|
*تاریخچه سنگ‌نوشته تخت خان
در غرب ایران، استانی با طبیعت سرسبز و تاریخی غنی، سنگ‌نوشته تخت‌خان یکی از ارزشمندترین آثار تاریخی دوره قاجاریه، هر ساله گردشگران داخلی و خارجی را به خود جذب می‌کند.
این اثر که در منطقه صالح‌آباد، روستای بان‌روشان واقع شده، نمادی از فرهنگ و تاریخ این دوره محسوب می‌شود و بر جذابیت گردشگری این منطقه افزوده است.
سنگ‌نوشته تخت خان که در سال 1381 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد، اطلاعات دقیق و منحصربه‌فردی درباره مالکیت و تحولات اجتماعی در دوره قاجاریه ارائه می‌دهد.
بر اساس این کتیبه، غلام‌رضا خان فیلی، یکی از والیان مهم دوره قاجار، مالک این منطقه بوده و این مکان به‌عنوان یکی از تفریحگاه‌های والیان شناخته می‌شده است.
*نقشه و بخش‌های مختلف این اثر تاریخی
این اثر تاریخی به طول 190 و عرض 145 سانتی‌متر، با خط نستعلیق و حروف برجسته حکاکی شده است و از حیث طراحی و تکنیک، نمونه‌ای برجسته از هنر خطاطی و سنگ‌تراشی قاجاری است.
تخت خان با طبیعت زیبا و بکر خود، از جمله چشمه‌های خروشان و درختان بلوط کهن‌سال، مکانی است که تاریخ و طبیعت به طور یکپارچه در کنار هم قرار گرفته‌اند.
منطقه تخت خان در دامنه غربی کوه نخجیر واقع شده و از نظر جغرافیایی بین ایلام و مهران قرار دارد.
*راه دسترسی
دسترسی به این مکان به‌سادگی از طریق خودروهای شخصی یا تاکسی‌های برون‌شهری امکان‌پذیر است، و یکی از ویژگی‌های جاذبه‌های گردشگری در این منطقه، عدم نیاز به پرداخت بلیط برای بازدید از آن است.
گردشگران در تمام روزهای هفته می‌توانند از سنگ‌نوشته تخت خان بازدید کنند و این فرصت را داشته باشند که علاوه بر مشاهده یک اثر تاریخی باارزش، از طبیعت بکر و زیبای منطقه نیز لذت ببرند.
فصل بهار و تابستان به‌ویژه به دلیل شکوفایی طبیعت ایلام، بهترین زمان برای بازدید از این منطقه است.
به گفته کارشناسان محلی، منطقه تخت خان و کتیبه‌های تاریخی آن، نه‌تنها به دلیل ارزش فرهنگی و تاریخی خود، بلکه به دلیل جاذبه‌های طبیعی بی‌نظیر، به یکی از قطب‌های گردشگری غرب ایران تبدیل شده است. این جاذبه‌ها، استان ایلام را به‌عنوان یکی از مقاصد محبوب گردشگری برای علاقه‌مندان به تاریخ و طبیعت معرفی کرده است.
درحالی‌که تخت خان به‌عنوان یک مقصد گردشگری موردتوجه قرار گرفته است، مسئولان گردشگری استان ایلام امیدوارند که با سرمایه‌گذاری بیشتر در زیرساخت‌های منطقه و تبلیغاتی گسترده‌تر، بتوانند تعداد بیشتری از گردشگران داخلی و خارجی را به سمت این منطقه جذب کنند.
بر اساس آمارهای محلی، در سال‌های اخیر تعداد بازدیدکنندگان از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی ایلام به طرز چشمگیری افزایش‌یافته است. این افزایش نه‌تنها به‌دلیل معرفی بهتر جاذبه‌های گردشگری استان از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی است، بلکه به دلیل تلاش‌های دولت برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری و افزایش امکانات رفاهی در این مناطق نیز قابل‌توجه است.
*ایلام و جاذبه‌های گردشگری
علاوه بر سنگ‌نوشته تخت خان، استان ایلام دارای جاذبه‌های طبیعی متعددی مانند کوه‌های سرسبز، رودخانه‌های پرآب و جنگل‌های بلوط است که در کنار آثار تاریخی آن، تجربه‌ای منحصربه‌فرد از سفر به این استان را برای گردشگران فراهم می‌آورد.
با وجود افزایش تعداد گردشگران، بسیاری از کارشناسان میراث‌فرهنگی خواستار محافظت و نگهداری بهتر از آثار تاریخی همچون سنگ‌نوشته تخت خان هستند. آن‌ها تأکید دارند که برای حفظ این آثار و جلوگیری از آسیب‌های احتمالی ناشی از تغییرات آب‌وهوایی یا بازدیدهای بی‌رویه، باید تدابیر حفاظتی بیشتری اعمال شود.
در همین حال، مقامات استان ایلام نیز اعلام کرده‌اند که برنامه‌هایی برای بهبود وضعیت حفاظتی تخت خان و سایر آثار تاریخی استان در دست اجرا است. هدف از این برنامه‌ها، حفظ ارزش‌های تاریخی و فرهنگی این منطقه برای نسل‌های آینده است.
در مجموع، سنگ‌نوشته تخت خان با دارابودن تاریخچه‌ای غنی و جایگاه خاص در فرهنگ ایران، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین آثار به‌جامانده از دوره قاجاریه، همچنان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان ایلام محسوب می‌شود.
* فاطمه میری
|
