سپهرغرب، گروه گردشگری: دولت ژاپن برای جامه عمل پوشاندن به شعار «ملت دوستدار گردشگری» است، بر گسترش مبادلات بین‌المللی دوجانبه تأکید دارد.

گردشگری یکی از بخش‌های مهم اقتصاد ژاپن است، در حال حاضر امور گردشگری این کشور در وزارتخانه زمین، زیرساخت، حمل و نقل و گردشگری پیگیری می‌شود؛ در اکتبر سال 2008 ذیل این وزارتخانه اداره گردشگری ژاپن تأسیس شد. همکاری با بخش‌های خصوصی و دولتی، تقویت روابط دیپلماتیک و تبلیغ اثربخش کشور به‌عنوان یک مقصد گردشگری ازجمله وظایف این نهاد به‌شمار می‌روند. در همین حال قانون اصلی ارتقای گردشگری ژاپن از ژانویه 2007 اجرا شد، این قانون جدید گردشگری را یکی از ارکان مهم کشور برمی‌شمارد؛ بر اساس این قانون دولت برنامه اصلی ترفیع گردشگری ملی را آماده کرده که در آن به اهداف و خط مشی‌ اساسی تبدیل ژاپن به کشور گردشگری اشاره شده است، این برنامه اهداف و اقدامات مدنظر را به شیوه‌ای جامع و نظام‌مند مشخص می‌کند.

     روندهای بازار

در سال 2008 سرانه سفرهای داخلی 1.55 برای هر نفر و سرانه سفر با اقامت شبانه داخلی 2.44 بوده است. همچنین برنامه تبلیغاتی بازدید از ژاپن با مشارکت بخش خصوصی و دولتی در دست اجرا است؛ هدف این برنامه افزایش بازدیدکنندگان درون‌مرزی عنوان می‌شود. از سوی دیگر به دلیل افزایش ارزش ین و نیز بحران جهانی اقتصاد در اواخر 2008، تعداد بازدیدکنندگان درون‌مرزی طی همان سال در رقم 8.35 میلیونی سال قبل، ثابت ماند. دولت ژاپن برای جامه عمل پوشاندن به شعار «ملت دوستدار گردشگری» که هدفش رسیدن به 20 میلیون بازدیدکننده برون‌مرزی تا پایان سال 2010 بود، بر گسترش مبادلات بین‌المللی دوجانبه تأکید داشت. آن‌ها برای تحقق این امر اقداماتی در همکاری نظام‌مند با بخش‌های دولتی و خصوصی همچون درنظر گرفتن سال‌های معادل گردشگری با دیگر کشورها و توسعه راهبردی مقاصد گردشگری برون‌مرزی ژاپن انجام دادند، مشی ابلاغی از سوی نخست‌وزیر حاکی از آن است که شمار کنفرانس‌های بین‌المللی مهم باید تا 50 درصد افزایش یابد و این کشور به بزرگ‌ترین مقصد برگزاری کنفرانس در آسیا تبدیل شود؛ از این رو برنامه تبلیغاتی بازدید از ژاپن تلاش برای جذب کنفرانس‌های بین‌المللی بیشتر را در دستور کار خود قرار داده است.

در حوزه منابع انسانی در طول سال‌های گذشته ظرفیت ورود به مدارس و دانشگاه‌هایی که به تربیت نیروی انسانی مورد نیاز بخش گردشگری پرداخته‌اند، یک‌هزار و 665 نفر افزایش داشته و این تعداد در 16 دپارتمان دارای مقاطع تحصیلات تکمیلی توزیع شده‌اند. در سال مالی 2007 مؤسسات آموزشی کشور سه هزار و 520 ظرفیت برای دانشجویان گردشگری در 34 گروه آموزشی و 33 دانشکده مهیا کردند؛ در همین حال دولت ژاپن «شورای بررسی بین بخشی آموزش منابع انسانی گردشگری» را تأسیس کرد که این شورا اقدامات لازم را برای آموزش منابع انسانی گردشگری بررسی می‌کند و اطلاعات به‌دست آمده را در اختیار دولت قرار می‌دهد، کارگروه بهره‌برداری از دوره‌های کارآموزی نیز به‌منظور بررسی چالش‌ها راه‌های بهبود پذیرش دانشجویان کارآموز توسط منابع مرتبط با گردشگری تأسیس شد. از سوی دیگر به‌منظور افزایش رقابت‌پذیری بین‌المللی مقاصد گردشگری، دولت ژاپن در همراهی با دیگر ذی‌نفعان نظیر سازمان‌های خصوصی، دولت‌های محلی، کارکنان گردشگری و ساکنان از اقدامات و فعالیت‌هایی که با هدف ارتقای گردشگری صورت پذیرد، حمایت می‌کند.

     چالش‌های جدید

دولت ژاپن جذب 20 میلیون گردشگر در سال 2020 را از طریق افزایش جذابیت ژاپن به‌وسیله میهمان‌نوازی، به‌عنوان راهبرد میان‌مدت و بلندمدت گردشگری درون‌مرزی تدوین کرده، این استراتژی به دنبال تحقق دیدگاه تبدیل ژاپن به کشوری دوستدار گردشگری است. این پیشنهاد سه بخش اصلی ارتقای برون‌مرزی، بهبود میهمان‌پذیری و سیستم‌های اقامتی و جذب میزبانی کنفرانس‌ها و رویدادهای بین‌المللی دارد؛ برای تحقق این هدف اقداماتی تعریف شده‌اند که در ادامه می‌خوانید؛ ارتقای برون‌مرزی: ساخت برند ژاپن که بر مبنای تنوع این کشور ایجاد شده، این کشور را به‌عنوان مقصد مطلوب با کیفیت که ارائه‌دهنده تجارب مسافرتی شگفت‌انگیز فراتر از انتظار است، ارتقا می‌دهد.

بهبود میهمان‌پذیری و سیستم‌های اقامتی: به‌منظور اثبات میهمان‌پذیری ملت ژاپن صدور روادید (نظیر اعطای ویزاهای گردشگری انفرادی به اتباع چینی بدون تورگردان)، بررسی‌های پلیس مهاجرت، اطلاع‌رسانی، علائم راهنما و سیستم‌های اقامت بهبود می‌یابد.

جذب میزبانی کنفرانس‌ها و رویدادهای بین‌المللی: خط مشی گردشگری بر جذب گردشگران مایس (گردهمایی، کنفرانس، رویدادها و نمایشگاه‌های گردشگری ترفیعی) تأکید دارد.

     یکی از برنامه‌های موفق اخیر

در عین حال بخش‌های دولتی و خصوصی ژاپن برای برنامه بازدید از این کشور که هدفش تبلیغ جاذبه‌های گردشگری ژاپن در خارج کشور و توسعه و حمایت از محصولات گردشگری جذاب است، با یکدیگر همکاری می‌کنند؛ دولت ژاپن 12 کشور کره، تایوان، چین، هنگ‌کنگ، تایلند، سنگاپور، ایالات متحده، کانادا، انگلستان، آلمان، فرانسه و استرالیا که بیشترین بازدیدکننده را به ژاپن می‌فرستند، به‌عنوان بازارهای هدف و دارای اولویت خود تعیین کرده است و فعالیت‌های ارتقایی خود را در آن‌ها انجام می‌دهد. بین سال 2003 یعنی زمانی که «برنامه بازدید از ژاپن» شروع شد و سال 2007 تعداد اتباع خارجی که از ژاپن بازدید کردند، حدود 3.14 میلیون نفر افزایش یافت. البته از این تعداد 90 درصد برای اهداف گردشگری به ژاپن آمده بودند؛ این در حالی است که بدون اجرای برنامه مذکور، 17 سال طول می‌کشید تا چنین رشدی محقق شود، ژاپن سال 2010 را «سال بازدید از ژاپن» تعیین کرد و تبلیغات گسترده‌ای برای جذب گردشگران انجام داد.

نویسندگان: حمید ضرغام بروجنی / علی‌اصغر شالبافیان

منبع: کتاب سیاست‌های گردشگری کشورها (مطالعه تطبیقی)