضمانت بانکی برطرف شد.

*اشتغال سه هزار نفر در فاز یک شهرک صنعتی سنندج چهار

مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان گفت: با زیرساخت‌های فراهم شده در شهرک صنعتی سنندج چهار (سرنجیانه) بسیاری از واحدها شروع به ساخت و ساز کردند و در فاز نخست آن پیش بینی می‌شود برای سه هزار نفر در این شهرک اشتغالزایی شود.

امانی بیان کرد: در سال جاری تمرکز ما برروی فراهم کردن زیرساخت‌های فاز دو شهرک صنعتی سنندج چهار، قروه سه، فاز دو شهرک صنعتی صاحب سقز، شهرک دانش‌بنیان و شهرک صنعتی دو کامیاران است.

وی یادآور شد: سال جاری دو هزار و 500 میلیارد ریال برای ایجاد زیرساخت‌های شهرک‌ها و نواحی صنعتی استان اعتبار داخلی مصوب شده است.

به‌منظور رونق صادرات واحدهای کوچک و متوسط‌ اواسط در استان کنسرسیوم صادراتی (شبکه همکاری بین بنگاه‌های خرد، کوچک و متوسط است که تمایل دارند برای کاهش ریسک و بهره‌وری بیشتر با هدف ورود به حوزه صادرات و تصاحب بازارهای خارجی و حضور مستمر در آن با یکدیگر در قالب‌های حقوقی مشخص همکاری کنند) دی ماه سال گذشته در شهرستان بیجار تشکیل شد.

با توجه به اقدامات انجام‌شده و فعالیت‌های در دست اقدام در شهرک‌ها و نواحی صنعتی کردستان و همچنین اراده و انگیزه‌ای که برای رفع مشکلات واحدهای تولیدی وجود دارد می‌توان امیدوار به آینده‌ای روشن در زمینه اشتغال و تولید صنعتی استان بود.

بار سنگین اشتغال بر دوش صنایع کوچک در کردستان