لزوم ایجاد ساختارهای مترجم میان حاکمیت، سیاستگذار و بخش خصوصی برای حل مسائل کلان
دکتر سید حمید حسینی، با حضور در غرفه سپهرغرب در نخستین جشنواره مطبوعات و رسانههای هگمتانه، دیدگاهها و تحلیلهای خود را درباره چالشهای سیاستگذاری، نقش دانشگاهها و اندیشکدهها در حل مسائل اجرایی و ظرفیتهای سرمایهگذاری و گردشگری استان همدان مطرح کرد.
ضرورت ایجاد حلقههای واسطه میان حاکمیت، بخش خصوصی و دانشگاه
وی، در ابتدای سخنان خود با تأکید بر لزوم ایجاد مجموعههایی که نقش مترجم میان حاکمیت، سیاستگذاران، بخش خصوصی و سرمایهگذاران را ایفا کنند، گفت: برای رفع معضل شناخت مسائل و چگونگی اقدام، بهویژه در فضای پیچیده و غیرچابک بخش دولتی و سیاستگذاری، ایجاد چنین مجموعههایی ضروری است. این ساختارها با تکیه بر هوش مصنوعی و فناوریهای دیجیتال میتوانند دانش تخصصی را به سیاستگذاریهای عملی و قابل اجرا تبدیل کنند.
وی افزود: مشکل اساسی این است که در سطح کلان، نیازها شناخته میشوند، اما در سطح عملی و اجرایی اقدام مؤثری صورت نمیگیرد. بخشی از این موضوع به سیاستهای دولتها و تغییرات مداوم در رهبری اجرایی برمیگردد و بخشی دیگر ناشی از سنتی بودن نگاه استانها و محدودیتهای اجرایی است.
این پژوهشگر مسائل اقتصادی درباره چالشهای اجرایی تصریح کرد: بخش حاکمیت و سیاستگذاری، بهدلیل وابستگی شدید به سیاستهای دولتها و محدودیتهای سازمانی، چابکی لازم را ندارد. علاوه بر این، نگرش سنتی و تمرکز صرف بر ارائه گزارشها و کتابها، مانع از بهرهگیری عملی از دانش و علم در سطح اجرایی میشود.
حسینی ادامه داد: انتظار اینکه مجلس، حاکمیت استانی یا نهادهای سیاستگذاری دانش کامل برای تصمیمگیری درباره مسائل جدید داشته باشند، واقعبینانه نیست. ساختارهای دولتی و فراملی موجود اجازه خلاقیت و حل مسئله را محدود میکنند. بنابراین، اندیشکدهها باید نقش مترجم و تسهیلکننده میان نیازهای سرمایهگذاران، بخش خصوصی و سیاستگذاران را ایفا کنند.
وی اظهار کرد: اندیشکدهها باید علم محض را که معمولاً به نظریهپردازی میپردازد، به سیاستگذاریهای کاربردی تبدیل کنند. این کار شامل شناسایی نیازهای واقعی بخش خصوصی، جمعبندی مسائل و ارائه آنها به نهادهای دولتی و سیاستگذاری است تا در نهایت به بستههای عملی سیاستگذاری برسیم.
عضو هیئتعلمی دانشگاه آزاد اسلامی همدان افزود: یکی از بزرگترین گمشدهها در اجرا، فقدان تعامل میان بخش خصوصی، حاکمیت و دانشگاه است. بدون ایجاد این تفاهم و همکاری، سرمایهگذاری مؤثر رخ نخواهد داد. دانشگاهها و اندیشکدهها میتوانند با شناسایی مسائل و ارائه راهکار علمی، نقشی مؤثر در حل مشکلات اجرایی ایفا کنند.
بهرهگیری از تحقیقات و دانش دانشگاهی
حسینی با انتقاد صریح از عملکرد مسئولان اجرایی استان گفت: متأسفانه بسیاری از مسئولان دولتی سراغ دانشگاهها نمیروند و از ظرفیت علمی و تخصصی اساتید برای حل مسائل واقعی بهره نمیبرند. این بیتوجهی باعث شده بسیاری از مشکلات اجرایی بدون استفاده از دانش روز و تحقیقات علمی باقی بماند.
وی افزود: از سوی دیگر، دانشگاهها نیز غالباً درگیر فعالیتهای تئوری و پژوهشی هستند و ارتباط عملی با محیط اجرایی برقرار نمیکنند. زمانی که اساتید برای ارائه راهکارهای علمی به جلسات اجرایی دعوت میشوند، اگر این حضور به شکل گروهی و مسئلهمحور نباشد، تأثیر واقعی نخواهد داشت.
دبیر اندیشکده جهانی مسائل اجتماعی ادامه داد: راهکار مؤثر، ایجاد تعامل واقعی میان دانشگاه، مجریان و سیاستگذاران است تا مسائل شناساییشده با مشارکت متخصصان علمی و اجرایی، به بستههای عملیاتی و سیاستگذاری قابل اجرا تبدیل شود. بدون این همکاری، فرصتهای سرمایهگذاری و توسعه پایدار استان همدان بهطور کامل محقق نخواهد شد.
حسینی افزود: استفاده از تحقیقات و دانش روز دنیا، با بومیسازی مناسب، میتواند فاصله میان سیاستگذاری و اجرای واقعی را کاهش دهد و به بستههای عملیاتی منجر شود.
طراحی بستههای سیاستگذاری با نگاه مشتریمحور
وی توضیح داد: با تحلیل دادههای موجود در وزارت امور مالیاتی و دیگر نهادها، بستههای سیاستگذاری ناظر بر حل مسائل طراحی میشوند. این بستهها شامل شناسایی مشکلات حقوقی و قانونی و ارائه مسیرهای اصلاح به مراکز قانونگذاری است. هدف این است که خروجیها کاربردی، قابل اجرا و تأثیرگذار باشند.
دبیر اندیشکده مسائل اجتماعی در جهان الحاقی متذکر شد: اندیشکدهها با در نظر گرفتن ملاحظات سیاسی و غیر فنی مجریان، تلاش میکنند که خروجیها سریعتر و با هزینه کمتر به مرحله اجرا برسند.
حسینی با اشاره به ظرفیتهای تاریخی و اقتصادی همدان گفت: با وجود محصولات جهانی و جایگاه تمدنی، همدان در سطح بینالملل ناشناخته مانده است. برندسازی موفق نیازمند بازاریابی مدرن، حضور فعال در فضای مجازی و معرفی ظرفیتهای منطقه به سرمایهگذاران خارجی است.
وی افزود: بازاریابی دیجیتال، ایمیل مارکتینگ هدفمند، دعوت سرمایهگذاران خارجی به رویدادهای تخصصی و معرفی ظرفیتهای استان، از روشهای مؤثر برای معرفی همدان در سطح جهانی است. نمونه موفق چنین رویکردی در چین و سایر کشورها دیده شده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد: ایجاد سفیران اقتصادی برای بخش خصوصی و حاکمیت همدان در کشورهای دیگر میتواند زمینه جذب سرمایهگذاری ماندگار و توسعه استان را فراهم کند. این روش با حداقل هزینه، نتایج چشمگیری در حوزه سرمایهگذاری خواهد داشت.
گردشگری هوشمند و احیای مسیرهای تاریخی
حسینی درباره گردشگری گفت: طرح احیای مسیر شاهراهی که از شوش و پاسارگاد آغاز شده و به مدیترانه میرسد، میتواند به مقصد گردشگری هوشمند تبدیل شود. با مشارکت باستانشناسان و بهرهگیری از هوش مصنوعی، این مسیر تاریخی برای گردشگران داخلی و خارجی فعال خواهد شد.
توجه به جمعیت سالمندان و سرمایهگذاری هدفمند
وی افزود: 15 درصد جمعیت کشور سالمند هستند و زیرساختهای گردشگری و سرمایهگذاری استان برای این گروه مناسب نیست. با حداقل هزینه میتوان محیطها و برنامههایی طراحی کرد که سرمایهگذاری ماندگار و بازده بالا داشته باشند.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی همدان تأکید کرد: نسل جدید مدیران نسبت به تغییر و نوآوری انعطاف بیشتری دارند. آموزش علمی و رویکرد مسئلهمحور به مدیران، امکان استفاده بهتر از ظرفیتهای استان را فراهم میکند و سرعت اجرای راهکارهای علمی را افزایش میدهد.
حسینی گفت: عملکرد مؤثر رسانهها در بحرانها مانند حوادثی که در سالهای گذشته از اتفاقات سالهای 96 و 98 تا آتشسوزی در بندرعباس و سقوط بالگرد رئیس جمهور شهید و سردرگمی پیشآمده بعد از بحرانها نشان میدهد که دانشگاهها و اندیشکدهها میتوانند با طراحی مرکز رسانهای هوشمند، واکنش سریع و دقیق در شرایط بحرانی ایجاد و از انتشار شایعات جلوگیری کنند.
وی در پایان اظهار کرد: ما از رسانههای مستقل و مسئولان استانی دعوت میکنیم تا زمینه تعامل و همکاری با اندیشکده را فراهم کنند. هدف، شناسایی مسائل، ارائه راهکار علمی و اجرایی و ارتقای سرمایهگذاری و توسعه پایدار استان است. این تعامل، گفتمان مشترک میان دانشگاه، مجریان و بخش خصوصی را شکل میدهد و ظرفیتهای همدان را در سطح ملی و بینالمللی معرفی میکند.
