مفهوم و واژه کارآفرینی درواقع ترجمان واژه Entreprendre به زبان فرانسه است که پس از آن به شکل آنترپرنوئرشیپ (Entrepreneurship)وارد زبان انگلیسی شده و امروزه در زبان فارسی از آن بهعنوان «کارآفرینی» یاد میشود، اما این معادلسازی باعث شده که متأسفانه در زیستبوم کارآفرینی و کسبوکار کشور، کارآفرینی مترادف با اشتغالزایی معنا شود که این ترجمان غلطی است، چراکه از همان ابتدا که در قرن 16 میلادی این مفهوم مورد توجه اقتصاددانان قرار گرفت، شمار زیادی از اندیشمندان به آن پرداختند و در نظریههای متنوع و متعدد اقتصادی مطرح شد، اما در هیچکدام از این نظریات از مفهوم و پدیده کارآفرینی به معنای راهکاری برای ایجاد اشتغال نام برده نشده است. معادلسازی این واژه در زبان فارسی باعث شده که متأسفانه هم در ادبیات دولتی و هم ادبیات کسبوکار نگاهی که مردم به کارآفرینی دارند، مترادف با اشتغالزایی باشد. بنابراین برای ارائه تعریفی درست از کارآفرینی و کارآفرین برآن شدیم تا با دانشآموخته دکتری کارآفرینی دانشگاه تهران و مدرس و مشاور کسب و کار گفتوگویی ترتیب دهیم که در ادامه میخوانید: دکتر محسن برزگر خلیلی با بیان اینکه کارآفرینی تقریباً از سال 80 به بعد بهتدریج گسترش پیدا کرد گفت: این واژه در پی تکرار به روشهای مختلف، به یکی از آن کلماتی که هر مسئول و هر کسی علاقهمند به استفاده از آن است، بدل شد. وی با بیان اینکه اگر بخواهیم کارآفرینی را از سایر کسب و کارها و موضوع اشتغالزایی جدا کنیم، داشتن چند ویژگی این تمایز را مشخص میکند، خاطرنشان کرد: کارآفرینی باید در درون خود چند ویژگی مهم را داشته باشد، یکی از وجه تمایزهای مهم و غیر قابل انکار، مبحث نوآوری است. وی با ابراز اینکه کارآفرینها کسانی هستند که ایدههای جدید را پیاده میکنند بنابراین این موضوع را نمیتوان با ایجاد کسب و کار و اشتغالزایی توسط یک فرد یکی دانست، عنوان کرد: علاوه بر نوآوری، کارآفرینی نیازمند داشتن دیدگاه رشد است یعنی توسعه آن بر اساس شناسایی نیازها باشد. این مدرس کارآفرینی با بیان اینکه کارآفرینها کسایی هستند که مخاطرات را پذیرفته و تحمل ابهام را دارند و سعی میکنند یک ایده جدید را پیاده کنند افزود: این ایده جدید میتواند از آن سوی مرزها الگو گرفته شده (ایده تقلیدی) و یا جدید باشد. برزگر خلیلی با بیان اینکه یقیناً راهاندازی کسب و کار را از بُعد نوآوری و مقیاسپذیری (سرعت رشد آن به چه صورت است) نمیتوان کارآفرینی دانست خاطرنشان کرد: در خصوص ارزیابی وضعیت این مقوله در کشور، باید بگویم از یک جنبه ایران کشور فرصتهاست چراکه هنوز پاسخی به بسیاری از مشکلات پیش روی مردم در بخشهای مختلف داده نشده و در این راستا میتوان گفت از دنیا عقب ماندهایم، این در صورتی است که میتوان از آن بهعنوان فرصتی برای کارآفرینی و گسترش آن یاد کرد. وی با اشاره به اینکه از این حیث ایران بهشت کارآفرینی است، تصریح کرد: این بدان معنا که در بخشهای مختلف کشور فرصتهای زیادی برای پیاده کردن رویکرد کارآفرینی وجود دارد. وی با اشاره به اینکه از نظر شرایط قوانین و مقررات نیز فضایی که در کشور برای این امر ایجاد شده، مناسب نیست یعنی ما محیط مناسبی برای کارآفرینان نداریم گفت: چند مشکل اساسی پیش روی کارآفرینان وجود دارد که به اعتقاد من مانع اصلی در این حوزه است. مدرس و مشاور کسب و کار مشکل اصلی را دست و پاگیر بودن قوانین و مقررات مرتبط با این بخش دانست و اظهار کرد: این قوانین و مقررات ضربات مهلکی را به بدنه کارآفرینی وارد میکند. برزگرخلیلی با اشاره به اینکه طی سالهای اخیر در مسیر تسهیل این قوانین گامهایی برداشته شده اما آنگونه که باید موفق نبودند، تشریح کرد: مانع دوم تغییر لحظهای قوانین و مقررات است چراکه ثبات لازم وجود ندارد، به طوری که این امر خود به چالشی بزرگ بدل شده زیرا کارآفرین تا کاری را آغاز میکند با تغییر قانونی میبایست مسیر حرکت خود را تغییر دهد، این تغییر مسیر بیانگیزگی و دلسردی را در پی خواهد داشت. وی با تأکید بر اینکه مانع بعدی چه بخواهیم و چه نخواهیم فساد سیستماتیک است اذعان کرد: علاوه بر مشکلی که در عرصه قانونگذاری وجود دارد، کارآفرین باید با فساد موجود نیز در مسیر مواجه شده و بتواند از آن به سلامت عبور کند. وی در توضیح فساد سیستماتیک موجود در محیط کارآفرینی کشور، گفت: برخی افراد در این حوزه نقش کارچاقکن و واسطه را بازی کرده و به روشهای مختلف از کارآفرین پول میگیرند و تا وقتی این پولها پرداخت نشود امکان ادامه کار از کارآفرین سلب میشود. این مشاور کسب و کار، خاطرنشان کرد: اخیراً مشکلی به مشکلات و موانع کارآفرینی نیز افزوده شده و آن اینکه شاهد افزایش هزینههای پرداختی به بخشهای دولتی هستیم به نحوی که هر سازمان به هر ترتیب ممکن بهدنبال دریافت وجه از کارآفرین است. برزگر خلیلی افزود: مانع بعدی نیروی کار است به طوری که متأسفانه طی سالهای اخیر افراد حاضر نیستند با حقوق 10 تا 15 میلیون تومان کار کنند، زیرا این مدل کار کردن را مقرون بهصرفه نمیدانند. وی، با بیان اینکه اوضاع بد اقتصادی نیز به مشکلات دامن زده، تشریح کرد: به همین خاطر کارهایی که امروز با نگاه کارآفرینی انجام میشود بیشتر نمایشی بوده و از عمق کافی برخوردار نیست. وی در پاسخ به اینکه آیا کارآفرینی یک مهارت بوده و قابل آموزش است؟ گفت: یقیناً گسترش کارآفرینی نیازمند آموزش و مهارتافزایی از سنین پیشدبستانی است اما کیفیت این آموزش بسیار متفاوت از آن چیزی است که ما بهصورت سطحی به آن مینگریم، یقیناً با دو ساعت کلاس درس نمیتوان آموزش کارآفرینی داد. این کارشناس کارآفرینی، افزود: ما باید بستری را آماده کنیم که افراد در عرصه کارآفرینی قرار گرفته و آنهایی که استعداد کارآفرینی دارند شناسایی شده و آموزشهای کارآفرینی ببینند. برزگر خلیلی با بیان اینکه در برخی موارد که گفته میشود کارآفرینی صورت گرفته، بیشتر اشتغالزایی شده، اظهار کرد: استارتآپهایی هستند که به آنها بنگاه کسب و کار گفته میشود، شاید این بنگاهها در مسیر بعدی خود به سمت کارآفرینی بروند و نوآوریهایی داشته باشند ولی در ابتدای امر قطعاً نمیتوان آنها را کارآفرین نامید. معالوصف با توجه به آنچه گفته شد؛ کارآفرینان بهعنوان موتور توسعه اقتصادی، نقشها و ویژگیهای مختلف و متنوعی را در جامعه ایفا میکنند که هر یک از اهمیت ویژهای برخوردار است. از طرفی هر کارآفرین بالقوه یا بالفعل، به یک نسبت از این ویژگیها و قابلیتها برخوردار نیست؛ بنابراین کارآفرینان طیف گستردهای را شامل میشوند که همین امر، باعث تنوع در تعریف کارآفرینی و کارآفرین شده، پس میتوان گفت کارآفرینی متفاوت و متمایز با اشتغالزایی است؛ زیرا نتیجه نهایی در بخشهای مختلف، حل مسئله و افزایش رفاه در جامعه است در حالی که تأثیر آن بر اشتغال مهم است. به عبارتی، کارآفرینی فرصتهای اشتغال جدیدی را فراهم آورده و موجب ارتقا و بهبود زندگی در بخشهای مختلف میشود، این در صورتی است که نتیجه مستقیم اشتغالزایی، ایجاد فرصتهای شغلی جدید است نه حل مسئله.
|