سپهرغرب، گروه شهر - عباس سریشی: آیا می‌توان صرفا با تبلیغ و شعار احترام به عابرپیاده و حقوق شهروندی از هنجارشکنی و قانون‌گریزی موتورسیکلت سواران در معابر شهری کاست؟ کارشناسان بر این باورند که جواب منفی است. زیرا قبل از هر عمل و اقدامی، آگاهی اهمیت دارد؛ آگاهی به حقوق و قوانینی که مربوط به عبور و مرور است و رعایت آن امنیت و آرامش را به‌دنبال دارد. قوانینی که ضامن امنیت و سلامت و از همه مهم‌تر حقوق عابران پیاده است که باید توسط همه راکبان وسائل نقلیه رعایت‌شده و بدان احترام گذاشته شود.
اما واقعیت کف خیابان چیست؟ موتور سیکلت‌هایی که با سرعت تمام در خیابان‌ها در حال تک چرخ زدن و انجام حرکات نمایشی هستند،بدون توجه به شلوغی معابر و وجود کودکان و زنان از جلو و کنار ایشان عبور کرده و نه‌تنها حق عبور و مرور را از آن‌ها سلب می‌کنند بلکه باعث ایجاد ترس دردل آن‌ها نیز می‌شوند، برای رهایی از ترافیک و یا حرکت سریعتر وارد پیاده‌راه شده ضمن گاز دادن ویراژ و بوق زدن‌های ممتد و موجب وحشت و تکانه‌های عصبی برای عابران می‌شوند و صد البته گاهی اوقات نیز در پی این حرکت ناشایست و غیرقانونی موجب بروز تصادف و آسیب‌های جدی به شهروندان شده و آن‌ها را راهی بیمارستان می‌کنند.
صرفا به این دلیل که اجرای نادرست قوانین شهری از سال‌های گذشته تاکنون، آسیب‌های فراوانی را درباره حفظ حریم عابران در پیاده‌روها ایجاد کرده و به نظر می‌رسد مسئولان شهری هم به هر دلیل اراده و تصمیم قاطعی برای اجرای قوانین و برخورد با این دست هنجارشکنان قانون‌گریز و متعاقبا ارتقای سطح امنیت و سلامت شهروندان ندارند
داستان اینجاست که به رغم شفافیت قانون در این خصوص که
- پیاده‌رو محل عبور عابر پیاده است، وقتی موتورسیکلت وارد آن میشود یعنی تجاوز آشکار به حریم عابر پیاده و تخلف عمدی و اینکه حتی، دوچرخه‌سواران هم ملزم به رعایت حقوق عابران پیاده هستند
-پیاده‌رو یک محل امن برای گذر عابرپیاده بوده و حق تقدم در آن مخصوص عابر است؛ پس نباید هیچ سدمعبری در آن وجود داشته باشد
در پیاده‌رو، حق به‌طور کامل با عابر است و طبق قانون، ورود موتورسیکلت به داخل پیاده‌رو تخلف محسوب میشود
-برابر ماده 20 قانون راهنمایی و رانندگی در صورتی‌که موتورسواری از پیاده‌رو تردد کند علاوه بر جریمه نقدی، به مدت یک هفته و در صورت تکرار در دفعات بعدی به مدت یک ماه موتورش توقیف میشود
اما....! فقدان فرهنگ احترام به حقوق عابران پیاده و زرنگ پنداشتن خود در صورت قانون‌شکنی، یکی از معضلات امروز جامعه ماست که زندگی همه افراد را چه قانونمند و چه قانون‌گریز، درگیر خود کرده و باعث شده تا نه فقط حضور و عبور سالم و بی‌دغدغه از پیاده‌راهی که اساسا متعلق به عابران است تقریباً برای همگان مشکلی بزرگ و اضطراب‌آور شود بلکه براساس آمار سازمان پزشکی قانونی از مجموع قریب به17 هزار نفر تلفات سوانح رانندگی ایران در سال، حداقل یک سوم افراد در معابر شهری جان خود را از دست داده‌اند که در این بین عابران پیاده 45 درصد از آن‌ها را تشکیل می‌دهند.
و یا براساسا آماری دیگر، سالانه حدود 2500 نفر از عابران پیاده در مناطق شهری ایران در برخورد با خودرو و به ویژه موتورسیکلت‌ها جان خود را از دست می‌دهند که این رقم با کل تلفات سوانح رانندگی 8 کشور اروپایی برابر است.
و یا اینکه به تائید کارشناسان راهور برخورد عابران پیاده با موتورسیکلت بیشترین کشته‌شده‌ها و مصدومان در سوانح رانندگی را به دنبال دارد و در حال حاضر 50 درصد تصادفات مربوط به موتورسیکلت است و تقریبا 80درصد موتورسواران برای اینکه زودتر به مقصد برسند بدون توجه به تبعات عمل خود بی‌مهابا وارد پیاده‌روها می‌شوند که این آمار بسیار بالا و بد نشان‌دهنده آن است که در کشور ما قانون‌شکنی و نادیده گرفتن حقوق عابران پیاده توسط موتورسیکلت سواران دیگر به یک معضل و تهدید بالفعل رسمی تبدیل که ظاهرا هیچ قانونی هم نمی‌تواند مانع اعمال خلاف آن‌ها شود.
پیست موتورسواری یا پیاده‌راه...!!!
این روزها رسما موتورسیکلت‌سوارها پیاده‌رو، معابر وپیاده‌راه و خلاصه همه جای شهر همدان را به تسخیر خود در آورده و نه فقط احساس امنیت و آرامش را از عابرین پیاده سلب نموده بلکه حتی با هنجارشکنی و قانون‌گریزی آشکار و بی‌توجهی به فضای شلوغ شهری رسما عابران پیاده و به‌خصوص کودکان، زنان و سالخوردگان را به وحشت می‌اندازند.
و البته اوج این وقاحت فرهنگی نیز اینجاست که روزانه صدها دستگاه موتورسیکلت با حضور در پیاده‌راه‌ها و میدان مرکزی شهر با بوق زدن و گاز دادن اعلام حضور می‌کنند و از عابران می‌خواهند راه را برایشان باز کنند، شهروندان نگون‌بختی که دوست دارند با خیال راحت و در آرامش در پیاده‌راه و پیاده‌رو قدم بزنند اما دائما باید در ترس و اضطراب باشند که ناگهان موتورسیکلت و یا حتی دوچرخه‌ای با سرعت به آن‌ها نزدیک نشده و با ایشان یا فرزندانشان تصادف نکند.
شاید البته قسمت سیاه‌تر ماجرا نیز اینجاست که به رغم این هنجارشکنی آشکار و گسترده اما متأسفانه شاهد برخورد بازدارنده از سوی مأموران راهنمایی و رانندگی با افراد خاطی هم نیستیم که همین امر موجب شده موتورسواران دیگر ضمن تفسیر به نفع قانون نه فقط پیاده‌راه و پیاده‌رو، پارک و بوستان را حق مسلم خود برای رانندگی بدانند بلکه حتی در قبال اعتراض عابران به حرکات و رفتار تهدید‌زای آنان با وقاحت و با قیافه‌ای حق به جانب اقدام به گستاخی و فحاشی و متلک‌پرانی و عربده‌کشی و... هم بکنند
البته کسی منکر این موضوع نیست که موتورسیکلت وسیله بدی نبوده و یا همه موتورسیکلت‌سواران، افراد ناهنجاری نیستند بلکه برحسب اتفاق این از الزامات جامعه شهری است که باید از همه وسایل نقلیه که متناسب با نیاز انسان ساخته شده استفاده کرد منتها داستان اینجاست که وقتی وسایلی که برای افزایش رفاه و آسایش مردم ساخته شده متناسب با نیاز مورد استفاده قرار نمی‌گیرند و یا راکبان آن نسبت به باید و نبایدهای فرهنگی و قانونی استفاده آن بی‌توجه هستند و خواسته و ناخواسته باعث ایجاد ناهنجاری می‌شوند قطع یقین هدف اصلی تولید آن‌ها زیر سوال می‌رود یعنی دقیقا همان موضوعی که امروزه در سطح شهر‌ها و در خصوص موتور سیکلت‌ها با آن مواجه شده‌ایم.
حالا اما این واقعیت تلخ در فرهنگ تردد موتورسیکلت‌ها چنان بروز کرده که محصول آن، چیزی جز هرج و مرج رسمی ترافیکی در مرکز شهر و دقیقا در جایی که به‌نام عابران پیاده ساخته شده و اکنون به تسخیر موتورسیکلت‌ها درآمده نیست. در واقع رفتار برخی از موتورسیکلت‌سواران سبب‌شده تا این تصور به یقین مبدل شود که این عده از افراد اساسا نه فقط درک درستی از خطر برخورد با عابران و یا احترام به حقوق شهروند ندارند بلکه حتی این مدل رفتار ناهنجار و مغایر قانون ( اعم از حرکت خطرساز و پارک و انسداد مسیر) را نیز جزء حقوق خود بدانند درحالی‌که رعایت حریم عابر پیاده و کاهش خطرات جانی برای آن‌ها یکی از بدیهی‌ترین و ساده‌ترین اصول مفاهیم فرهنگ عبور و مرور، برای رانندگان و موتورسیکلت سوران است.
در این خصوص آسیب‌شناسان اجتماعی معتقدند که هرچند تردد موتوسیکلت در پیاده‌رو برای بسیاری از عابران، عادی شده است و به صورت معمول ماموران راهنمایی و رانندگی و عابران خواستار درگیری و مناقشه با موتورسواران نیستند، اما مدل رفتاری و برخوردهای با موتورسواران متخلف خواه ناخواه مناقشه برانگیز است ایشان این گونه رفتارها را همچنان یک رفتار ضداجتماعی ناشی از کج فهمی می‌دانند، به گونه‌ای که دراین‌باره معتقدند متاسفانه عموما فقر فرهنگی، فقر آموزش و فقر درک؛ اینها دلیل بروز چنین رفتارهای ضداجتماعی است در واقع این افراد ضمن آنکه جان و سلامتی خود را به خطر می‌اندازند سبب ناامنی معابر و پیاده‌روها نیز شده‌اند از این رو ساماندهی و محدودیت پارک و تردد موتورسیکلت‌ها در معابر مخصوص عابران پیاده باید در اولویت کاری قرار گیرد
از گلایه‌های شهروندی تا فریاد برای ایمنی...!!!!
و اما قطعا هیچ آئینه‌ای روشنتر و شفاف‌تر از رنج‌نامه، شکوایه، مطالبه‌ها و گفته‌های شهروندان همدانی نیست تا بتواند بیانگرعمق و ابعاد پیدا و پنهان رفتارهای نامعقول، ناهنجار و مغایر با عرف و قانون بسیاری از موتورسیکلت سوارانی باشد که امروزه معابر و پیاده‌راه‌ها و پیاده‌روها و در مجموع اماکن مخصوص به عابران پیاده را به صحنه مسابقه، تاخت و تاز، ویراژ و لایی‌کشی، برخورد و تعارض اخلاقی و در نهایت اشفتگی شهری تبدیل کرده‌اند.
اینکه البته شاید از منظر برخی همه موتورسواران اینگونه نیستند و باید بین فرد قانونمند و قانون‌گریز تفاوت قائل شد نیز فی‌النفسه حرف درست و بجایی است اما وقتی خبرنگاران سپهرغرب در واکاوی این مسئله شنوای صحبت‌های قریب به یکصد نفر از شهروندان همدانی اعم از خانم و اقا در سطوح مختلف سنی شدند نتیجه بهتر از عبارات زیر حاصل نشد که هرچند نمای سیاه و خاکستری دارد با آن حال امید است با توجه به تبعات و تهدیدات متصور در این موضوع مسئولان و مدیران و تصمم‌گیران ( اعم ازشهری و ترافیکی ) هرچه زودتر تکلیف مردم را با این تهدید روشن‌کرده اقدامات عاجلی را در راستای کاهش خطرات و افرایش ایمنی و سلامت شهروندان در دستور فعالیت قرار دهند زیرا جدا از سهم تخلفات موتورسواران اما در واقع این مسئولان، مدیران و متولیان نظام ترافیکی هستند که با نوع عملکرد و تصمیم‌گیری‌های خود مسئول حفظ سلامت و یا برآیندهای اجتماهی فرهنگی سیاسی و... بروز هر گونه حادثه و رخداد جانی برای شهروندان هستند.
و اما در جمع‌بندی بدون غرض و سوگیری و به دور هر گونه افراط و اصرارا به سیاه نمایی صحبتها،گلایه‌ها و اظهار نظر شهروندان حاضر در گفتگو اینگونه برداشت میشود که...!
-تقریبا 96 نفر گفتگو شوندگان ضمن گلایه و اعتراض شدید به وضعیت موجود معتقدند که نه فقط در سرتا سر شهر بلکه بصورت خاص در مجموع دو پیاده‌راه بوعلی و اکباتان و میدان امام وضعیت حضور موتو سیکلت سواران بسیار نگران کننده و تهدید زاست
- از دید همین گروه بسیاری از راکبان با پارک کردن موتورسیکلت‌های خود در سطح این معابر رسما باعث انسداد مسیر و تصرف معابر می‌شوند.
- 92 گفتگو شونده با این عنوان که اساسا پیاده‌رو برای عابران تعریف‌شده و به‌جز در مورد خاص (خودروهای امدادی و آمبولانس و اتش نشانی و پلیس هیچ وسیله نقلیه‌ای نباید در آن‌ها تردد کنند حضور موتورسیکلت‌ها را با این تعداد فاقد توجیه دانستند.
-از منظر 88 نفر فقدان نظارت و عدم برخورد با متخلفان نخستین و مهمترین علت این ناهنجاری محسوب میشود و اگر مسئولان و مجریان تعارف را کنار بگذارند و به مُر قانون عمل کنند مشکل حل میشود معتقدند باید مسئولان بین جان و امنیت مردم و تعارف با ناهنجاران یکی را انتخاب کنند.
- به گفته 81 نفر هم اکنون تجاوز به حریم عابر پیاده، انجام حرکت‌های نمایشی، لایی‌کشی از بین مردم، گاز دادن، بوق زدن سرعت بالا و پارک موتور سیکلت و مسدودسازی مسیر، زشت‌ترین رفتارهای موتورسواران حاضر در مرکز شهر است که پلیس رسما هیچ اهمیتی به آن نمی‌دهد.
-از نگاه همین گروه نباید اجازه داده می‌شد که پیاده‌راه‌هایی که با هزینه سنگین برای امنیت و آرامش عابران ساخته شده به‌صورت مجانی تبدیل به پیست موتورسواری شود که این موضوع قطعا نشات گرفته از فقدان هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی مسئولان است.
-73 نفر با اشاره به تجربیات شخصی و یا دیدن حوادث برای دیگران براین عقیده‌اند که حضور موتورسوراران در پیاده‌راه علاوه بر برهم زدن نظم عمومی رسما موجب تهدید امنیت و سلامت عابران و به‌خصوص کودکان و سالخوردگان است در حالی‌که نه کسی در این مورد پاسخگوست و نه اراده‌ای برای اصلاح این وضع وجود دارد.
-جمعی بالغ بر69 نفر با اشاره به حضور عوامل راهور و پلیس در این اماکن این پرسش را مطرح نمودند که چرا طرح برخورد و جمع‌آوری موتورسیکلت‌ها در منطقه مرکز همدان اجرا نمی‌شود؟
-56 نفر ضمن اشاره به مواردی از گستاخی هتاکی و بی‌نزاکتی موتور سوارارن به عابران پیاده عنوان کردند متاسفانه بسیاری از این افراد ضمن نادیده انگاری تخلفات خود حتی متعرض عابران هم می‌شوند و این بدان معناست که خیالشان راحت است که برخورد و یا تذکری در بین نیست.
-44 گفتگو شونده با اشاره به اینکه قبول می‌کنند برخی موارد موتورسیکلت تنها وسیله در آمد و یا ایاب و ذهاب برخی افراد است اما رعایت قانون و حقوق عامه و شهروندان در اولویت قرار دارد، معتقدند وقتی قانون نقض و جان مردم به بازی گرفته میشود به استناد اصل مصلحت عامه دیگر چاره‌ای جز سوزاندن خشک و تر وجود ندارد.
-26 نفر با اشاره به حرکات نمایشی و تک چرخ زدن با موتور سیکلت در خیابان‌ها و نیز عبور از پیاده‌راه و.... معتقدند که اولا بیشترین مرتکیبین این تخلفات جوانان بدون گواهینامه و کلاه ایمنی و بیمه نامه هستند که باید به‌صورت ویژه به موضوع آن‌ها پرداخت در عین حال افرایش جریمه و تشدید برخورد مجازات‌های بازدارنده تنها راهکار استقرار بخشیدن ارامش به شهر و شهروندان است.
-15 نفر با اشاره به عدم استفاده از کلا ایمنی توسط موتور سیکلت سواران براین باروند که وقتی خود راکب به فکر سلامتی و امنیت خودش نیست قطعا هیچ اهمیتی هم برای سلامت دیگران قال نمی‌شود فقدان آموزش و فرهنگ را مهمترین علت شیوع این موج تهدیدزا دانستند.
همین گروه با اشاره به اینکه اگر شاهد برخورد قاطع با هنجارشکنان و قانون‌گریزان و اعمال محدودیت برای موتورسواری افسار گسیخته و نامنظم در سطح معابر و پیاده‌راه‌ها باشیم هم شهر ارام میشود و هم شهروندان سلامت می‌مانندخواستار برخوردهای قضایی و پلیسی شدید با متخلفان بوده و تهدیدات حضور این دست افراد رادر بین مردم کمتر از قاچاق فروشان قاتلان روانی و سیل و زلزله نمی‌دانند.
شناسه خبر 42962
