سپهرغرب، گروه علمی - طاهره ترابی مهوش : یکی از مشکلات اساسی در حوزه اقتصادی، نبود ارتباط صحیح بین بخش‌های مختلف صنعت، کشاورزی و خدمات با بخش‌های علمی و دانشگاهی کشور است.

در طول دهه‌های گذشته ساختار آموزشی دانشگاه‌ها بیشتر بر پایه مباحث تئوریک بوده و تربیت فارغ‌التحصیلان در رشته‌های مختلف نیز بر همین اصل استوار است. به طوری که عدم توجه به مهارت‌های حل مسائل بخش‌های مختلف اقتصادی همچون صنعت، کشاورزی و خدمات به‌صورت عملی را می‌توان ازجمله نقاط ضعف نظام آموزشی عالی کشور دانست.

هرچند در سال‌های اخیر به همت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و همچنین صندوق نوآوری و شکوفایی با توسعه زیست‌بوم فناوری و نوآوری توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و همچنین استارتاپ‌ها تاحدودی فاصله بخش‌های علمی و دانشگاهی با بخش‌های مختلف صنعتی، کشاورزی و خدماتی کاهش یافته اما به طور حتم تا رسیدن به نقطه مطلوب کماکان فاصله زیادی وجود دارد.

به هر حال بسیاری از کارشناسان امر معتقدند باید فرهنگ کارآفرینی بر فضای دانشگاهی حاکم شود و در صورتی که دانشگاه‌ها در امور پژوهشی تقاضامحوری را در اولویت کاری خود قرار دهند، تعامل بسیار مناسبی بین صنعت و دانشگاه‌ها پدیدار خواهد شد.

بر این اساس در این شماره برآن شدیم تا با معاون پژوهش و فناوری دانشگاه‌های آزاد استان همدان گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

مسعود معینی با بیان اینکه ما در همه دانشگاه‌های آزاد استان شاهد فعالیت‌های پژوهشی و تولید علم در حوزه مقالات علمی و تألیف کتاب هستیم، گفت: یکی از افتخارات ما در حوزه تولید علم و امور پژوهشی که شامل تولید مقاله، کتاب و برگزاری همایش‌ها است اینکه یکی از اعضای هیئت علمی این دانشگاه (دکتر سبحان استاد تمام محیط زیست) برای چهارمین سال متوالی در زمره دو درصد دانشمندان برتر جهان قرار گرفته است.

وی با تأکید بر اینکه در تولید مقالات نیز یکی از شاخص‌های بین‌المللی بودن است، ابراز کرد: تقریباً 21 درصد از حجم مقالات تولیدشده ما را مقالات بین‌المللی تشکیل می‌دهند.

وی با اشاره به اینکه در بخش چاپ کتاب نیز ما تقریباً فعال محسوب می‌شویم، اذعان کرد: طی یکی دو سال اخیر حدود 15 عنوان کتاب توسط اساتید دانشگاه آزاد استان در گروه‌‌های آموزشی مختلف به رشته تحریر درآمده است.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه‌های آزاد استان همدان با تأکید بر اینکه این دانشگاه تا پیش از سال جاری هشت مجله و نشریه علمی داشت، خاطرنشان کرد: سال جاری دو مجله جدید نیز به تعداد این مجلات افزوده شد که یکی از این مجلات توانست در سطح ملی رتبه برتر کسب کند.

معینی با اشاره به اینکه در این نشریه‌های علمی تعداد بالایی از مقالات علمی از سوی دانشجویان و اساتید به چاپ می‌رسند عنوان کرد: در حوزه ارتباط با صنعت نیز ما شاهد رخ دادن اتفاقات بسیار خوبی بودیم.

وی ادامه داد: همگان تأکید دارند که ارتباط بین صنعت، دانشگاه و جامعه یکی از مقولاتی است که برای سال‌ها تنها محدود شده بود به انجام کارآموزی و عقد تفاهم‌نامه‌های همکاری مشترک بین دستگاه‌های اجرایی، نهادها و دانشگاه‌ها اما در عمل هیچ اتفاق خاصی را شاهد نبودیم و نهایتاً به چند طرح پژوهشی آن هم به‌صورت محدود در خارج از دانشگاه منجر به عقد قرارداد ختم می‌شد حال آنکه بسیاری از این طرح‌ها نیز نتیجه مطلوب علمیاتی را به همراه نداشت.

وی ادامه داد: خوشبختانه با نگاه مثبت و دانشگاهی استاندار، به ریاست وی کارگروهی با نام ارتباط دانشگاه، صنعت و جامعه تشکیل و دبیری آن به دانشگاه آزاد اسلامی واگذار شد.

این مسئول با بیان اینکه معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی این کارگروه را به‌خوبی راهبری کرد گفت: البته در رسیدن به نتیجه مطلوب همه دانشگاه‌های سطح استان ما را همراهی کردند به طوری که توانستیم به بسیاری از اهدافی که تحول‌گراست دست پیدا کنیم.

معینی با اشاره به اینکه ادبیات غریب ارتباط بین دانشگاه و صنعت، مورد توجه قرار گرفت و با شناسایی چالش‌های آن نسبت به تعریف چند گام اقدام شد، افزود: در ذیل این کارگروه سه کمیته عارضه‌یابی صنعت، ارزیابی عملکرد، برگزاری رویداد و توانمندی تشکیل شد.

وی ادامه داد: در این کارگروه با همکاری نزدیکی که بین دانشگاه‌های استان اتفاق افتاده و پشتیبانی کامل استانداری به‌ویژه معاونت اقتصادی استاندار توانستیم یک گروه عملیاتی را تشکیل داده و چند دوره توانمندسازی را برگزار کرده و نتایج خوبی را شاهد باشیم.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه‌های آزاد استان همدان با بیان اینکه این گروه عملیاتی پس از تکمیل شدن دوره‌های توانمندسازی قرار است با ارتباط مؤثری که با شرکت شهرک‌های صنعتی و همراهی مناسب ریاست این شهرک (مصطفی حقیقی) دارد به کمک واحدهای صنعتی برود، ابراز کرد: نگاه این گروه عملیات همه‌جانبه خواهد بود.

معینی با اشاره به اینکه این گروه چند بازدید و برگزاری یک دوره توامندسازی موفق به نام مستندسازی نیازهای فناورانه را انجام داده افزود: در زمینه نهادینه شدن ارتباط بین صنعت و دانشگاه نیازمند نگاه فرهنگی هستیم که یقیناً در این زمینه بیان و پرداختن رسانه‌ها مؤثر واقع خواهد شد تا ارتباط صنعت و دانشگاه به اعزام چند دانشجو به‌عنوان کارورز به واحدهای صنعتی محدود نشود.

وی با اشاره به اینکه هدف ما مجهز کردن صنایع به خدمات فناورانه و دانش‌بنیان است، افزود: در حوزه دستگاه‌های‌های تیک و آزمایشگاهی دانشگاه‌های آزاد اسلامی همدان چند گروه و مرکز پژوهشی دارد که کار آن‌ها مطالعه برای انجام فعالیت‌های دانش‌بنیان در جهت ساختن چنین دستگاه‌ها و محصولات دانش‌بنیان در سایر بخش‌هاست.

این مسئول افزود: در مرکز رشد ما هم با تعداد کثیری از فعالیت هسته‌های واحدهای فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان روبه‌رو هستیم که برخی از آن‌ها توانستند محصولاتی را تولید کنند، ابراز کرد: یکی از محصولات توسط شرکت دانش‌بنیان آرتین آذین فناور برای شناسایی آلودگی‌های احتمالی بطری‌های مواد غذایی در شرکت صنایع غذایی سحر تولید شده است.

معینی با بیان اینکه این محصول به‌عنوان محصول دانش‌بنیان برتر ملی نیز شناخته شده، ابراز کرد: در حوزه سلامت نیز چند واحد و هسته فناور داریم که از تولید اپلیکیشن پایشی در حوزه سنجش سلامت گرفته تا محصول را در این عرصه دنبال می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه در تعدادی از این اپلیکیشن‌ها تا چند ماه آتی امکان بهره‌برداری فراهم می‌شود، ابراز کرد: علاوه بر این در حوزه فعالیت مراکز رشد شاهد برگزاری رویداد‌ها و استارتاپ‌ها بسیاری نیز هستیم.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه‌های آزاد استان همدان با ابراز اینکه در این زمینه شاهد همکاری مراکز رشد دانشگاه‌های آزاد استان با سایر دانشگاه‌های سراسری در کشور نیز هستیم، ابراز کرد: همچنین در مراکز رشد بخشی با عنوان سرای نو‌آوری پیش‌بینی شده که فعالیت آن در ذیل فعالیت معاونت علمی ریاست جمهوری است.

معینی با تأکید بر اینکه یکی از این سرای‌های نوآوری مصوب «مبل و منبت» در دانشگاه آزاد ملایر است، اذعان کرد: چون ظرفیت‌های بومی و زیرساخت‌های مورد نیاز مبل و منبت در این شهرستان وجود دارد، بستر ایجاد سرای نوآوری در این دانشگاه به خوبی فراهم است به طوری که کار به‌خوبی پیشرفت کرده و امید می‌رود تعداد زیادی از واحدهای فناور در این سرا مستقر شوند.

وی افزود: البته نگاه ما در این سرا در ارتباط با مبل و منبت نگاه همه‌جانبه و به مباحثی همچون تولید نرم‌افزار برای حوزه بازاریابی، روان‌شناسی بازار و مدیریت نیز می‌اندیشیم.

وی ادامه داد: علاوه بر این ما دو بخش جالب توجه در حوزه پژوهشی دانشگاه داریم که حرکت‌های تحول‌زا و نوینی هستند؛ نخست پایش و دیگری پویش.

این مسئول با تأکید بر اینکه در حوزه پایش دانشگاه آزاد به شکل شبکه‌ای در کل کشور در بستر سامانه‌هایی به نام پژوهش‌یار کار کرده و همه عناوین پایان‌نامه‌‌ها و رساله‌های مقطع دکتری در این سامانه توسط دانشجویان کل کشور قابل دیده شدن است گفت: در عین حال با مطرح کردن چالش‌های احصاشده صنعت و تولید استان و مشکلات پیش روی دستگاه‌های اجرایی در این سامانه می‌توان این فرصت را برای حل چالش‌های موجود در صنایع و بخش‌های مختلف تولیدی و نیز بهره‌مندی از چالش در راستای انتخاب آن توسط دانشجویان به‌عنوان موضوع رساله مورد استفاده قرار داد، جالب‌تر اینکه این زمینه طی مأموریت تعریف شده در حال حاضر مأموریت پایشی دانشگاه‌های آزاد همدان صنایع تبدیلی است.

معینی ادامه داد: مقوله پویش نیز اشتغال حین تحصیل را دربرمی‌گیرد یعنی این فرصت برای دانشجویان فراهم شده که حین تحصیل بتوانند در شرکت‌ها و کارخانجاتی که دانشگاه با آن‌ها قرارداد همکاری دارد مشغول به کار شوند تا در صورت مورد قبول واقع شدن کار آن‌ها در کارخانه و یا شرکت، قرارداد کاری نیز منعقد کنند.