به مناسبت روز جهانی لباس کردی؛
لباس کردی، گنجینهای ماندگار در فرهنگ کردستان
لباس کُردی، لباسی است که در اوج زیبایی، محجوب بوده و حکایت از حجب و وقار کُردها در طول تاریخ دارد و اصالت، تنوع و زیبایی را یک جا در خود جا داده است.
کردها از آن دسته اقوامی هستند که از زمانهایی بس دور و به درازای تاریخ تعصب شدیدی بر حفظ و نگهداری از هویت و فرهنگ خود داشته و دارند و بدون شک لباس کُردی در برخوردها و ارتباطات برون فرهنگی بهنوعی معرف هویت و فرهنگ کُردها است.
لباس کُردی برای کُردها تنها یک نوع پوشش نیست، بلکه لباسی است به قدمت تاریخ که از طبیعت زیبای کردستان الهام گرفته و به درازای تاریخ راوی حکایت زندگی مردمان کُرد بوده است.
لباس کُردی یکی از شاخصههای هویتی قوم کُرد است و زیبایی و اهمیت آن به اندازهای است که به یک ویترین جهانی تبدیل شده و روزی را در تقویم جهانی (10مارس) به خود اختصاص داده است.
جدای از تنوع فرهنگی کردستان، لباسهای کُردی از تنوع خاصی برخوردار بوده و هر منطقهای دارای لباس مخصوص به خود است که از انواع لباس زنانه کُردی میتوان به سقزی، سورانی، سنهای و اورامی اشاره کرد.
در کنار این همه زیبایی خیرهکنندهای که لباسهای کُردی در خود دارند، زیورآلات به کار رفته در آن خود از اصالت و زیبایی خاصی برخوردار است که در دنیا و در نوع خود بینظیر است.
استفاده از سکههای طلا و لیره در پوشش زنان کُرد زیبایی چشمنوازی ایجاد کرده و صدای ناشی از برخورد سکهها و لیرهها با هم در هنگام راه رفتن زنان کُرد چنان موسیقی دلنوازی را ایجاد کرده که طبع هنری هنرمندان و شاعران کُرد را برانگیخته و در وصف آن شعرها سروده و آوازها سردادهاند.
لباس کُردی، لباسی زیبا با هزاران رنگ و تنوع که برگرفته از طبیعت زیبای این مردمان است، یکی از جاذبههای فرهنگی مناطق کُردنشین محسوب میشود.
با توجه به اینکه کردستان منطقهای کوهستانی و سردسیر است، لباسها نیز با توجه به شرایط آب و هوایی خاص آن طراحی شده است، زنان کُرد برای محافظت از خود در مقابل سرمای کوهستان از سربند که در اصطلاح کُردی به آن «سهروهنی» یا «رهشتی» گفته میشود استفاده میکردهاند که متأسفانه امروزه این نوع پوشش تنها در افراد کهنسال دیده میشود.
بازارهای شهرهای کردستان، مزین به پارچههای زیبا و رنگارنگی است که جلوه خاصی به آنها بخشیده و چشم هر مسافری از دیدن این همه تنوع و رنگ و زیبایی به وجد خواهد آمد.
آویختن میخک، خود یکی از ویژگیهای خاص لباس زنانه کُردی است و علاوه بر جلوه و زیبایی خاصی که به پوشش لباس زنانه میدهد سبب خوشبو شدن آن نیز میشود و در یک کلام میتوان گفت که کُردها به جای استفاده از عطر و ادکلنها از میخک برای خوشبو کردن لباس خود بهره میگیرند.
«چارۆکه» یا رودوش یکی از ویژگیهای خاص لباس زنان کُرد است که علاوه بر زیبایی خاصی که دارد، نمادی برای جاافتادگی و کدبانویی زنان کُرد بوده و همواره در شعر و آواز هنرمندان از جایگاه خاصی برخوردار بوده است.
پوشش مردان کُرد نیز همانند زنان از تنوع بالایی برخوردار بوده و هر منطقه دارای لباس مخصوص به خود است که ازجمله آنها میتوان به چوخه، پانتۆڵ، مهلێکی، فرهنجی و کوڵهباڵ و... نام برد.
یکی از ویژگیهای لباس مردان کُرد که در دنیا نیز زبانزد است، کڵاش یا همان کفش مخصوص کردها است که متناسب با نوع زندگی مردمان آن طراحی شده است.
پشت بند یا «پشتوێن» یکی از اجزای مشترک لباس مردان و زنان کُرد است که به صورت ساده و گرهچین به دور کمر خود میبندند و در قدیم برای نگهداری تفنگ و اسلحه مردان کُرد استفاده میشده است.
اغلب «پشتوێن» را با سه گره بر روی کمر خود میبندند که این سه گره نمادی بوده برای سه عنصر اصلی دین زردشت یعنی پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک.
فرهنجی یکی از پوششهای ویژه مردان کُرد است که بیشتر مورد استفاده مردمان عشایر کُرد بوده که در طراحی آن نکات بسیار ظریفی نهفته و کوتاه و بلندی آن نشان از جایگاه اجتماعی فرد داشته و از سوی دیگر دو زایده برآمده بر روی شانهها، حکایت از سرنوشت کُردها در زمان ضحاک مار به دوش دارد.
شناسه خبر 80486