در اجرای پیادهراه میدان امام (ره) همدان آثاری تاریخی و ارزشمند کشف شد که مؤید تاریخی بودن همدان است. این مهم توانست بستری برای اثبات هویت تاریخی همدان بهوجود آورد؛ بنابراین مسئولین وقت تصمیم گرفتند فضای مناسبی برای به نمایش گذاشتن آثار فوق ایجاد و تاریخی بودن همدان را در مرکز شهر، مستندسازی کنند. اقدام مذکور با وجود اینکه تغییراتی در اصل پروژه پیادهراهسازی ایجاد کرد، اما بهدلیل آثار مکشوفه، لاجرم بود و مورد تأیید همه قرار گرفت؛ اما متأسفانه در طراحی و اجرای پروژه طبق معمول، نظر کارشناسان فرهنگی و اجتماعی گرفته نشد و پیوستنگاری فرهنگی و اجتماعی برای آن صورت نپذیرفت و شد آنچه نباید میشد. فرصت ذیقیمت ایجادشده برای رونق گردشگری و مباهات شهروندان به داشتن شهری مانند همدان، به نقطه ضعف مرکز شهر تبدیل شد. طراحی سایت بهصورت گودال و رمپهای مخفی موجب بهوجود آمدن بزههای متعدد ازجمله استعمال مواد مخدر، ارتکاب بزههای اخلاقی، اجابت مزاج و غیره شده که چهره بسیار زشتی بهوجود آورده و صدای اعتراض روزانه شهروندان فهیم همدانی و بزرگان شهر را فراهم کرده است. از طرفی گردشگران ایرانی و خارجی که به قصد بازدید از آثار بهجایمانده از اعماق تاریخ به این نقطه عزیمت میکنند، با بوی متعفن و مناظر زشت روبهرو میشوند؛ درحالی که این رخداد تلخ میتوانست با یک اقدام ساده و مطالعه علمی، بهوجود نیاید. کافی بود قبل، حین و بعد از اجرا، برای پروژه پیوستنگاری فرهنگی اجتماعی صورت میپذیرفت و با احصای کلیه مخاطبین پروژه و موقعیت مکانی و جغرافیایی، آسیبهای محتمل شناسایی و برای رفع آنها چارهاندیشی میشد. در گودال بودن سایت، دسترسی و رمپهای مخفیشده با دیوار، نور ناکافی، نداشتن نگهبان دائمی، فقدان برنامههای فرهنگی و عدم استفاده مفید از فرصت بهوجودآمده، فقدان حصار در ساعاتی از شبانهروز که رفتوآمد کمتری هست، همگی از معضلات پروژه است و باعث شده که مشکلات بسیاری در محل سایت بهوجود آید و موجب ایجاد زمینه و فرصت برای بسیاری از بزههای اخلاقی و فرهنگی شود. این پروژه و دهها پروژه عمرانی و خدماتی دیگر که در گذشته اجرا شده و یا در آینده قرار است انجام شوند، نیازمند پیوستنگاری فرهنگی و اجتماعی هستند و این نیاز جنبه حیاتی دارد. اگر برای فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی و روح و روان و امنیت شهروندان ارزش قائل هستیم و اگر ریال ریال پولی که برای اجرای پروژهها هزینه میشود ارزش دارد، نباید از مطالعه و بررسی اثرات فرهنگی و اجتماعی پروژهها غافل شویم؛ گرفتن تصمیمات سرپایی بدون درنظر گرفتن جنبههای فرهنگی و اجتماعی کارهای خدماتی و عمرانی میتواند فجایع بزرگ و جبرانناپذیری بهوجود آورد. درخصوص سایتموزه میدان امام (ره) همدان اجالتاً پیشنهاد این است که پیوست فرهنگی و بررسی اثرات اجتماعی گرچه قبل و حین اجرای پروژه انجام نشده و یا اینکه بد اجرا شده و موجبات بهوجود آمدن معضلات زیادی شده است، اما فعلاً در فاز بعد از اجرا و بهرهبرداری از پروژه توسط کارشناسان فرهنگی با مشارکت کارشناسان عمرانی در اسرع وقت صورت پذیرد و آسیبهای بهوجودآمده احصا و راهکارهای مدیریتی، عمرانی و فرهنگی برای رفع آنها ارائه و اجرا شود تا از ادامه آسیبهای فوقالذکر جلوگیری به عمل آید و با هزینه حداقلی تغییرات مقتضی و اقدامات لازم انجام شود تا در آینده شاهد تکرار فجایع صورتگرفته نباشیم.
|